Τι σημαίνει να επιδιώκει κανείς την αλήθεια (9)

Το τελευταίο διάστημα, συναναστρεφόμαστε πάνω στο θέμα της ηθικής διαγωγής. Την τελευταία φορά συναναστραφήκαμε σχετικά με το εξής ρητό: «Αν χτυπάς τους άλλους, μην τους χτυπάς στο πρόσωπο· αν εκθέτεις τους άλλους, μην εκθέτεις τα ελαττώματά τους». Η σημερινή συναναστροφή μας εστιάζει στο ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Αυτό το ρητό είναι μια ακόμη απαίτηση της παραδοσιακής κουλτούρας για την ανθρώπινη ηθική διαγωγή. Σε ποιες, λοιπόν, πτυχές της ηθικής διαγωγής των ανθρώπων αναφέρεται; Απαιτεί να είναι κανείς μεγαλόψυχος και ανεκτικός; (Ναι.) Η απαίτηση αυτή έχει να κάνει με τη γενναιοφροσύνη της ανθρώπινης φύσης. Ποιο είναι το κριτήριο αυτής της απαίτησης; Ποιο είναι το βασικότερο σημείο; (Να είσαι επιεικής όποτε μπορείς.) Σωστά· πρέπει να είσαι επιεικής όποτε μπορείς και όχι υπερβολικά επιθετικός, σε βαθμό που να μην αφήνεις καμία διέξοδο στους άλλους. Αυτό το ρητό περί ηθικής διαγωγής απαιτεί οι άνθρωποι να είναι μεγαλόψυχοι και να μην είναι μικροπρεπείς. Αν στις διαπροσωπικές ή τις επαγγελματικές σχέσεις σας με τους άλλους προκύψει κάποια διαφωνία, σύγκρουση ή πικρία, μην είστε πολύ απαιτητικοί και υπερβολικοί με αυτόν που σας πρόσβαλε και μην τον αντιμετωπίζετε πολύ σκληρά. Όταν χρειάζεται να είστε επιεικείς, δείξτε επιείκεια· και όταν χρειάζεται να είστε γενναιόφρονες, δείξτε γενναιοφροσύνη. Να λαμβάνετε, επίσης, υπόψη σας τον κόσμο και την ανθρωπότητα. Είναι οι άνθρωποι τόσο γενναιόφρονες; (Όχι.) Οι άνθρωποι δεν είναι τόσο γενναιόφρονες. Δεν είναι σίγουροι κατά πόσο μπορούν βάσει ανθρώπινου ενστίκτου να ανεχτούν τέτοια πράγματα και σε ποιο βαθμό είναι φυσιολογικό κάτι τέτοιο. Ως κανονικός άνθρωπος, ποια είναι η βασική στάση που τηρείς απέναντι σε κάποιον που σε πλήγωσε, σε αντιμετώπισε εχθρικά ή έθιξε τα συμφέροντά σου; Μια στάση μίσους. Όταν η καρδιά ενός ανθρώπου πλημμυρίζει με μίσος, είναι αυτός σε θέση να «είναι επιεικής όποτε μπορεί»; Δεν μπορεί εύκολα να γίνει κάτι τέτοιο και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να το καταφέρουν. Μπορούν οι περισσότεροι άνθρωποι να βασιστούν στη συνείδηση και τη σύνεση της ανθρώπινης φύσης τους για να δείξουν επιείκεια στον άλλον και να κάνουν μια νέα αρχή; (Όχι.) Δεν είναι, όμως, απόλυτα ακριβές να πούμε ότι δεν γίνεται κάτι τέτοιο. Γιατί δεν είναι απόλυτα ακριβές; Εξαρτάται καθαρά από το εκάστοτε ζήτημα και από το κατά πόσο σημαντικό ή ασήμαντο είναι αυτό. Επιπλέον, όλα τα προβλήματα δεν είναι εξίσου σοβαρά, οπότε εξαρτάται από το πόσο σοβαρό είναι το κάθε πρόβλημα. Έστω πως μια στο τόσο κάποιος λέει πράγματα που σε πληγώνουν. Αν έχεις συνείδηση και σύνεση, θα σκεφτείς: «Δεν είναι κακεντρεχής ούτε τα εννοεί αυτά που λέει. Απλώς δεν σκέφτεται πριν ανοίξει το στόμα του. Για τα τόσα χρόνια που τα πάμε καλά, για χάρη του τάδε ανθρώπου ή του τάδε πράγματος, δεν θα του το κρατήσω. Όπως λέει και το ρητό: ‘‘Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς’’. Ένα σχόλιο έκανε απλώς· ούτε πλήγωσε τον εγωισμό μου ούτε έβλαψε με κάποιον τρόπο τα συμφέροντά μου, και σε καμία περίπτωση δεν επηρέασε τη θέση μου ή τις μελλοντικές προοπτικές μου. Ας το προσπεράσω λοιπόν». Όταν οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με τόσο ασήμαντα ζητήματα, μπορούν να τηρούν το ρητό: «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Σε περίπτωση, όμως, που κάποιος βλάψει πραγματικά τα ζωτικά σου συμφέροντα ή την οικογένειά σου, ή το κακό που σου κάνει έχει αντίκτυπο σε ολόκληρη τη ζωή σου, μπορείς και πάλι να τηρήσεις το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς»; Έστω, για παράδειγμα, πως κάποιος σκοτώσει τους γονείς σου και θέλει να δολοφονήσει και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς σου. Θα μπορούσες σε αυτήν την περίπτωση να εφαρμόσεις το ρητό: «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς»; (Όχι.) Κανένας κανονικός άνθρωπος με σάρκα και οστά δεν θα μπορούσε να το κάνει. Αυτό το ρητό δεν μπορεί με τίποτα να συγκρατήσει το μίσος που έχει ριζώσει βαθιά μέσα στους ανθρώπους και, φυσικά, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να επηρεάσει τις στάσεις και τις απόψεις τους απέναντι στο συγκεκριμένο θέμα. Έστω πως κάποιος, είτε σκόπιμα είτε άθελά του, βλάπτει τα συμφέροντά σου ή επηρεάζει τις μελλοντικές σου προοπτικές· ή έστω πως, είτε σκόπιμα είτε άθελά του, σου προκαλεί σωματική βλάβη που σου αφήνει κάποια αναπηρία ή κάποια σημάδια· ή έστω πως ρίχνει μια σκιά στην ψυχή και τα βάθη της καρδιάς σου. Μπορείς σε τέτοιες περιπτώσεις να τηρήσεις το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς»; (Όχι.) Αδυνατείς να το κάνεις. Αυτό που απαιτεί, λοιπόν, η παραδοσιακή κουλτούρα από τους ανθρώπους είναι να είναι ανεκτικοί και μεγαλόψυχοι στην ηθική τους διαγωγή. Μπορούν, όμως, οι άνθρωποι να το κάνουν αυτό; Δεν είναι εύκολο πράγμα. Εξαρτάται από το πόσο έχει πληγωθεί και επηρεαστεί ένας άνθρωπος από το εκάστοτε θέμα και από το κατά πόσον μπορεί να το ανεχτεί από άποψη συνείδησης και σύνεσης. Αν το κακό δεν είναι τόσο μεγάλο ώστε να μην μπορεί να το ανεχτεί και είναι στα πλαίσια αυτού που μπορεί να αντέξει η ανθρώπινη φύση του, ή με άλλα λόγια, αν μπορεί ως κανονικός ενήλικας να ανεχτεί όσα έγιναν, να απαλλαγεί από τη δυσαρέσκεια και το μίσος και να δώσει σχετικά εύκολα τόπο στην οργή, θα είναι τότε σε θέση να δείξει στο άλλο άτομο ανεκτικότητα και επιείκεια. Αυτό είναι κάτι που μπορείς να κάνεις και χωρίς να σε συγκρατεί, να σε δασκαλεύει ή να σε καθοδηγεί κανένα ρητό της παραδοσιακής κουλτούρας περί ηθικής διαγωγής, γιατί είναι κάτι που περιέχεται στην κανονική ανθρώπινη φύση και μπορείς να το πετύχεις. Αν το ζήτημα δεν σε έχει πληγώσει πολύ βαθιά και δεν έχει μεγάλο αντίκτυπο στο σώμα, τον νου και το πνεύμα σου, μπορείς εύκολα να το κάνεις αυτό. Από την άλλη, μπορεί ο αντίκτυπος που έχει στο σώμα, τον νου και το πνεύμα σου να είναι τόσο μεγάλος, που το συγκεκριμένο θέμα να σε προβληματίζει εφ’ όρου ζωής, να σου προκαλεί συχνά συναισθήματα κατάθλιψης και αγανάκτησης, να σε κάνει συχνά να μελαγχολείς και να απελπίζεσαι ή να βλέπεις εχθρικά την ανθρώπινη φυλή και τον κόσμο, και στην καρδιά σου να μην υπάρχει ίχνος γαλήνης ή ευτυχίας, αλλά να ζεις ουσιαστικά ολόκληρη τη ζωή σου μέσα στο μίσος. Στην περίπτωση, με άλλα λόγια, που το θέμα αυτό ξεφεύγει από τα πλαίσια αυτού που μπορεί να αντέξει η κανονική ανθρώπινη φύση, τότε, ως άνθρωπος με συνείδηση και σύνεση, θα δυσκολευτείς πολύ να είσαι επιεικής όποτε μπορείς. Κάποιοι άνθρωποι που μπορούν να το κάνουν αποτελούν ειδικές περιπτώσεις. Σε τι πρέπει, όμως, να βασίζεται αυτό; Τι είδους προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται; Κάποιοι άνθρωποι λένε: «Θα πρέπει τότε να ασπαστούν τον βουδισμό και να εγκαταλείψουν το μίσος για να φτάσουν στη Βουδότητα». Για τους κοινούς ανθρώπους, αυτό μπορεί να είναι ένα μονοπάτι που οδηγεί στην απελευθέρωση, αλλά μόνο στην απελευθέρωση. Τι σημαίνει, τέλος πάντων, ο όρος «απελευθέρωση»; Σημαίνει να αποφεύγει κανείς τις επίγειες διαμάχες, το μίσος και τους σκοτωμούς και είναι κάτι αντίστοιχο με το ρητό «μάτια που δεν βλέπονται γρήγορα λησμονιούνται». Αν μείνεις μακριά από τέτοια θέματα και δεν μπορείς να τα δεις, τότε η επίδραση που θα έχουν στα ενδόμυχα αισθήματά σου θα είναι μικρή και, με το πέρασμα του χρόνου, θα σβηστούν σιγά σιγά από τη μνήμη σου. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι τηρείς το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Όσον αφορά αυτού του είδους τα θέματα, οι άνθρωποι δεν μπορούν να δείξουν επιείκεια, να συγχωρήσουν και να δείξουν ανεκτικότητα, αλλά ούτε και να τα ξεχάσουν μια για πάντα. Απλώς τα θέματα αυτά σβήνουν από τα βάθη της καρδιάς τους και δεν τους απασχολούν πια. Ή αλλιώς, μόνο και μόνο επειδή ακολουθούν κάποιες βουδιστικές διδαχές, οι άνθρωποι σταματούν απρόθυμα να ζουν μέσα στο μίσος και να κολλάνε σε αυτά τα κοσμικά συναισθήματα αγάπης και μίσους. Με άλλα λόγια, απλώς πιέζει κανείς παθητικά τον εαυτό του να μείνει μακριά από αυτά τα μέρη όπου μαίνονται συγκρούσεις και διαμάχες και είναι γεμάτα αγάπη και μίσος. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι μπορεί να εφαρμόσει το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Γιατί συμβαίνει αυτό; Από την άποψη της κανονικής ανθρώπινης φύσης, αν κάποιος πάθει μια σοβαρή σωματική, νοητική ή ψυχική βλάβη, όπως για παράδειγμα να δεχθεί αφόρητη πίεση ή να τραυματιστεί, τότε, όποιες ικανότητες κι αν διαθέτει, δεν θα μπορέσει να το υπομείνει. Τι εννοώ όταν λέω «δεν θα μπορέσει να το υπομείνει»; Εννοώ ότι η κανονική ανθρώπινη φύση και οι ιδέες και απόψεις των ανθρώπων δεν είναι σε θέση να αντισταθούν σ’ αυτά τα πράγματα ούτε να τα εξαλείψουν. Με ανθρώπινους όρους, θα έλεγε κανείς ότι δεν μπορούν να το υπομείνουν, ότι ξεπερνάει το κατώτατο όριο της ανθρώπινης ανεκτικότητας. Στη γλώσσα των πιστών, θα έλεγε κανείς ότι πολύ απλά δεν μπορούν να κατανοήσουν, να διακρίνουν ή να αποδεχτούν αυτό το ζήτημα. Εφόσον, λοιπόν, δεν υπάρχει καμία δυνατότητα να αντισταθεί κανείς σε αυτά τα συναισθήματα μίσους ή να τα εξαλείψει, είναι δυνατόν να τηρήσει το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς»; (Όχι.) Τι συνεπάγεται το ότι δεν μπορεί να το πετύχει αυτό; Ότι η κανονική ανθρώπινη φύση δεν διακρίνεται από αυτού του είδους τη γενναιοφροσύνη. Ας πούμε, για παράδειγμα, ότι κάποιος σκοτώσει τους γονείς σου και αφανίσει ολόκληρη την οικογένειά σου. Θα μπορούσες να δώσεις τόπο στην οργή; Είναι δυνατόν να εξαλειφθεί αυτό το μίσος; Θα μπορούσες ποτέ να δεις ή να σκεφτείς τον εχθρό σου ως συνηθισμένο άνθρωπο, χωρίς να νιώθεις το παραμικρό στο σώμα, το μυαλό και το πνεύμα σου; (Όχι.) Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μπορεί να το κάνει αυτό, εκτός κι αν πιστεύει στον βουδισμό και δει το κάρμα με τα ίδια του τα μάτια, εγκαταλείποντας έτσι την ιδέα να σκοτώνει για εκδίκηση. Ορισμένοι άνθρωποι λένε: «Είμαι καλοκάγαθος άνθρωπος. Αν κάποιος σκότωνε, λοιπόν, τους γονείς μου, θα μπορούσα να του δείξω επιείκεια και δεν θα επιδίωκα να τον εκδικηθώ, επειδή πιστεύω πολύ στο κάρμα. Το ρητό ‘‘Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς’’ το συνοψίζει απόλυτα: Εφόσον η εκδίκηση οδηγεί σε εκδίκηση, θα μπει ποτέ ένα τέλος σ’ αυτό; Άσε που έχει ήδη παραδεχτεί το λάθος του και μάλιστα έπεσε στα γόνατα και με ικέτευσε να τον συγχωρήσω. Είμαστε πάτσι, θα του δείξω επιείκεια!» Μπορεί ένας άνθρωπος να είναι τόσο μεγαλόψυχος; (Όχι.) Δεν γίνεται αυτό. Ας αφήσουμε το τι μπορεί να κάνεις μόλις τον πιάσεις· ακόμα και πριν τον πιάσεις, το μόνο που γυρίζει συνέχεια στο μυαλό σου κάθε μέρα είναι να πάρεις εκδίκηση. Είναι ένα θέμα που σε πλήγωσε και σε επηρέασε πολύ, επομένως, ως κανονικός άνθρωπος, δεν υπάρχει περίπτωση να το ξεχάσεις ποτέ όσο ζεις. Ακόμη και στον ύπνο σου θα βλέπεις την οικογένειά σου να δολοφονείται και τον εαυτό σου να παίρνει εκδίκηση. Αυτό το θέμα μπορεί να σε επηρεάζει για το υπόλοιπο της ζωής σου, μέχρι να αφήσεις την τελευταία σου πνοή. Τόσο μίσος είναι αδύνατο να εξαφανιστεί. Υπάρχουν, βέβαια, και λιγότερο σοβαρές περιπτώσεις από αυτή. Έστω, για παράδειγμα, πως κάποιος σε χαστουκίσει μπροστά σε όλους, με αποτέλεσμα να σε φέρει σε δύσκολη θέση, να σε εξευτελίσει και να σε προσβάλει χωρίς λόγο. Έκτοτε, πολλοί άνθρωποι σε κοιτάζουν με προκατάληψη ή σε κοροϊδεύουν κιόλας, με αποτέλεσμα να ντρέπεσαι να βρίσκεσαι σε κόσμο. Αυτό δεν είναι σε καμία περίπτωση τόσο σοβαρό όσο το να σκοτώσει κανείς τους γονείς και τα μέλη της οικογένειάς σου. Ακόμα κι έτσι, όμως, δυσκολεύεσαι να τηρήσεις το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς», επειδή όσα σου συνέβησαν ξεπερνούν ήδη τα όρια της ανεκτικότητας της κανονικής ανθρώπινης φύσης. Έχουν κάνει μεγάλη ζημιά στο σώμα και τον νου σου και έχουν πληγώσει πολύ την αξιοπρέπεια και τον χαρακτήρα σου. Είναι αδύνατον να τα ξεχάσεις ή να τα αφήσεις πίσω σου, οπότε είναι πολύ δύσκολο να τηρήσεις το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς»· αυτό είναι φυσιολογικό.

Σύμφωνα με τις πτυχές πάνω στις οποίες συναναστραφήκαμε μόλις τώρα, το ρητό περί ηθικής διαγωγής «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς», το οποίο αναφέρεται στην παραδοσιακή κινεζική κουλτούρα, είναι ένα δόγμα που συγκρατεί και διαφωτίζει τους ανθρώπους. Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να λύσει κάποιες μικροδιαφωνίες ή ασήμαντες διενέξεις, αλλά δεν είναι καθόλου αποτελεσματικό για κάποιον που τρέφει βαθιά αισθήματα μίσους. Κατανοούν πραγματικά την ανθρώπινη φύση του ανθρώπου όσοι προβάλλουν αυτήν την απαίτηση; Δεν είναι ότι όσοι προβάλλουν αυτήν την απαίτηση αγνοούν το εύρος της ανεκτικότητας της ανθρώπινης συνείδησης και σύνεσης. Απλώς όταν διατυπώνουν μια τέτοια θεωρία, φαίνονται πιο εκλεπτυσμένοι και ευγενείς και μπορούν να κερδίσουν την έγκριση και την κολακεία των ανθρώπων. Στην πραγματικότητα, ξέρουν πολύ καλά ότι αν κάποιος πληγώσει την αξιοπρέπεια ή τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου, βλάψει τα συμφέροντά του ή επηρεάσει ακόμη και τις μελλοντικές του προοπτικές και ολόκληρη τη ζωή του, τότε, από την άποψη της ανθρώπινης φύσης, ο θιγμένος πρέπει να αντεκδικηθεί. Όση συνείδηση και σύνεση κι αν έχει, δεν θα το δεχτεί με σταυρωμένα χέρια. Στην καλύτερη περίπτωση, θα διαφέρουν απλώς ο βαθμός και η μέθοδος της εκδίκησής του. Σε αυτήν την πραγματική κοινωνία, σε αυτό το εξαιρετικά σκοτεινό και κακό κοινωνικό περιβάλλον και πλαίσιο στο οποίο ζουν οι άνθρωποι, όπου δεν υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα, οι άνθρωποι δεν σταματούν στιγμή να πολεμούν και να σκοτώνουν ο ένας τον άλλον, μόνο και μόνο επειδή κάθε φορά που πληγώνονται, μπορούν να πάρουν εκδίκηση. Όσο πιο πολύ πληγώνονται, τόσο πιο έντονη είναι η επιθυμία τους για εκδίκηση και τόσο πιο σκληρές οι μέθοδοι με τις οποίες την παίρνουν. Ποιες τάσεις, λοιπόν, θα επικρατήσουν σε αυτήν την κοινωνία; Τι θα συμβεί στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων; Δεν θα κατακλυστεί αυτή η κοινωνία από σκοτωμούς και αντίποινα; Ο άνθρωπος, λοιπόν, που προέβαλε αυτήν την απαίτηση χρησιμοποιεί το ρητό περί ηθικής διαγωγής «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς» για να πει στους ανθρώπους με έναν πολύ συγκεκαλυμμένο τρόπο να μην αντεκδικούνται, και να συγκρατήσει έτσι τη συμπεριφορά τους. Κάθε φορά που κάποιος αντιμετωπίζεται άδικα, προσβάλλεται ο χαρακτήρας του ή θίγεται η αξιοπρέπειά του, αυτό το ρητό περί ηθικής διαγωγής τον επηρεάζει, και έτσι το σκέφτεται πολύ καλά πριν προβεί σε κάποια ενέργεια, δεν φέρεται παρορμητικά και δεν αντιδρά υπερβολικά. Αν οι άνθρωποι αυτής της κοινωνίας ήθελαν να πάρουν εκδίκηση κάθε φορά που κάποιος τους αντιμετώπιζε άδικα, είτε αυτό ήταν το κράτος, είτε η κοινωνία, είτε οι άνθρωποι με τους οποίους έχουν επαφές, δεν θα ήταν δύσκολο να διαχειριστεί κανείς αυτήν την ανθρώπινη φυλή και αυτήν την κοινωνία; Όπου υπάρχουν πλήθη ανθρώπων, θα υπήρχαν αναπόφευκτα και διαπληκτισμοί, ενώ συχνό φαινόμενο θα αποτελούσαν και οι βεντέτες. Δεν θα επικρατούσε, λοιπόν, χάος σε αυτήν την ανθρώπινη φυλή και σε αυτήν την κοινωνία; (Ναι.) Είναι εύκολο να διαχειριστούν οι κυβερνώντες μια κοινωνία σε κατάσταση χάους ή όχι; (Όχι, δεν είναι εύκολο να τη διαχειριστούν.) Γι’ αυτό, λοιπόν, διατύπωσαν οι λεγόμενοι κοινωνικοί παιδαγωγοί και στοχαστές το ρητό περί ηθικής διαγωγής «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς» προκειμένου να προτρέψουν και να διαφωτίσουν τους ανθρώπους, έτσι ώστε κάθε φορά που αντιμετωπίζονται άδικα, υφίστανται διακρίσεις, προσβάλλονται ή ακόμη και όταν κακοποιούνται ή ποδοπατούνται, και όσο κι αν υποφέρουν πνευματικά ή σωματικά, να μη σκέφτονται πρώτα τα αντίποινα, αλλά αυτό το κλασικό απόφθεγμα περί ηθικής: «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Με αυτόν, λοιπόν, τον τρόπο, αποδέχονται ασυνείδητα τους περιορισμούς των ρητών της παραδοσιακής κουλτούρας περί ηθικής διαγωγής, τα οποία συγκρατούν αποτελεσματικά τις σκέψεις και τη συμπεριφορά τους και εξαλείφουν το μίσος που τρέφουν απέναντι στους άλλους, το κράτος και την κοινωνία. Όταν εξαλειφθούν αυτά τα αισθήματα εχθρότητας και οργής που περιέχονται αναγκαστικά στην ανθρώπινη φύση, καθώς και αυτές οι ενστικτώδεις σκέψεις υπεράσπισης της αξιοπρέπειας, δεν θα μειωθούν σημαντικά οι μάχες και οι βεντέτες μεταξύ των ανθρώπων σε αυτήν την κοινωνία; (Ναι.) Κάποιοι, για παράδειγμα, λένε: «Ας βάλουμε ένα τέλος. Ο συμβιβασμός θα οδηγήσει στην ευκολότερη επίλυση μιας διαμάχης. Κάποιοι λένε ότι ‘‘Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς’’. Είχε τους λόγους του που σκότωσε την οικογένειά μου. Σε έναν καυγά πάντα φταίνε και οι δύο πλευρές και η καθεμία εμμένει στη δική της λογική. Εξάλλου, πάνε τόσα χρόνια που έχασα την οικογένειά μου· ποιος ο λόγος να σκαλίσω πάλι το θέμα; Να είσαι επιεικής όποτε μπορείς· οι άνθρωποι πρέπει να μάθουν να είναι μεγαλόψυχοι για να μπορέσουν να εγκαταλείψουν το μίσος τους, καθώς μόνο έτσι θα μπορέσουν να βρουν την ευτυχία στη ζωή τους». Κάποιοι άλλοι, πάλι, λένε: «Περασμένα ξεχασμένα. Αν δεν μου φέρεται με μικροπρέπεια και δεν με αντιμετωπίζει εχθρικά όπως έκανε παλιά, τότε ούτε εγώ θα τσακωθώ μαζί του και θα γυρίσουμε απλώς σελίδα. Όπως λέει και το ρητό: ‘‘Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς’’». Όποιοι κι αν είναι αυτοί οι άνθρωποι, αν ακριβώς τη στιγμή που είναι έτοιμοι να αντεκδικηθούν, δείχνουν ξαφνικά αυτοσυγκράτηση, τότε τα λόγια, οι πράξεις και η θεωρητική τους βάση δεν επηρεάζονται ουσιαστικά από ιδέες και απόψεις του τύπου «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς»; (Ναι.) Κάποιοι άλλοι λένε, επίσης: «Γιατί τόσες διαφωνίες; Ωραίο παράδειγμα άντρα είσαι· δεν αφήνεις να περάσει ούτε κάτι τόσο ασήμαντο! Η καρδιά ορισμένων σπουδαίων αντρών είναι τόσο μεγάλη που χωράει να πλεύσει μέσα της ολόκληρο πλοίο. Κάνε κι εσύ χώρο τουλάχιστον για λίγη γενναιοφροσύνη! Δεν πρέπει να είναι λίγο μεγαλόψυχοι οι άνθρωποι στη ζωή τους; Αντί να είσαι τόσο μικροπρεπής, κάνε ένα βήμα πίσω και δες τη γενικότερη εικόνα. Είναι γελοίο να τσακώνεσαι όλη την ώρα». Αυτά τα ρητά και οι ιδέες εμπεριέχουν ένα είδος ανθρώπινης στάσης απέναντι στα κοσμικά ζητήματα, μια στάση που πηγάζει καθαρά από το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς» και άλλα παρόμοια ρητά που βασίζονται σε κλασικά αποφθέγματα σχετικά με την ηθική. Οι άνθρωποι διαποτίζονται και επηρεάζονται από αυτά τα ρητά και θεωρούν ότι συμβάλλουν στην προτροπή και τη διαφώτισή τους, οπότε τα βλέπουν ως σωστά και έγκυρα λόγια.

Για ποιους κυρίως λόγους είναι οι άνθρωποι σε θέση να εγκαταλείψουν το μίσος; Αφενός, επηρεάζονται από το ρητό σχετικά με την ηθική διαγωγή «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Αφετέρου, τους ανησυχεί η σκέψη ότι αν κρατούν μικροπρεπή στάση, μισούν συνεχώς τους άλλους και δεν είναι ανεκτικοί απέναντί τους, δεν θα καταφέρουν να εδραιωθούν στην κοινωνία και θα τους καταδικάσει η κοινή γνώμη ή θα τους χλευάσουν οι άλλοι. Παρότι, λοιπόν, δεν είναι πρόθυμοι και δεν το θέλουν, πρέπει να καταπίνουν τον θυμό τους. Αφενός, από την άποψη των ανθρώπινων ενστίκτων, οι άνθρωποι που ζουν σ’ αυτόν τον κόσμο δεν μπορούν να αντέξουν όλη αυτήν την καταπίεση, τον αλόγιστο πόνο και την άδικη μεταχείριση. Με άλλα λόγια, η ανθρώπινη φύση τους δεν είναι σε θέση να τα αντέξει όλα αυτά. Είναι, επομένως, άδικο και απάνθρωπο να αναγκάζεται κανείς να τηρεί την απαίτηση «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Αφετέρου, είναι επίσης προφανές ότι τέτοιες ιδέες και απόψεις επηρεάζουν ή διαστρεβλώνουν τις απόψεις και τις οπτικές τους για αυτά τα θέματα, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να τα αντιμετωπίσουν σωστά και, αντ’ αυτού, να θεωρούν σωστά και θετικά τα ρητά όπως το «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Όταν αντιμετωπίζονται άδικα, προκειμένου να μην τους καταδικάσει η κοινή γνώμη, η μόνη επιλογή που έχουν είναι να καταπιούν τις προσβολές και την άνιση μεταχείριση που υπέστησαν και να περιμένουν την κατάλληλη ευκαιρία για να αντεκδικηθούν. Μπορεί στα λόγια να λένε όμορφα πράγματα όπως τα εξής: «‘‘Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς.’’ Δεν πειράζει, δεν υπάρχει λόγος να αντεκδικηθώ· περασμένα ξεχασμένα». Το ανθρώπινο ένστικτό τους, όμως, δεν τους αφήνει ποτέ να ξεχάσουν το κακό που έπαθαν· η ζημιά, δηλαδή, που προκάλεσε αυτό το περιστατικό στο σώμα και τον νου τους δεν πρόκειται να ξεχαστεί ή να σβηστεί ποτέ. Όταν οι άνθρωποι λένε «Ξέχνα το μίσος σου· το θέμα θεωρείται λήξαν, περασμένα ξεχασμένα», απλώς φοράνε ένα προσωπείο το οποίο είναι αποκλειστικά και μόνο αποτέλεσμα του περιορισμού και της επιρροής ιδεών και απόψεων όπως το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Φυσικά, αυτές οι ιδέες και απόψεις περιορίζουν τους ανθρώπους σε σημείο να πιστεύουν ότι αν δεν καταφέρουν να τις κάνουν πράξη και δεν έχουν το κουράγιο ή τη γενναιοφροσύνη να είναι επιεικείς όποτε μπορούν, τότε όλοι θα τους περιφρονούν και θα τους καταδικάζουν και θα γίνονται ακόμη περισσότερες διακρίσεις εις βάρος τους στην κοινωνία ή στο κοινωνικό σύνολο στο οποίο ανήκουν. Ποιες είναι οι συνέπειες του να γίνονται διακρίσεις εις βάρος κάποιου; Όταν έρχεσαι σε επαφή με άλλους ανθρώπους και ασχολείσαι με τις υποθέσεις σου, εκείνοι θα λένε: «Αυτός εδώ είναι στενόμυαλος και εκδικητικός. Να είστε προσεκτικοί στις μεταξύ σας αλληλεπιδράσεις!» Ουσιαστικά, μπαίνει έτσι ένα επιπλέον εμπόδιο όταν ασχολείσαι με τις υποθέσεις σου στα πλαίσια του κοινωνικού συνόλου. Γιατί μπαίνει αυτό το επιπλέον εμπόδιο; Επειδή ολόκληρη η κοινωνία επηρεάζεται από ιδέες και απόψεις όπως το «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Σύμφωνα με τα ήθη της, ολόκληρη η κοινωνία τιμά αυτόν τον τρόπο σκέψης, ο οποίος την περιορίζει, την επηρεάζει και την ελέγχει. Αν, λοιπόν, δεν μπορείς να τον κάνεις πράξη, θα δυσκολευτείς να εδραιωθείς στην κοινωνία και να επιβιώσεις μέσα στο κοινωνικό σύνολο. Το αποτέλεσμα είναι ορισμένοι άνθρωποι να μην έχουν άλλη επιλογή από το να υποταχθούν σε αυτά τα κοινωνικά ήθη και να ζήσουν μια αξιολύπητη ζωή, ακολουθώντας ρητά και απόψεις όπως το «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Κρίνοντας από αυτά τα φαινόμενα, όταν οι λεγόμενοι ηθικολόγοι προέβαλαν αυτά τα ρητά σχετικά με τις ηθικές ιδέες και απόψεις, δεν είχαν ορισμένους στόχους και προθέσεις; Το έκαναν μήπως για να μπορέσουν οι άνθρωποι να ζήσουν πιο ελεύθερα και να απελευθερωθούν περισσότερο το σώμα, ο νους και το πνεύμα τους; Ή μήπως το έκαναν για να μπορέσουν οι άνθρωποι να ζήσουν πιο ευτυχισμένοι; Προφανώς και όχι. Αυτά τα ρητά περί ηθικής διαγωγής δεν εξυπηρετούν καθόλου τις ανάγκες της κανονικής ανθρώπινης φύσης και σε καμία περίπτωση δεν διατυπώθηκαν για να μπορέσουν οι άνθρωποι να βιώσουν την κανονική ανθρώπινη φύση. Αντίθετα, αυτό που εξυπηρετούν αποκλειστικά είναι η φιλοδοξία της άρχουσας τάξης να ελέγχει τον λαό και να σταθεροποιήσει τη δική της εξουσία. Τα ρητά αυτά εξυπηρετούν την άρχουσα τάξη και διατυπώθηκαν ώστε να μπορεί αυτή να έχει υπό έλεγχο την κοινωνική τάξη και τα κοινωνικά ήθη και να τα χρησιμοποιεί προκειμένου να περιορίζει κάθε άνθρωπο, κάθε οικογένεια, κάθε μεμονωμένο άτομο, κάθε κοινωνικό σύνολο, κάθε ομάδα, καθώς και την κοινωνία που σχηματίζουν οι κάθε λογής ομάδες. Σε τέτοιες ακριβώς κοινωνίες, οι οποίες κατηχούνται, επηρεάζονται και εμποτίζονται από αντίστοιχες ηθικές ιδέες και απόψεις, αναδύονται και διαμορφώνονται οι κυρίαρχες ηθικές ιδέες και απόψεις της κοινωνίας. Η διαμόρφωση μιας τέτοιας κοινωνικής ηθικής και κοινωνικών ηθών δεν ευνοεί την επιβίωση της ανθρώπινης φυλής, την πρόοδο και τον εξαγνισμό της ανθρώπινης σκέψης ούτε και τη βελτίωση της ανθρώπινης φύσης. Κάθε άλλο· η ανάδυση αυτών των ηθικών ιδεών και απόψεων περιορίζει την ανθρώπινη σκέψη σε ένα ελεγχόμενο εύρος. Ποιος είναι τελικά αυτός που ωφελείται; Η ανθρώπινη φυλή; Ή η άρχουσα τάξη; (Η άρχουσα τάξη.) Σωστά, η άρχουσα τάξη είναι αυτή που ωφελείται στο τέλος. Όταν η σκέψη και η ηθική διαγωγή των ανθρώπων βασίζονται σε αυτές τις ηθικές επιταγές, εκείνοι κυβερνώνται πιο εύκολα, είναι πιθανότερο να γίνουν υπάκουοι πολίτες, χειραγωγούνται πιο εύκολα, κουμαντάρονται πιο εύκολα από τα διάφορα ρητά των ηθικών επιταγών σε ό,τι κι αν κάνουν, και κυβερνώνται πιο εύκολα από τα κοινωνικά συστήματα, την κοινωνική ηθική, τα κοινωνικά ήθη και την κοινή γνώμη. Σε έναν βαθμό, λοιπόν, οι άνθρωποι που υπάγονται στο ίδιο κοινωνικό σύστημα, στο ίδιο ηθικό περιβάλλον και στα ίδια κοινωνικά ήθη έχουν κατά βάση ομόφωνες ιδέες και απόψεις και μια ομόφωνη βάση για το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται, κι αυτό γιατί οι λεγόμενοι ηθικολόγοι, στοχαστές και παιδαγωγοί έχουν καταφέρει να επεξεργαστούν και να τυποποιήσουν τις ιδέες και τις απόψεις τους. Τι σημαίνει η λέξη «ομόφωνος»; Σημαίνει ότι αυτά τα ρητά των ηθικών επιταγών έχουν αφομοιώσει και περιορίζουν όλους τους κυβερνώμενους, και μαζί μ’ αυτούς και τις σκέψεις και την κανονική ανθρώπινη φύση τους. Πέρα από τις σκέψεις τους, περιορίζουν παράλληλα και το στόμα και το μυαλό τους. Αναγκάζονται όλοι τους να αποδεχτούν αυτές τις ηθικές ιδέες και απόψεις της παραδοσιακής κουλτούρας, τις οποίες χρησιμοποιούν, αφενός, για να κρίνουν και να περιορίσουν τη δική τους συμπεριφορά και, αφετέρου, για να κρίνουν τους άλλους ανθρώπους και την κοινωνία. Παράλληλα, βέβαια, βρίσκονται υπό τον έλεγχο της κοινής γνώμης, η οποία περιστρέφεται γύρω από αυτά τα ρητά των ηθικών επιταγών. Αν τυχόν θεωρείς ότι ο τρόπος με τον οποίο ενεργείς αντιβαίνει στο ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς», νιώθεις μεγάλη αναστάτωση και ανησυχία, και αμέσως σκέφτεσαι το εξής: «Δεν θα με κοροϊδεύουν αν δεν καταφέρω να είμαι επιεικής όποτε μπορώ, αν είμαι τόσο μικροπρεπής και στενόμυαλος σαν έναν ανθρωπάκο που φορά παρωπίδες και δεν μπορώ να εγκαταλείψω καθόλου αυτό το μίσος που νιώθω και το κρατάω συνέχεια στην καρδιά μου; Δεν θα κάνουν διακρίσεις εις βάρος μου οι συνάδελφοι και οι φίλοι μου;» Πρέπει, λοιπόν, να προσποιηθείς ότι είσαι ιδιαίτερα μεγαλόψυχος. Όταν οι άνθρωποι συμπεριφέρονται με τέτοιο τρόπο, σημαίνει ότι ελέγχονται από την κοινή γνώμη; (Ναι.) Αντικειμενικά, η καρδιά σου περιορίζεται από κάποια αόρατα δεσμά. Με άλλα λόγια, η κοινή γνώμη και η κοινωνική κατακραυγή είναι σαν αόρατα δεσμά που σε περιορίζουν. Παραδείγματος χάρη, ορισμένοι άνθρωποι γνωρίζουν ότι είναι καλό να πιστεύουν στον Θεό και ότι η πίστη στον Θεό μπορεί να τους οδηγήσει στη σωτηρία και σημαίνει ότι βαδίζουν στο σωστό μονοπάτι και δεν κάνουν κακά πράγματα. Όταν, όμως, πρωταρχίσουν να πιστεύουν στον Θεό, δεν τολμούν να μιλήσουν ανοιχτά γι’ αυτό ούτε να παραδεχτούν την πίστη τους, και φτάνουν μάλιστα σε σημείο να μην τολμούν να διαδώσουν το ευαγγέλιο. Γιατί δεν τολμούν να μιλήσουν ανοιχτά γι’ αυτό και να το πουν στους άλλους; Μήπως επειδή επηρεάζονται από το ευρύτερο περιβάλλον; (Ναι.) Πώς, λοιπόν, σε επηρεάζει και σε περιορίζει το ευρύτερο περιβάλλον; Γιατί δεν τολμάς να παραδεχτείς ότι πιστεύεις στον Θεό; Γιατί δεν τολμάς καν να διαδώσεις το ευαγγέλιο; Πέρα από κάποιες ειδικές περιπτώσεις, όπως είναι αυτή των απολυταρχικών χωρών που ασκούν διώξεις στους πιστούς, ένας άλλος λόγος είναι ότι αδυνατείς να αντέξεις τα διάφορα ρητά που πηγάζουν από την κοινή γνώμη. Ορισμένοι, για παράδειγμα, λένε ότι από τη στιγμή που αρχίζεις να πιστεύεις στη θρησκεία, παύεις να νοιάζεσαι για την οικογένειά σου· κάποιοι άνθρωποι σε δαιμονοποιούν, ισχυριζόμενοι ότι όσοι πιστεύουν στη θρησκεία θέλουν να γίνουν αθάνατοι και ζουν αποκομμένοι από την κοινωνία· άλλοι λένε ότι οι πιστοί αντέχουν για μέρες ολόκληρες χωρίς φαγητό και ύπνο και δεν νιώθουν κούραση· άλλοι πάλι λένε ακόμα χειρότερα πράγματα. Ο λόγος για τον οποίο δεν τολμούσες στην αρχή να παραδεχτείς ότι πιστεύεις στον Θεό δεν είναι ότι σε επηρέαζαν αυτές οι απόψεις; Σε επηρεάζουν αυτές οι απόψεις μέσα στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον; (Ναι.) Επηρεάζουν σε ένα βαθμό την ψυχολογική σου διάθεση και θίγουν τον εγωισμό σου, γι’ αυτό και δεν τολμάς να παραδεχτείς ανοιχτά ότι πιστεύεις στον Θεό. Επειδή αυτή η κοινωνία δεν είναι φιλική, αλλά εχθρική απέναντι στους πιστούς και όσους πιστεύουν στον Θεό, και επειδή ορισμένοι φτάνουν, μάλιστα, σε σημείο να ξεστομίζουν χυδαίες προσβολές και συκοφαντίες που αδυνατείς να αντέξεις, δεν τολμάς να παραδεχτείς ανοιχτά ότι πιστεύεις στον Θεό και πρέπει να πηγαίνεις στις συναθροίσεις κρυφά, σαν τον κλέφτη. Φοβάσαι ότι αν το μάθουν οι άλλοι θα σε συκοφαντήσουν, οπότε το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να καταπνίγεις την αγανάκτησή σου. Έτσι, χωρίς να λες κουβέντα, υπομένεις μεγάλο πόνο. Όλος αυτός ο πόνος, όμως, που υπομένεις είναι πολύ εποικοδομητικός για σένα και σε έχει βοηθήσει να αποκτήσεις σαφή εικόνα για πολλά πράγματα και να κατανοήσεις ορισμένες αλήθειες.

Συναναστραφήκαμε μόλις διεξοδικά πάνω στο ρητό σχετικά με την ηθική διαγωγή «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Από την άποψη της ανθρώπινης φύσης, το ρητό αυτό προσδιορίζει τον ελάχιστο βαθμό ηθικής διαγωγής που πρέπει να διαθέτει κανείς όσον αφορά το πόσο γενναιόφρονας και ανοιχτόμυαλος είναι. Στην πραγματικότητα, αν αναλογιστούμε τη ζημιά και τις επιπτώσεις που έχει στα ανθρώπινα δικαιώματα, την αξιοπρέπεια, την ακεραιότητα και την ανθρώπινη φύση το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς» —το οποίο θυμίζει την ορολογία που χρησιμοποιούν οι ληστές και οι απατεώνες του υποκόσμου— το να χρησιμοποιεί κανείς μόνο αυτό για να παρηγορήσει και να περιορίσει τους ανθρώπους αποτελεί μεγάλη προσβολή για όσους διαθέτουν συνείδηση και σύνεση· είναι απάνθρωπο και ανήθικο. Εξ ορισμού, η κανονική ανθρώπινη φύση διαθέτει χαρά, θυμό, θλίψη και ευτυχία. Δε θα μιλήσω περισσότερο για τη χαρά, τη θλίψη και την ευτυχία. Είναι και ο θυμός ένα συναίσθημα που διαθέτει η κανονική ανθρώπινη φύση. Υπό ποιες, λοιπόν, συνθήκες αναδύεται και εκδηλώνεται κανονικά ο θυμός; Όταν εκδηλώνεται η οργή της κανονικής ανθρώπινης φύσης, όταν, δηλαδή, θίγονται, καταπατούνται και προσβάλλονται η ακεραιότητα, η αξιοπρέπεια, τα συμφέροντα, το πνεύμα και ο νους των ανθρώπων, τότε είναι φυσικό οι άνθρωποι, βάσει ενστίκτου, να θυμώνουν, με αποτέλεσμα να προκύπτουν μέσα τους συναισθήματα αγανάκτησης ή ακόμη και μίσους. Γι’ αυτό, λοιπόν, προκύπτει ο θυμός και έτσι ακριβώς εκδηλώνεται. Υπάρχουν άνθρωποι που θυμώνουν χωρίς λόγο. Μπορεί κάτι τελείως ασήμαντο να τους εξοργίσει ή μπορεί κάποιος να πει κατά λάθος κάτι που τους πληγώνει, κι αυτό να τους οδηγήσει σε μια ακραία έκρηξη θυμού. Δεν είναι πολύ ευέξαπτοι; Παρότι τίποτα απ’ όλα αυτά δεν σχετίζεται με το πνεύμα, την ακεραιότητα, την αξιοπρέπεια, τα ανθρώπινα δικαιώματά τους ή τον πνευματικό τους κόσμο, το παραμικρό μπορεί να τους κάνει να εκραγούν, πράγμα που πιθανότατα οφείλεται στο ότι είναι τόσο ευέξαπτοι. Δεν είναι φυσιολογικό να σας εξοργίζουν τα πάντα. Αυτό που εξετάζουμε εδώ είναι η αγανάκτηση, ο θυμός, η οργή και το μίσος που εκδηλώνει η κανονική ανθρώπινη φύση, τα οποία αποτελούν ορισμένες από τις ενστικτώδεις αντιδράσεις των ανθρώπων. Όταν καταπατούνται, προσβάλλονται ή θίγονται η ακεραιότητα, η αξιοπρέπεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το πνεύμα κάποιου, ο συγκεκριμένος άνθρωπος αγανακτεί. Η αγανάκτηση αυτή δεν αποτελεί ούτε στιγμιαίο ξέσπασμα ούτε στιγμιαίο συναίσθημα. Πρόκειται ουσιαστικά για μια κανονική ανθρώπινη αντίδραση που προκύπτει όποτε πληγώνονται ακεραιότητα, η αξιοπρέπεια και το πνεύμα ενός ανθρώπου. Εφόσον πρόκειται για μια κανονική ανθρώπινη αντίδραση, μπορούμε να πούμε ότι πρόκειται για μια αντίδραση δικαιολογημένη και λογική, άρα δεν αποτελεί έγκλημα ούτε χρειάζεται να περιοριστεί. Τα προβλήματα, λοιπόν, που πληγώνουν σε τέτοιο βαθμό τους ανθρώπους πρέπει να λύνονται και να αντιμετωπίζονται δίκαια. Αν δεν μπορεί να βρεθεί μια λογική λύση για το συγκεκριμένο ζήτημα ή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί δίκαια και οι άνθρωποι πρέπει χωρίς καμία λογική να κάνουν πράξη το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς», από την πλευρά του θύματος, αυτό είναι ανήθικο και απάνθρωπο. Οι άνθρωποι οφείλουν να το αντιληφθούν αυτό.

Ποια σημεία έχουμε συζητήσει όσον αφορά το ρητό σχετικά με την ηθική διαγωγή «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς»; Ας τα συνοψίσουμε. Το ρητό αυτό έχει την ίδια ουσία που έχουν και τα άλλα ρητά σχετικά με την ηθική διαγωγή. Εξυπηρετούν όλα τους την άρχουσα τάξη και τα κοινωνικά ήθη· δεν διατυπώνονται από τη σκοπιά της ανθρώπινης φύσης. Το να πούμε ότι αυτές οι ηθικές επιταγές εξυπηρετούν την άρχουσα τάξη και τα κοινωνικά ήθη μπορεί να ξεπερνά κάπως το εύρος των όσων πρέπει να κατανοείτε και να είστε σε θέση να καταφέρετε ως πιστοί στον Θεό. Όσοι, βέβαια, γνωρίζουν δυο πράγματα σχετικά με την πολιτική, τις κοινωνικές επιστήμες και την ανθρώπινη σκέψη είναι σε θέση να το καταφέρουν σε ένα βαθμό. Από τη σκοπιά της ανθρώπινης φύσης ή, με άλλα λόγια, από τη δική σου σκοπιά, πώς πρέπει να αντιμετωπίζεις αυτά τα πράγματα; Ας υποθέσουμε, λόγου χάρη, ότι εξαιτίας της πίστης σου σε είχαν παλιότερα συλλάβει, φυλακίσει και βασανίσει. Για μέρες και νύχτες ολόκληρες, ο μεγάλος κόκκινος δράκοντας σε κρατούσε άυπνο και σε βασάνιζε οδηγώντας σε στα πρόθυρα του θανάτου. Είτε είσαι άνδρας είτε γυναίκα, το σώμα και το μυαλό σου κακοποιήθηκαν και βασανίστηκαν με χίλιους δυο τρόπους· αυτοί οι διάβολοι σε πρόσβαλαν, σε χλεύασαν και σου επιτέθηκαν, χρησιμοποιώντας κάθε λογής αισχρολογίες και βλασφημίες. Τι νιώθεις γι’ αυτήν τη χώρα και αυτήν την κυβέρνηση έχοντας υποστεί τόσα βασανιστήρια; (Μίσος.) Έχει έτσι γεννηθεί μίσος· μίσος γι’ αυτό το κοινωνικό σύστημα, μίσος γι’ αυτό το κυβερνών κόμμα και μίσος γι’ αυτήν τη χώρα. Παλιότερα, κάθε φορά που έβλεπες την πολιτειακή αστυνομία, ένιωθες απέραντο σεβασμό. Αφότου, όμως, σε δίωξαν, σε βασάνισαν και σε ατίμασαν έτσι, αυτός ο σεβασμός που ένιωθες παλιότερα εξαφανίστηκε και η καρδιά σου πλημμύρισε από μια μόνο λέξη: μίσος. Μίσος που δεν έχουν ανθρώπινη φύση, μίσος που δεν έχουν κανέναν απολύτως ηθικό φραγμό και μίσος που είναι ζώα και διάβολοι και σατανάδες. Έχεις υποφέρει πολύ από τα βασανιστήρια, την ατίμωση και τις προσβολές της πολιτειακής αστυνομίας, αλλά έχεις καταφέρει να δεις το αληθινό τους πρόσωπο και ότι είναι όλοι τους θηρία με ανθρώπινη σάρκα και διάβολοι που μισούν την αλήθεια και τον Θεό. Γι’ αυτό, λοιπόν, έχεις πλημμυρίσει με μίσος απέναντί τους. Αυτό που νιώθεις δεν είναι προσωπικό μίσος ή προσωπική δυσαρέσκεια· προέκυψε επειδή είδες ξεκάθαρα την κακή τους ουσία. Δεν είναι απλώς αποκύημα της φαντασίας σου, κάποιο δικό σου συμπέρασμα ή διαπίστωση. Αντίθετα, αυτά που πλημμυρίζουν την καρδιά σου με μίσος είναι όλες αυτές οι αναμνήσεις που έχεις από τότε που σε πρόσβαλαν, σε ατίμασαν και σε δίωξαν, συμπεριλαμβανομένης κάθε συμπεριφοράς, πράξης και λέξης τους. Είναι φυσιολογικό αυτό; (Ναι.) Εφόσον έχεις πλημμυρίσει από μίσος, πώς θα ένιωθες αν άκουγες κάποιον να σου λέει το εξής: «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς. Μη ζεις μες στο μίσος. Ο καλύτερος τρόπος να το αντιμετωπίσεις αυτό είναι να εξαλείψεις το μίσος»; (Αηδία.) Τι άλλο να νιώσεις άλλωστε πέρα από αηδία; Πείτε Μου, λοιπόν, είναι δυνατόν να εξαλειφθεί ένα τέτοιο μίσος; (Όχι.) Δεν μπορεί να εξαλειφθεί. Πώς μπορεί να εξαλειφθεί το αδιάλλακτο μίσος; Θα μπορούσες να εγκαταλείψεις το μίσος σου αν κάποιος προσπαθούσε να σε πείσει να το κάνεις χρησιμοποιώντας το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς»; Πώς θα αντιδρούσες; Η πρώτη σου αντίδραση θα ήταν η εξής: «Το ρητό ‘‘Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς’’ είναι ψεύτικα λόγια του διαβόλου, ανεύθυνα σχόλια από αδρανείς θεατές! Περιορίζονται και επηρεάζονται από αυτά τα λόγια όλοι αυτοί οι άνθρωποι που διαδίδουν τις ιδέες και τις απόψεις της παραδοσιακής κουλτούρας και διώκουν καθημερινά χριστιανούς και καλούς ανθρώπους; Δεν θα ησυχάσουν μέχρι να απομακρύνουν ή να εξοντώσουν και τον τελευταίο! Είναι μεταμφιεσμένοι διάβολοι και σατανάδες. Όσο κάποιος είναι ακόμα ζωντανός, βιαιοπραγούν εναντίον του, ενώ μετά τον θάνατό του, λένε μερικά λόγια συμπόνιας για να παραπλανήσουν τους άλλους. Δεν είναι τρομερά μοχθηρό αυτό που κάνουν;» Έτσι δεν θα αντιδρούσες; Έτσι δεν θα ένιωθες; (Ναι.) Σίγουρα έτσι θα ένιωθες· θα μισούσες όποιον προσπαθούσε να σε πείσει, σε σημείο που θα ήθελες μέχρι και να τον καταραστείς. Κάποιοι άνθρωποι, όμως, δεν καταλαβαίνουν και λένε: «Γιατί το κάνεις αυτό; Δεν εκφράζει αυτό μίσος; Δεν είναι κακεντρέχεια;» Όλα αυτά είναι ανεύθυνα σχόλια από αδρανείς θεατές. Θα απαντούσες απότομα: «Είμαι ένας άνθρωπος αξιοπρεπής και ακέραιος, αλλά δεν μου φέρθηκαν ανθρώπινα. Μου φέρθηκαν, αντίθετα, λες και είμαι ζώο ή θηρίο, και πρόσβαλαν πάρα πολύ την ακεραιότητα και την αξιοπρέπειά μου. Δεν είναι κακεντρεχείς αυτοί οι άνθρωποι; Αποδέχεσαι χωρίς κουβέντα την κακεντρέχειά τους, αλλά όταν αντιστεκόμαστε και τους μισούμε, μας καταδικάζεις γι’ αυτό. Τι είσαι, λοιπόν; Εσύ δεν είσαι ο μοχθηρός; Δεν μας φέρονται σαν ανθρώπους, μας βασανίζουν, κι εσύ συνεχίζεις να μας λες να τηρούμε την ανθρώπινη ηθική διαγωγή και να ανταποδίδουμε το κακό με καλό. Δεν είναι σκέτες ανοησίες όλα αυτά που λες; Έχεις κανονική ανθρώπινη φύση; Είσαι απατεώνας και υποκριτής. Δεν είσαι απλώς εξαιρετικά κακεντρεχής, αλλά και μοχθηρός και ξεδιάντροπος!» Τι θα σκεφτόσουν, λοιπόν, αν κάποιος για να σε παρηγορήσει σου έλεγε: «Ξέχνα το, πάει και τελείωσε, μην κρατάς κακίες. Αν φέρεσαι πάντα με τόση μικροπρέπεια, εσύ θα πληγωθείς στο τέλος. Οι άνθρωποι πρέπει να μάθουν να εγκαταλείπουν το μίσος και να κάνουν πράξη το να είναι επιεικείς όποτε μπορούν»; Δεν θα σκεφτόσουν: «Όλη αυτή η παραδοσιακή κινεζική κουλτούρα δεν είναι παρά ένα εργαλείο που χρησιμοποιεί η άρχουσα τάξη για να παραπλανά και να ελέγχει τους ανθρώπους. Ενώ η ίδια δεν περιορίζεται ποτέ από αυτές τις ιδέες και τις απόψεις, παραπλανά και πληγώνει ανελέητα τους ανθρώπους κάθε μέρα. Είμαι ένας άνθρωπος αξιοπρεπής και ακέραιος, αλλά έπαιξαν μαζί μου και με κακοποίησαν χωρίς λόγο λες και είμαι ζώο ή θηρίο. Ανέχτηκα τόσες προσβολές και τόση ταπείνωση μπροστά τους. Με βασάνισαν και μου στέρησαν την αξιοπρέπεια και την ακεραιότητά μου, σε βαθμό που δεν έμοιαζα καν με άνθρωπο. Και παρόλα αυτά εσύ μιλάς για ηθική; Ποιος νομίζεις ότι είσαι και λες τέτοιες βαρύγδουπες κουβέντες; Δεν μου αρκεί που ταπεινώθηκα μια φορά, θες να μου το ξανακάνουν; Δεν υπάρχει περίπτωση να εγκαταλείψω το μίσος που νιώθω!» Είναι εκδήλωση της κανονικής ανθρώπινης φύσης αυτό; (Ναι.) Είναι εκδήλωση της κανονικής ανθρώπινης φύσης. Κάποιοι άνθρωποι λένε: «Δεν είναι εκδήλωση της κανονικής ανθρώπινης φύσης, αλλά υποδαύλιση μίσους». Σε αυτήν την περίπτωση, ξέρεις ποιος υποκίνησε τη συμπεριφορά και το μίσος αυτού του ανθρώπου; Αν δεν τον είχε διώξει ανελέητα ο μεγάλος κόκκινος δράκοντας, θα συμπεριφερόταν με τέτοιον τρόπο; Διώχθηκε και λέει απλώς την άποψή του· από πού κι ως πού είναι αυτό υποδαύλιση μίσους; Τα σατανικά καθεστώτα διώκουν τους ανθρώπους με τέτοιον τρόπο, και παρόλα αυτά δεν τους επιτρέπουν να λένε την άποψή τους; Ο Σατανάς διώκει τους ανθρώπους, κι όμως θέλει να τους κλείσει το στόμα. Δεν τους επιτρέπει να μισούν ή να αντιστέκονται. Τι είδους λογική είναι αυτή; Δεν θα έπρεπε οι άνθρωποι που διαθέτουν κανονική ανθρώπινη φύση να εναντιώνονται στην καταπίεση και την εκμετάλλευση; Θα έπρεπε απλώς να υποτάσσονται πειθήνια; Ο Σατανάς διαφθείρει και βλάπτει την ανθρωπότητα εδώ και χιλιάδες χρόνια. Μόλις οι πιστοί κατανοήσουν την αλήθεια, θα πρέπει να αφυπνιστούν, να αντισταθούν στον Σατανά, να τον εκθέσουν, να τον μισήσουν και να επαναστατήσουν εναντίον του. Αυτή είναι η κανονική ανθρώπινη φύση, και κάτι τέτοιο είναι απολύτως φυσικό και δικαιολογημένο. Η κανονική ανθρώπινη φύση θα πρέπει να είναι ικανή να κάνει μια τέτοια καλή και δίκαιη πράξη και κάτι τέτοιο επαινείται από τον Θεό.

Από όποια οπτική κι αν το δει κανείς, το ρητό σχετικά με την ηθική διαγωγή «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς» είναι πολύ απάνθρωπο και αηδιαστικό. Λέει σε όσους ανήκουν στην κυριαρχούμενη τάξη πως όσο άδικα κι αν τους φέρονται, όσο κι αν τους επιτίθενται, όσο κι αν τους ταπεινώνουν, όσο κι αν πλήττουν την ακεραιότητα, την αξιοπρέπεια και τα ανθρώπινα δικαιώματά τους, εκείνοι δεν πρέπει να αντιστέκονται, αλλά πρέπει αντίθετα να υποτάσσονται πειθήνια σε όλα αυτά. Δεν πρέπει να είναι εκδικητικοί ούτε να σκέφτονται πράγματα που εκφράζουν μίσος, πόσο μάλλον τα αντίποινα, αλλά να φροντίζουν να είναι επιεικείς όποτε μπορούν. Δεν είναι απάνθρωπο αυτό; Προφανώς και είναι απάνθρωπο. Δεδομένου ότι η κυριαρχούμενη τάξη, ο απλός λαός, υποχρεούται να τα κάνει όλα αυτά και να έχει τέτοια ηθική διαγωγή, δεν θα έπρεπε η ηθική διαγωγή της άρχουσας τάξης να είναι ακόμα υψηλότερη από αυτήν την απαίτηση; Δεν θα έπρεπε η άρχουσα τάξη να έχει ακόμα μεγαλύτερη υποχρέωση να το κάνει αυτό; Το έχει κάνει; Θα μπορούσε να το κάνει; Έχει χρησιμοποιήσει αυτό το ρητό για να θέσει κάποιους αυτοπεριορισμούς και να κάνει αυτοαξιολόγηση; Το έχει εφαρμόσει στον τρόπο με τον οποίο μεταχειρίζεται τον λαό της, τον λαό που κυβερνάει; (Όχι.) Δεν το έχει κάνει ποτέ αυτό. Το μόνο που κάνει είναι να λέει στον λαό της να μην αντιμετωπίζει εχθρικά αυτήν την κοινωνία, αυτήν τη χώρα και την άρχουσα τάξη και ότι, όσο άδικα κι αν αντιμετωπίζεται στα πλαίσια της κοινωνίας και του κοινωνικού συνόλου στο οποίο ανήκει, και όσο κι αν υποφέρει σωματικά, ψυχικά και πνευματικά, πρέπει να μάθει να είναι επιεικής όποτε μπορεί. Από την άλλη, αν οι απλοί άνθρωποι, τους οποίους βλέπει ως κοινούς θνητούς, της πουν «όχι» ή έχουν την παραμικρή ένσταση ή διαφωνία σχετικά με τη θέση, τη διακυβέρνηση και την εξουσία της άρχουσας τάξης, θα υποβληθούν σε αυστηρό έλεγχο και μάλιστα σε αυστηρή τιμωρία. Αυτήν την ηθική διαγωγή πρέπει να έχει απέναντι στον λαό η άρχουσα τάξη, η οποία υποστηρίζει ότι «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς»; Αν στους απλούς ανθρώπους που ανήκουν στην κυριαρχούμενη τάξη εντοπιστεί το παραμικρό πρόβλημα ή η παραμικρή μεταβολή ή έστω και η παραμικρή σκέψη εναντίωσης απέναντι στην άρχουσα τάξη, όλα αυτά θα καταπνιγούν εν τη γενέσει τους. Αυτή ελέγχει την καρδιά και τον νου των ανθρώπων και τους αναγκάζει να υποταχθούν σ’ αυτήν χωρίς συμβιβασμούς. Είναι όπως ακριβώς περιγράφεται στα παρακάτω ρητά: «Όταν ο αυτοκράτορας διατάζει τους αξιωματούχους του να πεθάνουν, δεν έχουν άλλη επιλογή πέρα από τον θάνατο» και «Όλα τα εδάφη κάτω από τον ουρανό ανήκουν στον βασιλιά, όλοι οι άνθρωποι του κόσμου είναι υποτελείς του βασιλιά». Αυτό που προκύπτει είναι πως ό,τι κάνει ο κυβερνών είναι σωστό, και είναι πρέπον να παραπλανά τον λαό, να τον ελέγχει, να τον προσβάλλει, να παίζει μαζί του, να τον ποδοπατά και στο τέλος να τον κατασπαράζει· ό,τι κι αν κάνει η άρχουσα τάξη είναι σωστό και, όσο ζουν οι άνθρωποι, πρέπει να είναι υπάκουοι πολίτες και να μη προδίδουν τον βασιλιά. Όσο κακός κι αν είναι ο βασιλιάς, όσο κακή κι αν είναι η διακυβέρνησή του, οι απλοί άνθρωποι δεν πρέπει να λένε «όχι», δεν πρέπει να σκέφτονται να αντισταθούν, αλλά να δείχνουν απόλυτη υπακοή. Εφόσον «όλοι οι άνθρωποι του κόσμου είναι υποτελείς του βασιλιά», με άλλα λόγια, εφόσον ο απλός λαός που κυβερνά ο βασιλιάς είναι υποτελής σ’ αυτόν, τότε δεν θα έπρεπε ο βασιλιάς να αποτελεί παράδειγμα για τον απλό λαό, εφαρμόζοντας το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς»; Οι απλοί άνθρωποι, επειδή είναι ανόητοι, αδαείς, απληροφόρητοι και δεν κατανοούν τον νόμο, συχνά παρανομούν και εγκληματούν. Δεν θα έπρεπε, άρα, πρώτος από όλους ο βασιλιάς να εφαρμόζει το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς»; Δεν θα έπρεπε ένας βασιλιάς να δείχνει στον απλό λαό την ίδια επιείκεια που δείχνει και στα παιδιά του; Δεν θα έπρεπε, επίσης, ένας βασιλιάς να έχει τόση μεγαλοψυχία; (Ναι.) Απαιτεί, λοιπόν, κάτι τέτοιο από τον εαυτό του; (Όχι.) Όταν οι βασιλιάδες διέταζαν την καταστολή των θρησκευτικών πεποιθήσεων, απαιτούσαν από τον εαυτό τους να τηρούν το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς»; Όταν ο στρατός και η αστυνομία τους καταδίωκαν και βασάνιζαν βάναυσα τους χριστιανούς, ζήτησαν μήπως από την κυβέρνησή τους να τηρήσει το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς»; Ποτέ δεν ζήτησαν κάτι τέτοιο από την κυβέρνηση ή την αστυνομία τους. Αντίθετα, προέτρεπαν και ανάγκαζαν τόσο την κυβέρνηση όσο και την αστυνομία να καταστέλλουν αυστηρά τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, δίνοντας μάλιστα εντολές του τύπου «σκοτώστε τους στο ξύλο και δεν πρόκειται να τιμωρηθείτε» και «αφανίστε τους χωρίς να βγάλετε άχνα». Αυτό αποδεικνύει ότι οι βασιλιάδες αυτού του κακού κόσμου είναι διάβολοι, είναι διάβολοι βασιλιάδες και σατανάδες. Αφήνουν μόνο τους αξιωματούχους να ανάβουν φωτιές, αλλά δεν αφήνουν τον λαό ούτε μια δάδα να ανάψει. Χρησιμοποιούν αυτά τα παραδοσιακά ρητά σχετικά με την ηθική διαγωγή για να περιορίσουν και να συγκρατήσουν τον λαό, επειδή φοβούνται ότι θα ξεσηκωθεί εναντίον τους. Η άρχουσα τάξη, λοιπόν, χρησιμοποιεί κάθε λογής ρητά σχετικά με την ηθική διαγωγή για να παραπλανήσει τους ανθρώπους και έχει έναν και μοναδικό σκοπό: Να περιορίσει και να δέσει χειροπόδαρα τους ανθρώπους, ώστε να υποταχθούν στη διακυβέρνησή της· δεν ανέχεται, λοιπόν, την παραμικρή αντίσταση. Με αυτές τις θεωρίες σχετικά με την ηθική διαγωγή, προσπαθεί να αποχαυνώσει και να εξαπατήσει τους ανθρώπους, να τους ξεγελάσει, έτσι ώστε να υποκλιθούν σ’ αυτήν και να γίνουν υπάκουοι πολίτες. Όσο κι αν η άρχουσα τάξη τη βγάζει καθαρή και ποδοπατά τους ανθρώπους, όσο κι αν τους καταπιέζει και τους εκμεταλλεύεται, το μόνο που μπορούν να κάνουν εκείνοι είναι να υποταχθούν πειθήνια σ’ αυτήν, ενώ δεν μπορούν να προβάλουν την παραμικρή αντίσταση. Ακόμα και όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με τον θάνατο, η μόνη τους επιλογή είναι η φυγή. Δεν μπορούν να αντισταθούν ούτε καν να τολμήσουν να σκεφτούν την αντίσταση. Δεν επιτρέπεται καν να κοιτάζουν τσάπες και δρεπάνια ή να τα έχουν κοντά τους· δεν επιτρέπεται καν να έχουν πάνω τους σουγιάδες και νυχοκόπτες. Μόνο έτσι μπορούν να δείξουν ότι είναι υπάκουοι πολίτες και ότι θα υποτάσσονται πάντα στη διακυβέρνηση του βασιλιά και θα του είναι για πάντα αφοσιωμένοι. Μέχρι πού πρέπει να φτάνει η αφοσίωσή τους; Κανείς δεν τολμά να πει: «Ως λαός, πρέπει να εποπτεύουμε και να περιορίζουμε τον βασιλιά μας σύμφωνα με τις ιδέες και τις απόψεις της παραδοσιακής κουλτούρας»· κανείς δεν τολμά να προβάλει έστω και την παραμικρή ένσταση αν ανακαλύψει ότι ο βασιλιάς διαπράττει κακό, διαφορετικά θα καταλήξει νεκρός. Είναι προφανές ότι ο κυβερνών δεν θεωρεί τον εαυτό του απλώς βασιλιά του λαού· πιστεύει πως είναι κι αυτός που έχει την κυριαρχία και τον έλεγχο του λαού. Στην ιστορία της Κίνας, αυτοί οι αυτοκράτορες αυτοαποκαλούνταν «Τιανζί». Τι σημαίνει ο όρος «Τιανζί»; Σημαίνει «ο γιος του ουράνιου ουρανού» ή πιο σύντομα «ο Γιος του Ουρανού». Γιατί δεν αποκαλούσαν τον εαυτό τους «ο Γιος της Γης»; Εφόσον γεννήθηκαν στη γη, θα έπρεπε να είναι γιοι της γης. Αφού, λοιπόν, είναι προφανές πως γεννήθηκαν στη γη, γιατί αυτοαποκαλούνταν «ο Γιος του Ουρανού»; Με ποιον σκοπό αυτοαποκαλούνταν ο Γιος του Ουρανού; Μήπως επειδή ήθελαν να κοιτάζουν αφ’ υψηλού όλα τα έμβια όντα και όλους αυτούς τους κοινούς θνητούς; Κυβερνούσαν τους ανθρώπους ασκώντας τους πάνω απ’ όλα έλεγχο με την εξουσία και τη θέση τους. Όταν, δηλαδή, αναλάμβαναν την εξουσία και γίνονταν αυτοκράτορες, δεν δίσταζαν καθόλου να καθίσουν στο σβέρκο τους, ενώ αν κάποιος έδειχνε έστω και την παραμικρή επιφυλακτικότητα, κινδύνευε να εκτελεστεί. Έτσι προέκυψε ο τίτλος «ο Γιος του Ουρανού». Αν ο αυτοκράτορας αυτοαποκαλούνταν «ο Γιος της Γης», η θέση του θα φαινόταν χαμηλή και δεν θα είχε τη μεγαλοπρέπεια που ισχυρίζεται ότι πρέπει να έχει ένας βασιλιάς ούτε θα ήταν σε θέση να εκφοβίσει την κυριαρχούμενη τάξη. Ανέβασε, λοιπόν, τον πήχη, ισχυριζόμενος ότι ήταν ο Γιος του Ουρανού και ήθελε να εκπροσωπήσει τον Ουρανό. Ήταν σε θέση να εκπροσωπήσει τον Ουρανό; Είχε αυτήν την ουσία; Αν κάποιος επιμένει να εκπροσωπεί τον Ουρανό χωρίς να έχει την ουσία για να το κάνει, πολύ απλά προσποιείται. Από τη μία, αυτοί οι κυβερνώντες είναι εχθρικοί απέναντι στον Ουρανό και τον Θεό. Από την άλλη, όμως, προκειμένου να διευκολύνουν τη διακυβέρνησή τους, προσποιούνται ότι είναι ο Γιος του Ουρανού, ότι είναι εντεταλμένοι του Ουρανού. Δεν είναι ξεδιάντροπο αυτό; Κρίνοντας από αυτά τα γεγονότα, όλα αυτά τα ρητά σχετικά με την ηθική διαγωγή διαδίδονται στην ανθρωπότητα με σκοπό να περιορίσουν τον κανονικό τρόπο σκέψης των ανθρώπων, να τους δέσουν χειροπόδαρα, να περιορίσουν τη συμπεριφορά τους, καθώς και τις διάφορες σκέψεις, απόψεις και εκδηλώσεις τους στο πλαίσιο της κανονικής ανθρώπινης φύσης. Εξετάζοντας τη ρίζα αυτού, αποσκοπούν στη διαμόρφωση καλών κοινωνικών ηθών και κοινωνικής ηθικής. Φυσικά, πετυχαίνοντας αυτό το αποτέλεσμα, εξυπηρετούν και τη φιλοδοξία της άρχουσας τάξης να έχει μια μακροχρόνια διακυβέρνηση. Όπως, όμως, κι αν είναι αυτή η διακυβέρνηση, τα τελικά θύματα είναι οι άνθρωποι. Αυτές οι διάφορες ιδέες και απόψεις της παραδοσιακής κουλτούρας περιορίζουν και επηρεάζουν τους ανθρώπους, ο οποίοι όχι μόνο έχουν χάσει την ευκαιρία να ακούσουν το ευαγγέλιο και να λάβουν τη σωτηρία του Θεού, αλλά έχουν χάσει και την ευκαιρία να αναζητήσουν την αλήθεια και να βαδίσουν στο σωστό μονοπάτι της ζωής. Επιπλέον, υπό τον έλεγχο των κυβερνώντων, αναγκάζονται να αποδεχτούν κάθε λογής δηλητήρια, αιρέσεις και πλάνες, καθώς και άλλα αρνητικά πράγματα που προέρχονται από τον Σατανά. Εδώ και κάμποσες χιλιετίες στη μακρά ιστορία της ανθρωπότητας, ο Σατανάς εκπαιδεύει, κατηχεί και παραπλανά τους ανθρώπους, διαδίδοντας γνώσεις και διάφορες ιδεολογικές θεωρίες, με αποτέλεσμα αυτές οι ιδέες και απόψεις να επηρεάζουν και να περιορίζουν σε βάθος ολόκληρες γενιές ανθρώπων. Όπως είναι φυσικό, επηρεασμένες από αυτές τις σατανικές ιδέες και απόψεις, οι διεφθαρμένες διαθέσεις των ανθρώπων εντείνονται και γίνονται όλο και πιο σοβαρές. Με άλλα λόγια, οι διεφθαρμένες διαθέσεις των ανθρώπων έχουν καλλιεργηθεί και «μετουσιωθεί» πάνω σε αυτήν τη βάση, και έχουν ριζώσει βαθιά στις καρδιές των ανθρώπων, με αποτέλεσμα εκείνοι να αρνούνται τον Θεό, να αντιστέκονται σ’ Αυτόν και να βυθίζονται βαθιά στην αμαρτία, αδυνατώντας να απεγκλωβιστούν. Δεν θα συναναστραφούμε τώρα πάνω στο πώς διαμορφώθηκε το ρητό σχετικά με την ηθική διαγωγή «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς» ούτε πάνω στον σκοπό για τον οποίο διατυπώθηκε μια τέτοια απαίτηση, στη ζημιά που προκαλεί στους ανθρώπους από τότε που διατυπώθηκε και ούτω καθεξής. Μπορείτε να αφιερώσετε χρόνο αργότερα για να τα αναλογιστείτε περισσότερο μόνοι σας αυτά.

Ο κινεζικός λαός είναι μαθημένος στα ρητά της παραδοσιακής κουλτούρας σχετικά με την ηθική διαγωγή, αλλά αυτά τα πράγματα δεν επηρεάζουν τους ανθρώπους από τη μια μέρα στην άλλη. Ζεις μέσα σ’ ένα τέτοιο κοινωνικό περιβάλλον, έχεις λάβει μια τέτοια ιδεολογική εκπαίδευση στις πτυχές της παραδοσιακής κουλτούρας και της ηθικής και είσαι εξοικειωμένος με όλα αυτά. Δεν σου έχει περάσει ποτέ, όμως, από το μυαλό ότι αυτά τα πράγματα θα μπορούσαν να έχουν τρομερά αρνητικές επιπτώσεις. Πόσο θα σε εμποδίσουν αυτά τα πράγματα να πιστεύεις στον Θεό, να επιδιώκεις την αλήθεια και να εισέλθεις στις αλήθεια-πραγματικότητες; Πόσο θα επηρεάσουν το μονοπάτι στο οποίο θα βαδίζεις στο μέλλον και πόσα εμπόδια θα σου βάλουν σ’ αυτό; Τα αντιλαμβάνεστε όλα αυτά; Πρέπει να αναλογιστείτε και να διακρίνετε περισσότερο το θέμα σχετικά με το οποίο συναναστραφήκαμε σήμερα, για να κατανοήσετε σε βάθος τον ρόλο που παίζει η παραδοσιακή κουλτούρα στην εκπαίδευση των ανθρώπων, τι ακριβώς είναι και ποιος είναι ο σωστός τρόπος να την αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι. Το περιεχόμενο της παραπάνω συναναστροφής θα σας βοηθήσει και θα σας ωφελήσει ώστε να κατανοήσετε τα στοιχεία της παραδοσιακής κουλτούρας. Φυσικά, δεν θα κατανοήσετε μόνο την παραδοσιακή κουλτούρα, αλλά και τη διαφθορά της ανθρωπότητας από τον Σατανά, καθώς και τους κάθε λογής τρόπους και μέσα που χρησιμοποιεί ο Σατανάς για να διαφθείρει τους ανθρώπους, και ακόμη πιο συγκεκριμένα τις διάφορες απόψεις που τους ενσταλάζει, καθώς και τους κάθε λογής τρόπους και μέσα, απόψεις, οπτικές, θέσεις και ούτω καθεξής, βάσει των οποίων αντιμετωπίζει τον κόσμο και την ανθρωπότητα. Μόλις κατανοήσετε σε βάθος τα στοιχεία της παραδοσιακής κουλτούρας, δεν αρκεί να αποφεύγετε και να απορρίπτετε απλώς τα διάφορα ρητά και τις διάφορες απόψεις της. Αντιθέτως, θα πρέπει να κατανοήσεις και να αναλύσεις πιο συγκεκριμένα πώς σε έχουν βλάψει, περιορίσει και δεσμεύσει τα ρητά σχετικά με την ηθική διαγωγή τα οποία τηρείς και υποστηρίζεις, καθώς και πώς επηρεάζουν, αναστατώνουν και παρεμποδίζουν τις σκέψεις και τις απόψεις σου σχετικά με τη συμπεριφορά σου, αλλά και την αποδοχή των λόγων του Θεού και την επιδίωξη της αλήθειας, κάνοντάς σε να καθυστερείς να αποδεχτείς την αλήθεια, να την κατανοήσεις, να την κάνεις πράξη και να υποταχθείς ολοκληρωτικά και απόλυτα στον Θεό. Αυτά ακριβώς πρέπει να αναλογιστούν και να αντιληφθούν οι άνθρωποι. Δεν μπορείτε απλώς να τα αποφύγετε ή να τα απορρίψετε. Πρέπει να είστε σε θέση να τα διακρίνετε και να τα κατανοήσετε σε βάθος, ώστε να μπορέσετε να απελευθερώσετε εντελώς τη σκέψη σας από αυτά τα παραπειστικά και παραπλανητικά στοιχεία της παραδοσιακής κουλτούρας. Μπορεί κάποια ρητά σχετικά με την ηθική διαγωγή να μην έχουν ριζώσει βαθιά μέσα σου και να εκδηλώνονται περιστασιακά στη σκέψη και τις αντιλήψεις σου. Και πάλι, όμως, μπορούν να σε αναστατώσουν για λίγο ή κατά τη διάρκεια ενός μεμονωμένου περιστατικού. Αν δεν είσαι σε θέση να τα διακρίνεις ξεκάθαρα, μπορεί να εξακολουθείς να νομίζεις ότι κάποια ρητά και απόψεις είναι αρκετά θετικά ή κοντά στην αλήθεια· κάτι τέτοιο είναι πολύ προβληματικό. Υπάρχουν ορισμένα ρητά σχετικά με την ηθική διαγωγή που κατά βάθος σου αρέσουν ιδιαίτερα. Όχι μόνο συμφωνείς μαζί τους από καρδιάς, αλλά αισθάνεσαι κιόλας ότι μπορείς να τα πεις δημόσια, ότι οι άνθρωποι θα ενδιαφερθούν να τα ακούσουν και ότι θα τα αποδεχτούν ως θετικά πράγματα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτά τα ρητά δυσκολεύεσαι να τα εγκαταλείψεις περισσότερο από οποιαδήποτε άλλα. Δεν τα έχεις μεν αποδεχτεί ως την αλήθεια, αλλά μέσα σου τα αναγνωρίζεις ως θετικά πράγματα και, χωρίς να το αντιληφθείς, αυτά ριζώνουν στην καρδιά σου και γίνονται η ζωή σου. Μόλις αρχίσεις να πιστεύεις στον Θεό και να αποδέχεσαι την αλήθεια που εκφράζει Εκείνος, όπως είναι φυσικό, αυτά τα πράγματα θα εμφανιστούν για να σε αναστατώσουν και να σε εμποδίσουν να αποδεχτείς την αλήθεια. Όλα αυτά τα πράγματα εμποδίζουν τους ανθρώπους να επιδιώξουν την αλήθεια. Αν δεν είσαι σε θέση να τα διακρίνεις ξεκάθαρα, μπορεί εύκολα να τα μπερδέψεις με την αλήθεια και να τα εξισώσεις μ’ εκείνη, κι αυτό μπορεί να επιφέρει ορισμένες αρνητικές επιπτώσεις στους ανθρώπους. Τα ρητά του τύπου «Μη βάζεις στην τσέπη τα χρήματα που βρίσκεις», «Να αντλείς ευχαρίστηση από το να βοηθάς τους άλλους» και «Να είσαι αυστηρός με τον εαυτό σου και ανεκτικός με τους άλλους» μπορεί να μην τα αντιμετωπίζεις ως την αλήθεια και να μην τα θεωρείς πρότυπο για τη μέτρηση της ηθικής σου διαγωγής ούτε να τα επιδιώκεις ως στόχους για τη συμπεριφορά σου. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι δεν σε έχει επηρεάσει και διαφθείρει η παραδοσιακή κουλτούρα. Μπορεί, επίσης, να είσαι κάποιος που αδιαφορεί για ασήμαντες λεπτομέρειες, σε βαθμό που δεν σε ενδιαφέρει αν βάζεις στην τσέπη τα χρήματα που βρίσκεις ή αν αντλείς ευχαρίστηση από το να βοηθάς τους άλλους. Πρέπει, όμως, να κατανοήσεις και να σου είναι ξεκάθαρο ένα πράγμα: Από τη στιγμή που ζεις σε ένα τέτοιο κοινωνικό περιβάλλον και υπό την επιρροή μιας παραδοσιακής πολιτιστικής και ιδεολογικής εκπαίδευσης, θα ακολουθήσεις αναπόφευκτα αυτά τα ρητά που υποστηρίζει η ανθρωπότητα και θα υιοθετήσεις τουλάχιστον κάποια από αυτά ως το πρότυπό σου για τη μέτρηση της ηθικής διαγωγής. Αυτό θα πρέπει να το σκεφτείς προσεκτικά. Μπορεί, επίσης, να μην υιοθετείς ως πρότυπα μέτρησης της ηθικής σου διαγωγής ρητά του τύπου «Μη βάζεις στην τσέπη τα χρήματα που βρίσκεις» ή «Να αντλείς ευχαρίστηση από το να βοηθάς τους άλλους», αλλά βαθιά μέσα σου να πιστεύεις ότι κάποια άλλα ρητά, όπως για παράδειγμα αυτό που λέει «Θα έτρωγα σφαίρα για έναν φίλο», είναι ιδιαίτερα ευγενή· τα ρητά αυτά έχουν γίνει αξιώματα που επηρεάζουν τη ζωή σου ή το ύψιστο κριτήριο σύμφωνα με το οποίο βλέπεις τους ανθρώπους και τα πράγματα, συμπεριφέρεσαι και ενεργείς. Τι δείχνει αυτό; Μπορεί βαθιά μέσα σου να μη σέβεσαι ούτε να ακολουθείς σκόπιμα την παραδοσιακή κουλτούρα, αλλά, παρόλα αυτά, τα αξιώματα της συμπεριφοράς σου, οι τρόποι με τους οποίους συμπεριφέρεσαι και οι στόχοι της ζωής σου, καθώς και οι αρχές, η βάση και τα αξιώματα των στόχων ζωής που επιδιώκεις δεν έχουν απαλλαγεί καθόλου από την παραδοσιακή κουλτούρα. Δεν έχουν ξεφύγει από τις αξίες της αγαθοσύνης, της δικαιοσύνης, της ευπρέπειας, της σοφίας και της αξιοπιστίας που πρεσβεύει η ανθρωπότητα ή από κάποιο αξίωμα ηθικής διαγωγής που υποστηρίζει· δεν έχεις ξεφύγει καθόλου από αυτούς τους περιορισμούς. Με απλά λόγια, εφόσον είσαι ένας διεφθαρμένος άνθρωπος, ένας ζωντανός άνθρωπος, και τρως την τροφή του ανθρώπινου κόσμου, οι αρχές συμπεριφοράς και ζωής που ακολουθείς δεν είναι τίποτε άλλο από αυτές τις αρχές και τα αξιώματα περί ηθικής διαγωγής που πηγάζουν από την παραδοσιακή κουλτούρα. Πρέπει να κατανοήσετε τα λόγια που λέω και τα προβλήματα που εκθέτω. Κι όμως, επειδή μπορεί να νομίζεις ότι εσύ δεν έχεις αυτά τα προβλήματα, δεν σε ενδιαφέρει τι λέω. Στην πραγματικότητα, είτε το συνειδητοποιείς είτε όχι, όλοι οι άνθρωποι έχουν αυτά τα προβλήματα, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο. Όλοι όσοι πιστεύουν στον Θεό και επιδιώκουν την αλήθεια πρέπει να το αναλογιστούν προσεκτικά αυτό και να το κατανοήσουν.

Είπαμε μόλις πως το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς» είναι μια απαίτηση που αφορά την ηθική διαγωγή των ανθρώπων. Έχουμε, επίσης, αναλύσει ορισμένα από τα προβλήματα που παρουσιάζει αυτό το ρητό και μερικές από τις επιπτώσεις που έχει στην ανθρωπότητα. Το ρητό αυτό έχει παρουσιάσει στους ανθρώπους κάποιες νοσηρές ιδέες και απόψεις, ενώ έχει και ορισμένες αρνητικές επιπτώσεις στις επιδιώξεις και την επιβίωση τους. Όλα αυτά πρέπει να τα γνωρίζουν οι άνθρωποι. Πώς πρέπει, λοιπόν, να κατανοήσουν οι πιστοί τα προβλήματα που έχουν να κάνουν με τη μεγαλοψυχία και την ευρύτητα πνεύματος της ανθρώπινης φύσης; Πώς μπορούν αυτά να γίνουν κατανοητά μέσω του Θεού με τρόπο σωστό και θετικό; Δεν πρέπει να γίνει κι αυτό κατανοητό; (Ναι.) Στην πραγματικότητα, δεν είναι δύσκολο να τα κατανοήσει κανείς όλα αυτά. Δεν χρειάζεται ούτε να μαντέψετε ούτε να ψάξετε να βρείτε πληροφορίες. Μπορούμε απλώς να πάρουμε κάποια μαθήματα από τα λόγια που έχει πει ο Θεός και από το έργο που έχει κάνει στην ανθρωπότητα, καθώς και από τη διάθεσή Του, η οποία φανερώνεται μέσα από τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους μεταχειρίζεται κάθε είδους ανθρώπους, κι έτσι θα μάθουμε ποια ακριβώς είναι η γνώμη του Θεού για αυτά τα ρητά και τις απόψεις της παραδοσιακής κουλτούρας και ποιες ακριβώς είναι οι προθέσεις Του. Εξετάζοντας τις προθέσεις και τις απόψεις του Θεού, οι άνθρωποι θα πρέπει να έχουν ένα μονοπάτι που θα τους οδηγεί στην επιδίωξη της αλήθειας. Το ρητό που τηρούν οι άνθρωποι και λέει ότι «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια» σημαίνει ότι, αν κάποιος κόψει το κεφάλι ενός ανθρώπου κι αυτό πέσει στο έδαφος, το θέμα θεωρείται λήξαν και δεν πρέπει να δοθεί συνέχεια. Δεν είναι ένα είδος άποψης αυτό; Δεν είναι μια κοινώς αποδεκτή άποψη των ανθρώπων; Σημαίνει ότι μόλις η υλική ζωή ενός ανθρώπου φτάσει στο τέλος της, αυτή έχει πλέον τελειώσει για τα καλά. Τη στιγμή εκείνη εξαγγέλλεται το τέλος κάθε κακού που έχει κάνει στη ζωή του αυτός άνθρωπος, καθώς και όλης της αγάπης, του μίσους, του πάθους και της εχθρότητας που έχει βιώσει, και θεωρείται πως η ζωή αυτή έχει λάβει τέλος. Αυτό πιστεύουν οι άνθρωποι· αν, όμως, εξετάσουμε τα λόγια του Θεού και τα διάφορα σημάδια των ενεργειών Του, σ’ αυτήν την αρχή βασίζονται οι ενέργειες του Θεού; (Όχι.) Σε ποια, λοιπόν, αρχή βασίζονται οι ενέργειες του Θεού; Πού βασίζεται ο Θεός για να κάνει αυτά τα πράγματα; Ορισμένοι άνθρωποι λένε ότι για να ενεργήσει έτσι ο Θεός, βασίζεται στα διοικητικά Του διατάγματα. Αυτό είναι μεν σωστό, αλλά δεν είναι η πλήρης εικόνα. Αφενός, λοιπόν, ενεργεί σύμφωνα με τα διοικητικά Του διατάγματα, αφετέρου, όμως, μεταχειρίζεται τους κάθε λογής ανθρώπους σύμφωνα τη διάθεση και την ουσία Του· αυτή είναι η πλήρης εικόνα. Όπως το βλέπει ο Θεός, τελειώνει η ζωή ενός ανθρώπου αν αυτός σκοτωθεί και το κεφάλι του πέσει στο έδαφος; (Όχι.) Με ποιον τρόπο, λοιπόν, τερματίζει ο Θεός τη ζωή ενός ανθρώπου; Έτσι αντιμετωπίζει τους ανθρώπους ο Θεός; (Όχι.) Ο Θεός δεν αντιμετωπίζει τους ανθρώπους σκοτώνοντάς τους δια αποκεφαλισμού και τέλος. Υπάρχει μια αρχή και ένα τέλος, μια συνοχή και μια σταθερότητα στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει ο Θεός την ανθρωπότητα. Από τη στιγμή που μια ψυχή μετενσαρκώνεται ως ανθρώπινο ον μέχρι τη στιγμή που τελειώνει η υλική ζωή του ανθρώπου και η ψυχή αυτή επιστρέφει στο πνευματικό βασίλειο, ο Θεός είναι Αυτός που πρέπει να χειρίζεται την όποια πορεία ακολουθήσει, τόσο στο πνευματικό βασίλειο όσο και στον υλικό κόσμο. Το αν τελικά η ψυχή αυτή θα λάβει ανταμοιβή ή τιμωρία εξαρτάται από τα διοικητικά διατάγματα του Θεού και για όλα αυτά υπάρχουν ουράνιοι κανόνες. Με άλλα λόγια, ο τρόπος με τον οποίο μεταχειρίζεται έναν άνθρωπο ο Θεός εξαρτάται από το πεπρωμένο ολόκληρης της ζωής που έχει ορίσει για εκείνον. Μόλις τελειώσει το πεπρωμένο του, αντιμετωπίζεται σύμφωνα με τον νόμο και τους ουράνιους κανόνες που έχει ορίσει ο Θεός για την τιμωρία του κακού και την ανταμοιβή του καλού. Αν ο άνθρωπος αυτός έχει κάνει μεγάλο κακό σ’ αυτόν τον κόσμο, πρέπει να λάβει μεγάλη τιμωρία· στην περίπτωση που δεν έχει κάνει μεγάλο κακό και έχει κάνει μάλιστα και κάποιες καλές πράξεις, πρέπει να ανταμειφθεί. Το κατά πόσο θα συνεχίσει να μετενσαρκώνεται και το αν θα ξαναγεννηθεί ως άνθρωπος ή ως ζώο εξαρτώνται από τις επιδόσεις του σ’ αυτήν τη ζωή. Γιατί συναναστρέφομαι σχετικά με όλα αυτά; Επειδή το ρητό «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια» συνοδεύεται από μια ακόμη φράση: «να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Ο Θεός δεν μιλά ούτε ενεργεί έτσι, προσπαθώντας να εξομαλύνει τα πράγματα με τρόπο που δεν βασίζεται στις αρχές. Οι ενέργειες του Θεού αποκαλύπτονται στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει κάθε δημιουργημένο ον από την αρχή μέχρι το τέλος. Μέσα από όλα αυτά, οι άνθρωποι μπορούν να δουν ξεκάθαρα ότι ο Θεός είναι ο κυρίαρχος του πεπρωμένου τους· Εκείνος το ενορχηστρώνει και το κανονίζει, και στη συνέχεια, ανάλογα με τη συμπεριφορά κάθε ανθρώπου, τιμωρεί το κακό και ανταμείβει το καλό, επιβάλλοντας τιμωρία όπου χρειάζεται. Σύμφωνα με όσα έχει ορίσει ο Θεός, το για πόσα χρόνια θα τιμωρείται κανείς και το για πόσες μετενσαρκώσεις εξαρτάται από τα κακά που έχει κάνει. Το πνευματικό, λοιπόν, βασίλειο το εφαρμόζει αυτό σύμφωνα με τους κανόνες που έχουν θεσπιστεί, χωρίς την παραμικρή απόκλιση. Κανείς δεν μπορεί να το αλλάξει αυτό και όσοι το κάνουν παραβαίνουν τους ουράνιους κανόνες που έχει ορίσει ο Θεός, με αποτέλεσμα όλοι ανεξαιρέτως να τιμωρηθούν. Σύμφωνα με τον Θεό, κανείς δεν πρέπει να παραβεί αυτούς ουράνιους κανόνες. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι όσο κακό κι αν έχει κάνει ο κάθε άνθρωπος και όσους ουράνιους κανόνες και κανονισμούς κι αν έχει παραβεί, δεν θα υπάρχουν συμβιβασμοί στην τελικά μεταχείριση που θα λάβει. Στους κοσμικούς νόμους, υπάρχουν ποινές με αναστολή, ή μπορεί να μεσολαβήσει κάποιος, ή είναι επίσης πιθανό να ακολουθήσει ο δικαστής τη δική του βούληση και να είναι επιεικής όποτε μπορεί, δείχνοντας έτσι καλοσύνη, με αποτέλεσμα ένας άνθρωπος να μην καταδικαστεί για το έγκλημα που έχει διαπράξει και να μη λάβει την ανάλογη τιμωρία. Στο πνευματικό βασίλειο, όμως, δεν λειτουργούν έτσι τα πράγματα. Ο Θεός θα τηρήσει αυστηρά τους νόμους που έχει θεσπίσει ο Ίδιος, τους κανόνες, δηλαδή, του ουρανού, για να χειριστεί τις προηγούμενες και την τωρινή ζωή κάθε δημιουργήματος. Δεν έχει σημασία πόσο σοβαρές ή ασήμαντες είναι οι παραβάσεις κάποιου ούτε πόσο σπουδαίες ή ασήμαντες είναι οι καλές του πράξεις· δεν έχει σημασία για πόσο καιρό κάνει παραβάσεις ή καλές πράξεις ούτε πόσος καιρός έχει περάσει από τότε που τις έκανε. Τίποτα από αυτά δεν αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο μεταχειρίζεται ο Κύριος της δημιουργίας τους ανθρώπους που δημιούργησε. Με άλλα λόγια, οι ουράνιοι κανόνες που θέσπισε ο Θεός δεν πρόκειται να αλλάξουν ποτέ. Αυτή είναι η αρχή που διέπει τις ενέργειες του Θεού και ο τρόπος με τον οποίο ενεργεί. Από τότε που δημιουργήθηκαν τα ανθρώπινα όντα και ο Θεός άρχισε να εργάζεται ανάμεσά τους, τα διοικητικά διατάγματα που θέσπισε ο Ίδιος —οι ουράνιοι, δηλαδή, κανόνες— δεν έχουν αλλάξει καθόλου. Επομένως, ο Θεός θα έχει τελικά τρόπο να αντιμετωπίσει τις παραβάσεις, τις καλές πράξεις και τις κάθε λογής κακές πράξεις που έκαναν οι άνθρωποι. Κάθε δημιούργημα, χωρίς καμία εξαίρεση, πρέπει να πληρώσει το τίμημα που του αναλογεί για τις πράξεις και τη συμπεριφορά του. Ωστόσο, ο Θεός τιμωρεί όλα τα δημιουργήματα για την επαναστατικότητά τους απέναντί Του, για τις κακές πράξεις που έχουν κάνει και για τις παραβάσεις που έχουν αφήσει πίσω τους, και όχι επειδή έχει αναπτύξει μίσος απέναντι στους ανθρώπους. Ο Θεός δεν είναι μέλος της ανθρώπινης φυλής. Ο Θεός είναι ο Θεός, ο Κύριος της δημιουργίας. Όλα τα δημιουργήματα ανεξαιρέτως τιμωρούνται, όχι επειδή ο Κύριος της δημιουργίας μισεί τους ανθρώπους, αλλά επειδή έχουν παραβεί τους ουράνιους κανόνες, τους κανονισμούς, τους νόμους και τις εντολές που έχει θεσπίσει ο Θεός, γεγονός που δεν μπορεί να αλλάξει κανείς. Από αυτήν την άποψη, για τον Θεό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση το «να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Μπορεί να μην καταλαβαίνετε απόλυτα όσα λέω. Σε κάθε περίπτωση, όμως, ο απώτερος σκοπός Μου είναι να μάθετε ότι στον Θεό δεν υπάρχει καθόλου μίσος· υπάρχουν μόνο οι κανόνες του ουρανού, τα διοικητικά διατάγματα, οι νόμοι, η διάθεσή Του, καθώς και η οργή και η μεγαλοπρέπειά Του που δεν ανέχονται καμία προσβολή. Για τον Θεό, λοιπόν, δεν ισχύει σε καμία περίπτωση το «να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Δεν πρέπει να μετράς τον Θεό με βάση την απαίτηση να είναι επιεικής όποτε μπορεί ούτε να Τον εξετάζεις σχολαστικά σύμφωνα με αυτήν. Τι σημαίνει «να εξετάζεις τον Θεό σχολαστικά»; Σημαίνει ότι μερικές φορές, όταν ο Θεός δείχνει έλεος και ανεκτικότητα στους ανθρώπους, κάποιοι λένε: «Κοιτάξτε, ο Θεός είναι καλός, ο Θεός αγαπά τους ανθρώπους, είναι επιεικής όποτε μπορεί, δείχνει μεγάλη ανεκτικότητα στους ανθρώπους· ο Θεός είναι πολύ ανοιχτόμυαλος, πολύ πιο ανοιχτόμυαλος από τους ανθρώπους και πιο ανοιχτόμυαλος ακόμη και από τους πρωθυπουργούς!» Είναι σωστό αυτό που λένε; (Όχι.) Είναι πρέπον να μιλάς έτσι, για να επαινέσεις με αυτόν τον τρόπο τον Θεό; (Δεν είναι πρέπον, όχι.) Δεν είναι σωστό να μιλάς έτσι ούτε μπορούν τα λόγια αυτά να εφαρμοστούν στον Θεό. Οι άνθρωποι προσπαθούν να είναι επιεικείς όποτε μπορούν, προκειμένου να δείξουν τη γενναιοφροσύνη και την ανεκτικότητά τους και να προβάλουν τον εαυτό τους ως ανθρώπους με ανεκτικότητα, μεγαλοψυχία και ευγενή αρετή. Στην ουσία του Θεού υπάρχει έλεος και ανεκτικότητα. Το έλεος και η ανεκτικότητα είναι η ουσία του Θεού. Η ουσία του Θεού, όμως, διαφέρει από τη μεγαλοψυχία και την ανεκτικότητα που δείχνουν οι άνθρωποι όταν είναι επιεικείς όποτε μπορούν. Πρόκειται για δύο διαφορετικά πράγματα. Οι άνθρωποι είναι επιεικείς όποτε μπορούν επειδή στόχος τους είναι να λένε οι άλλοι καλά πράγματα γι’ αυτούς, να λένε ότι είναι γενναιόφρονες, ότι έχουν χάρη και ότι είναι καλοί άνθρωποι. Το κάνουν, επίσης, και εξαιτίας κάποιων κοινωνικών πιέσεων που δέχονται, αλλά και για λόγους επιβίωσης. Οι άνθρωποι είναι λίγο γενναιόφρονες και ανοιχτόμυαλοι απέναντι στους άλλους μόνο και μόνο για να πετύχουν έναν στόχο: Δεν το κάνουν για να τηρήσουν ή να ακολουθήσουν τα κριτήρια της συνείδησης, αλλά για να τους θαυμάζουν και να τους λατρεύουν οι άλλοι ή επειδή έχουν κάποιο απώτερο κίνητρο ή τέχνασμα. Καμία από τις πράξεις τους δεν είναι αγνή. Κάνει, επομένως, ο Θεός πράγματα όπως το να είναι επιεικής όποτε μπορεί; Δεν κάνει τέτοια πράγματα ο Θεός. Κάποιοι λένε: «Δεν δείχνει και ο Θεός επιείκεια στους ανθρώπους; Όταν, άρα, το κάνει αυτό, δεν είναι επιεικής όποτε μπορεί;» Όχι· εδώ υπάρχει μια διαφορά που πρέπει να κατανοήσουν οι άνθρωποι. Τι ακριβώς πρέπει να κατανοήσουν; Όταν οι άνθρωποι εφαρμόζουν το ρητό «να είσαι επιεικής όποτε μπορείς», δεν ακολουθούν τις αρχές. Το κάνουν επειδή υποκύπτουν στις κοινωνικές πιέσεις και στην κοινή γνώμη και για να προσποιηθούν ότι είναι καλοί άνθρωποι. Το κάνουν, λοιπόν, απρόθυμα, έχοντας αυτούς τους ακάθαρτους στόχους και φορώντας μια μάσκα υποκρισίας για να δείξουν πόσο καλοί άνθρωποι είναι. Μπορεί κιόλας να αναγκάζονται από τις περιστάσεις και, ενώ θέλουν να εκδικηθούν, να μην μπορούν να το κάνουν. Σε μια τέτοια, λοιπόν, κατάσταση και χωρίς να έχουν άλλη επιλογή, τηρούν απρόθυμα αυτό το αξίωμα, πράγμα που δεν αποτελεί εκδήλωση της εσωτερικής τους ουσίας. Όσοι είναι σε θέση να το κάνουν αυτό δεν είναι πραγματικά καλοί άνθρωποι ούτε αγαπούν πραγματικά τα θετικά πράγματα. Ποια είναι, λοιπόν, η διαφορά ανάμεσα στην ανεκτικότητα και το έλεος που δείχνει ο Θεός στους ανθρώπους και στην εφαρμογή του ρητού «να είσαι επιεικής όποτε μπορείς» από τους ανθρώπους; Πείτε Μου τις διαφορές. (Σε ό,τι κάνει ο Θεός υπάρχουν αρχές. Παραδείγματος χάρη, ο Θεός έδειξε ανεκτικότητα στους Νινευίτες αφού μετανόησαν πραγματικά. Βλέπουμε, λοιπόν, ότι οι ενέργειες του Θεού διέπονται από αρχές, καθώς και ότι στην ουσία του Θεού υπάρχει έλεος και ανεκτικότητα απέναντι στους ανθρώπους.) Πολύ σωστή διατύπωση. Υπάρχουν δύο βασικές διαφορές εδώ. Αυτό που αναφέρατε μόλις —το ότι, δηλαδή, σε ό,τι κάνει ο Θεός υπάρχουν αρχές— είναι καίριας σημασίας. Για καθετί που κάνει ο Θεός υπάρχει ένα ξεκάθαρο όριο και εύρος· αυτό το όριο και εύρος είναι πράγματα που μπορούν να κατανοήσουν οι άνθρωποι. Στην πραγματικότητα, καθετί που κάνει ο Θεός διέπεται από συγκεκριμένες αρχές. Στον λαό της Νινευή, για παράδειγμα, ο Θεός έδειξε επιείκεια για τις παραβάσεις του. Όταν οι Νινευίτες εγκατέλειψαν το κακό που έκαναν και μετανόησαν πραγματικά, ο Θεός τούς συγχώρησε και υποσχέθηκε να μην καταστρέψει την πόλη. Αυτή ήταν η αρχή πίσω από τις ενέργειες του Θεού. Ως τι μπορεί να γίνει κατανοητή αυτή εδώ η αρχή; Ήταν το ελάχιστο κριτήριο. Σύμφωνα με την ανθρώπινη κατανόηση και έκφραση, θα έλεγε κανείς ότι αυτό ήταν το ελάχιστο κριτήριο του Θεού. Εφόσον οι Νινευίτες εγκατέλειψαν το κακό που είχαν στα χέρια τους και δεν ζούσαν πια όπως παλιά μέσα στην αμαρτία, δεν απαρνούνταν πια όπως παλιά τον Θεό και ήταν σε θέση να μετανοήσουν αληθινά σ’ Εκείνον, αυτή η αληθινή μετάνοια ήταν το ελάχιστο κριτήριο που έθεσε γι’ αυτούς ο Θεός. Αν κατάφερναν να μετανοήσουν αληθινά, τότε ο Θεός θα ήταν επιεικής μαζί τους. Αν, αντίθετα, δεν κατάφερναν να μετανοήσουν αληθινά, θα αναθεωρούσε ο Θεός; Θα άλλαζε την προηγούμενη απόφασή Του και το σχέδιό Του να καταστρέψει αυτήν την πόλη; (Όχι.) Ο Θεός έδωσε στους Νινευίτες δύο επιλογές: Η πρώτη ήταν να συνεχίσουν να κάνουν κακό και να βρεθούν αντιμέτωποι με την καταστροφή, οπότε ολόκληρη η πόλη θα καταστρεφόταν ολοσχερώς· η δεύτερη ήταν να εγκαταλείψουν το κακό τους, να μετανοήσουν πραγματικά στον Θεό εν σάκκω και σποδώ, και να εξομολογηθούν τις αμαρτίες τους σ’ Αυτόν από τα βάθη της καρδιάς τους. Σ’ αυτήν την περίπτωση, ο Θεός θα ήταν επιεικής μαζί τους, και ό,τι κακό κι αν είχαν κάνει προηγουμένως και όσο σοβαρά κι αν ήταν τα ανομήματά τους, χάρη στη μετάνοιά τους, θα αποφάσιζε να μην καταστρέψει την πόλη. Ο Θεός τούς έδωσε δύο επιλογές κι εκείνοι δεν ακολούθησαν την πρώτη, αλλά επέλεξαν τη δεύτερη: να μετανοήσουν πραγματικά στον Θεό εν σάκκω και σποδώ. Ποιο ήταν το τελικό αποτέλεσμα; Κατάφεραν να κάνουν τον Θεό να αλλάξει γνώμη· με άλλα λόγια, να αναθεωρήσει, να αλλάξει τα σχέδιά Του, να τους δείξει επιείκεια και να μην καταστρέψει την πόλη. Σύμφωνα με αυτήν την αρχή δεν εργάζεται ο Θεός; (Ναι.) Σύμφωνα με αυτήν την αρχή εργάζεται ο Θεός. Υπάρχει, επιπλέον, ένα ακόμη καίριο σημείο: Στην ουσία του Θεού υπάρχει μεν αγάπη και έλεος, αλλά υπάρχει φυσικά και έλλειψη ανεκτικότητας απέναντι στις προσβολές του ανθρώπου και οργή. Στην περίπτωση της καταστροφής της Νινευή, αποκαλύφθηκαν και οι δύο αυτές πτυχές της ουσίας του Θεού. Όταν ο Θεός είδε τις κακές πράξεις αυτών των ανθρώπων, εκδηλώθηκε και αποκαλύφθηκε η ουσία της οργής Του. Βασίζεται ο θυμός του Θεού σε κάποια αρχή; (Ναι.) Με απλά λόγια, η αρχή αυτή είναι πως ο θυμός του Θεού έχει κάποια βάση. Δεν θυμώνει ούτε εξοργίζεται αδιακρίτως, και σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για κάποιο συναίσθημα. Πρόκειται, αντίθετα, για μια διάθεση που προκύπτει και αποκαλύπτεται φυσικά μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο. Η οργή και η μεγαλοπρέπεια του Θεού δεν ανέχονται καμία προσβολή. Με ανθρώπινους όρους, αυτό σημαίνει ότι, όταν ο Θεός είδε τις κακές πράξεις των Νινευιτών, θύμωσε και εξοργίστηκε. Για την ακρίβεια, ο λόγος για τον οποίο θύμωσε ο Θεός είναι επειδή έχει μια πλευρά που δεν ανέχεται τις προσβολές των ανθρώπων. Βλέποντας, λοιπόν, ο Θεός τις κακές πράξεις των ανθρώπων και την εμφάνιση και την ανάδυση αρνητικών πραγμάτων, είναι φυσικό να αποκαλύψει την οργή Του. Αν, λοιπόν, ο Θεός αποκάλυπτε την οργή Του, θα κατέστρεφε την πόλη μονομιάς; (Όχι.) Βλέπετε, λοιπόν, πως σε ό,τι κάνει ο Θεός υπάρχουν αρχές. Δεν ισχύει ότι με το που θυμώσει ο Θεός, θα πει: «Έχω την εξουσία, θα σε καταστρέψω! Δεν Με ενδιαφέρει αν βρίσκεσαι σε δύσκολη θέση· δεν πρόκειται να σου δώσω ούτε μία ευκαιρία!» Δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Τι έχει κάνει ο Θεός; Ο Θεός έχει κάνει μια σειρά από πράγματα. Πώς θα πρέπει να τα ερμηνεύσουν αυτά οι άνθρωποι; Όλα τα πράγματα που έκανε ο Θεός βασίζονται στη διάθεσή Του. Δεν είναι καθαρά αποτέλεσμα της οργής Του. Η οργή, δηλαδή, του Θεού δεν είναι παρορμητικότητα. Δεν είναι σαν την παρορμητικότητα των ανθρώπων, οι οποίοι λένε αυθόρμητα: «Εφόσον έχω τη δύναμη να το κάνω, θα σε σκοτώσω, θα σε τακτοποιήσω» ή όπως λέει ο μεγάλος κόκκινος δράκοντας: «Αν σε πιάσω στα χέρια μου, θα σε καθαρίσω και θα σε σκοτώσω στο ξύλο χωρίς την παραμικρή συνέπεια». Έτσι ενεργούν ο Σατανάς και οι διάβολοι. Η παρορμητικότητα πηγάζει από τον Σατανά και τους διαβόλους. Δεν υπάρχει ίχνος παρορμητικότητας στην οργή του Θεού. Πώς εκδηλώνεται το γεγονός ότι ο Θεός δεν είναι παρορμητικός; Όταν ο Θεός είδε πόσο διεφθαρμένοι ήταν οι Νινευίτες, θύμωσε και εξοργίστηκε. Αφού, όμως, θύμωσε, δεν τους κατέστρεψε χωρίς να πει κουβέντα επειδή υπάρχει η ουσία της οργής Του. Έστειλε, αντ’ αυτού, τον Ιωνά να τους ενημερώσει για το τι επρόκειτο να κάνει στη συνέχεια και να τους πει τι θα έκανε και γιατί θα το έκανε, ώστε να το καταλάβουν ξεκάθαρα και να αποκτήσουν μια αχτίδα ελπίδας. Αυτό το γεγονός λέει στους ανθρώπους ότι ο λόγος για τον οποίο αποκαλύπτεται η οργή του Θεού είναι η εμφάνιση αρνητικών και κακών πραγμάτων, αλλά και ότι η οργή του Θεού διαφέρει από την παρορμητικότητα των ανθρώπων και τα ανθρώπινα συναισθήματα. Κάποιοι άνθρωποι λένε: «Η οργή του Θεού διαφέρει από την παρορμητικότητα και τα συναισθήματα των ανθρώπων. Είναι ελεγχόμενη η οργή του Θεού;» Όχι, ο όρος «ελεγχόμενη» δεν είναι σωστός σ’ αυτήν την περίπτωση και δεν είναι πρέπον να το θέσουμε έτσι. Για την ακρίβεια, η οργή του Θεού διέπεται από αρχές. Όταν ο Θεός εξοργίστηκε, έκανε μια σειρά από πράγματα που αποδεικνύουν ακόμα περισσότερο ότι στις ενέργειές Του υπάρχουν αλήθειες και αρχές, και ενημερώνουν, ταυτόχρονα, τους ανθρώπους ότι πέρα από την οργή Του, ο Θεός έχει, επίσης, έλεος και αγάπη. Πώς ωφελούνται οι άνθρωποι όταν ο Θεός τούς παραχωρεί το έλεος και την αγάπη Του; Αν οι άνθρωποι εξομολογηθούν τις αμαρτίες τους και μετανοήσουν σύμφωνα με τις διδαχές του Θεού, μπορούν να κερδίσουν από τον Θεό την ευκαιρία να ζήσουν, καθώς και την ελπίδα και τη δυνατότητα να επιβιώσουν. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι μπορούν να συνεχίσουν να ζουν με την άδεια του Θεού, με την προϋπόθεση ότι έχουν πραγματικά εξομολογηθεί και μετανοήσει· θα μπορέσουν τότε να λάβουν την υπόσχεση που τους δίνει ο Θεός. Δεν υπάρχουν αρχές σε όλες αυτές τις δηλώσεις; Όπως βλέπεις, πίσω από κάθε πράγμα και έργο που κάνει ο Θεός υπάρχει, για να το θέσω με ανθρώπινους όρους, λογική και σχολαστικότητα, ή, για να το θέσω με τα λόγια του Θεού, υπάρχουν αλήθειες και αρχές. Αυτό διαφέρει από τον τρόπο με τον οποίο ενεργεί η ανθρωπότητα, και κυρίως δεν είναι νοθευμένο με την ανθρώπινη παρορμητικότητα. Μερικοί άνθρωποι λένε: «Η διάθεση του Θεού είναι ήρεμη και όχι παρορμητική!» Ισχύει αυτό; Όχι, δεν μπορεί να πει κανείς ότι η διάθεση του Θεού είναι ήρεμη, συγκροτημένη και ότι δεν είναι παρορμητική· έτσι τη μετρούν και την περιγράφουν οι άνθρωποι. Σε ό,τι κάνει ο Θεός υπάρχουν αλήθειες και αρχές. Κάθε Του ενέργεια έχει μια βάση, και αυτή η βάση είναι η αλήθεια και είναι η διάθεση του Θεού.

Προκειμένου ο Θεός να αντιμετωπίσει τον λαό της Νινευή, έκανε μια σειρά από πράγματα. Έστειλε αρχικά τον Ιωνά να του πει: «Έτι τεσσαράκοντα ημέραι και η Νινευή θέλει καταστραφή» (Ιωνάς 3:4). Είναι μεγάλο χρονικό διάστημα οι σαράντα μέρες; Είναι ακριβώς ένας μήνας και δέκα μέρες, κι αυτό θεωρείται αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα· αρκετά μεγάλο ώστε να έχει κανείς χρόνο να σκεφτεί και να αναλογιστεί, καθώς και να μετανοήσει αληθινά. Αν ήταν τέσσερις ώρες ή τέσσερις μέρες, στους Νινευίτες δεν θα έφτανε ο χρόνος για να μετανοήσουν. Ο Θεός, όμως, τους έδωσε σαράντα μέρες —τους έδωσε υπεραρκετό χρόνο, ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Πόσο μεγάλη μπορεί να είναι μια πόλη; Ο Ιωνάς διέσχισε την πόλη από άκρη σ’ άκρη και ενημέρωσε τους πάντες μέσα σε λίγες μόνο μέρες, ώστε το μήνυμα να φτάσει σε κάθε πολίτη και νοικοκυριό. Αυτές οι σαράντα μέρες ήταν υπεραρκετές για να ετοιμάσουν σάκους και σποδούς και να κάνουν οποιαδήποτε άλλη απαραίτητη προετοιμασία. Τι βλέπετε μέσα απ’ όλα αυτά; Ο Θεός έδωσε στους Νινευίτες αρκετό χρόνο για να τους ενημερώσει ότι επρόκειτο να καταστρέψει την πόλη τους και να τους δώσει τη δυνατότητα να προετοιμαστούν, να αναλογιστούν και να εξετάσουν τον εαυτό τους. Με ανθρώπινους όρους, ο Θεός έκανε όλα όσα μπορούσε και όφειλε να κάνει. Αυτές οι σαράντα μέρες ήταν αρκετές για να δώσει σε όλους —από τον βασιλιά μέχρι τον απλό λαό— αρκετό χρόνο για να αναλογιστούν και να προετοιμαστούν. Αυτό, αφενός, δείχνει ότι ο Θεός είναι ανεκτικός απέναντι στους ανθρώπους, και αφετέρου, ότι νοιάζεται γι’ αυτούς από καρδιάς και τους αγαπά αληθινά. Το έλεος και η αγάπη του Θεού υπάρχουν στ’ αλήθεια και δεν υπάρχει ίχνος προσποίησης σ’ αυτό· η καρδιά του Θεού είναι πιστή και δεν υπάρχει ίχνος προσποίησης σ’ αυτό. Για να δώσει στους ανθρώπους την ευκαιρία να μετανοήσουν, τους έδωσε σαράντα μέρες. Αυτές οι σαράντα μέρες περικλείουν την ανεκτικότητα και την αγάπη του Θεού. Αυτές οι σαράντα μέρες ήταν αρκετές για να αποδείξουν στους ανθρώπους και να τους κάνουν να δουν ξεκάθαρα ότι ο Θεός νοιάζεται για εκείνους και τους αγαπά αληθινά και ότι το έλεος και η αγάπη του Θεού υπάρχουν στ’ αλήθεια και δεν υπάρχει ίχνος προσποίησης σ’ αυτό. Κάποιοι θα πουν: «Δεν είπες προηγουμένως ότι ο Θεός δεν αγαπάει τους ανθρώπους, αλλά τους μισεί; Δεν αποτελεί αυτό αντίφαση σε σχέση με όσα είπες τώρα;» Αποτελεί αντίφαση; (Όχι.) Ο Θεός νοιάζεται για τους ανθρώπους από καρδιάς, έχει την ουσία της αγάπης. Διαφέρει αυτό απ’ το να πούμε ότι ο Θεός αγαπά τους ανθρώπους; (Ναι.) Σε τι διαφέρει; Στην πραγματικότητα, ο Θεός αγαπά ή μισεί τους ανθρώπους; (Τους αγαπά.) Γιατί τότε εξακολουθεί να τους καταριέται, να τους παιδεύει και να τους κρίνει; Αν δεν μπορείτε να αντιληφθείτε ξεκάθαρα κάτι τόσο σημαντικό, λογικά το έχετε παρερμηνεύσει. Υπάρχει εδώ κάποια αντίφαση ανάμεσα σ’ εσένα και τον Θεό; Αν δεν σου είναι ξεκάθαρο αυτό το πράγμα, δεν είναι πιθανό να προκύψει ένα χάσμα ανάμεσα σ’ εσένα και τον Θεό; Πείτε Μου, εφόσον ο Θεός αγαπά τους ανθρώπους, τους μισεί κιόλας; Επηρεάζει η αγάπη του Θεού για τους ανθρώπους το μίσος Του γι’ αυτούς; Επηρεάζει το μίσος του Θεού για τους ανθρώπους την αγάπη Του γι’ αυτούς; (Όχι.) Πώς, λοιπόν, φαίνεται ότι αγαπά ο Θεός τους ανθρώπους; Ο Θεός ενσαρκώθηκε για να σώσει τους ανθρώπους· αυτό δεν είναι η μεγαλύτερη αγάπη Του; Αν δεν το γνωρίζετε αυτό, είστε πραγματικά αξιολύπητοι! Είναι γελοίο να μην ξέρετε καν πώς φαίνεται η αγάπη του Θεού για τους ανθρώπους. Πείτε Μου, από πού πηγάζει η αγάπη μιας μητέρας για το παιδί της; (Από ένστικτο.) Ακριβώς. Η μητρική αγάπη πηγάζει από ένστικτο. Εξαρτάται, άρα, η αγάπη της από αν το παιδί είναι καλό ή μοχθηρό; (Όχι.) Ακόμη, για παράδειγμα, κι αν το παιδί είναι πολύ άτακτο και μερικές φορές κάνει τη μητέρα του έξαλλη, εκείνη παρ’ όλα αυτά συνεχίζει να το αγαπά. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει το παιδί της πηγάζει από το ένστικτο του ρόλου της ως μητέρας. Επειδή ακριβώς έχει αυτήν την ενστικτώδη μητρική αγάπη, η αγάπη της για το παιδί δεν εξαρτάται απ’ το αν αυτό είναι καλό ή μοχθηρό. Κάποιοι λένε: «Αφού μια μητέρα αγαπά το παιδί της βάσει ενστίκτου, γιατί παρ’ όλα αυτά το χτυπάει; Γιατί εξακολουθεί να το μισεί; Γιατί εξακολουθεί κάποιες φορές να θυμώνει και να το μαλώνει; Και γιατί μερικές φορές θυμώνει τόσο πολύ που δεν θέλει να έχει καμία σχέση μαζί του; Δεν είπες ότι μια μητέρα έχει αγάπη και αγαπά το παιδί της; Πώς γίνεται, λοιπόν, να είναι τόσο άκαρδη;» Είναι αντιφατικό αυτό; Δεν είναι αντιφατικό, όχι. Ο τρόπος με τον οποίο φέρεται μια μητέρα στο παιδί της εξαρτάται από τη στάση του παιδιού απέναντί της και από τη συμπεριφορά του. Όπως, όμως, κι αν του φέρεται, ακόμη κι αν το χτυπά και το μισεί, αυτό δεν επηρεάζει την ύπαρξη της μητρικής της αγάπης. Κατά τον ίδιο τρόπο, από πού πηγάζει η αγάπη του Θεού για τον άνθρωπο; (Ο Θεός έχει την ουσία της αγάπης.) Σωστά. Επιτέλους το καταλάβατε. Το βασικό εδώ είναι ότι ο Θεός έχει την ουσία της αγάπης. Ο Θεός αγαπά τους ανθρώπους και νοιάζεται γι’ αυτούς επειδή, αφενός, έχει την ουσία της αγάπης. Μέσα σ’ αυτήν αγάπη υπάρχει έλεος, στοργική καλοσύνη, ανεκτικότητα και υπομονή, όπως και, φυσικά, κάποιες εκδηλώσεις ενδιαφέροντος και μερικές φορές ανησυχίας και θλίψης και ούτω καθεξής. Όλα αυτά καθορίζονται από την ουσία του Θεού. Έτσι είναι τα πράγματα από υποκειμενική σκοπιά. Από αντικειμενική σκοπιά, ο Θεός δημιουργεί τους ανθρώπους, όπως ακριβώς μια μητέρα γεννά το παιδί της, και όπως είναι φυσικό νοιάζεται γι’ αυτό και τους συνδέουν άρρηκτοι δεσμοί αίματος. Παρόλο που οι άνθρωποι και ο Θεός δεν συνδέονται με αυτούς τους δεσμούς αίματος, όπως το θέτουν οι άνθρωποι, τα ανθρώπινα όντα έχουν σε κάθε περίπτωση δημιουργηθεί από τον Θεό, κι Εκείνος νοιάζεται και έχει συναισθήματα γι’ αυτά. Ο Θεός θέλει οι άνθρωποι να είναι καλοί και να βαδίζουν στο σωστό μονοπάτι. Όταν, όμως, τους βλέπει να διαφθείρονται από τον Σατανά, να βαδίζουν στο μονοπάτι του κακού και να υποφέρουν, λυπάται και αγωνιά. Φυσιολογικό δεν είναι αυτό; Όλες αυτές οι αντιδράσεις, τα συναισθήματα και οι εκδηλώσεις που έχει ο Θεός πηγάζουν από την ουσία Του και είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τη σχέση που διαμορφώθηκε όταν δημιούργησε τον άνθρωπο. Όλα αυτά είναι αντικειμενικά γεγονότα. Κάποιοι άνθρωποι λένε: «Αφού η ουσία του Θεού έχει αγάπη, γιατί εξακολουθεί Εκείνος να μισεί τους ανθρώπους; Δεν νοιάζεται γι’ αυτούς; Πώς γίνεται να τους μισεί ακόμα;» Υπάρχει κι εδώ ένα αντικειμενικό γεγονός: Η διάθεση, η ουσία και άλλες πτυχές του ανθρώπου είναι ασύμβατες με τον Θεό και την αλήθεια, με αποτέλεσμα αυτό που εκδηλώνουν και αποκαλύπτουν οι άνθρωποι ενώπιον του Θεού να Του προκαλεί αηδία και αποστροφή. Με την πάροδο του χρόνου, οι διεφθαρμένες διαθέσεις των ανθρώπων γίνονται όλο και πιο σοβαρές και το ίδιο συμβαίνει και με τις αμαρτίες τους, ενώ είναι και εξαιρετικά αδιάλλακτοι, δεν μετανοούν με τίποτα και δεν αποδέχονται την παραμικρή αλήθεια. Αντιτίθενται απόλυτα στον Θεό, με αποτέλεσμα να ξυπνούν το μίσος Του. Από πού πηγάζει, λοιπόν, το μίσος του Θεού; Από τι προκύπτει; Προκύπτει επειδή η διάθεση του Θεού είναι δίκαιη και άγια, και η ουσία Του ξυπνά την αποστροφή Του. Ο Θεός σιχαίνεται το κακό, απεχθάνεται τα αρνητικά πράγματα και αποστρέφεται τις κακές δυνάμεις και τα κακά πράγματα, με αποτέλεσμα να αποστρέφεται αυτήν τη διεφθαρμένη ανθρώπινη φυλή. Επομένως, είναι φυσιολογικό να αποκαλύπτει ο Θεός αγάπη και μίσος για τα δημιουργήματά Του και αυτό το καθορίζει η ουσία Του. Δεν υπάρχει καμία απολύτως αντίφαση. Μερικοί άνθρωποι ρωτούν: «Άρα αγαπά ή μισεί ο Θεός τους ανθρώπους;» Τι απάντηση θα έδινες εσύ; (Εξαρτάται από τη στάση των ανθρώπων απέναντι στον Θεό και από το κατά πόσο έχουν μετανοήσει αληθινά.) Κατά βάση αυτό είναι αληθές, αλλά δεν είναι απόλυτα ακριβές. Γιατί δεν είναι ακριβές; Πιστεύετε ότι είναι απαραίτητο να αγαπά ο Θεός τους ανθρώπους; (Όχι.) Τα λόγια που λέει ο Θεός στην ανθρωπότητα και όλο το έργο που επιτελεί στους ανθρώπους είναι οι φυσικές εκδηλώσεις της διάθεσης και της ουσίας Του. Ο Θεός έχει τις αρχές Του, δεν πρέπει απαραίτητα να αγαπά τους ανθρώπους ούτε, όμως, είναι απαραίτητο και να τους μισεί. Αυτό που τους ζητά είναι να επιδιώκουν την αλήθεια, να ακολουθούν την οδό Του και να συμπεριφέρονται και να ενεργούν σύμφωνα με τα λόγια Του. Δεν είναι απαραίτητο να αγαπά ο Θεός τους ανθρώπους ούτε, όμως, και να τους μισεί. Αυτό είναι ένα γεγονός που πρέπει να κατανοήσουν οι άνθρωποι. Είπατε μόλις ότι το κατά πόσο αγαπά ή μισεί ο Θεός τους ανθρώπους εξαρτάται από τη συμπεριφορά τους. Γιατί δεν είναι ακριβής αυτή η διατύπωση; Δεν είναι απαραίτητο να σε αγαπά ο Θεός ούτε πρέπει οπωσδήποτε να σε μισεί. Είναι πιθανό ακόμη και να σε αγνοήσει. Μπορεί να επιδιώκεις την αλήθεια και να συμπεριφέρεσαι και να ενεργείς σύμφωνα με τα λόγια του Θεού ή μπορεί και να μην αποδέχεσαι την αλήθεια και μάλιστα να επαναστατείς ενάντια στον Θεό και να Του αντιστέκεσαι. Σε κάθε περίπτωση, ο Θεός στο τέλος θα αποζημιώσει κάθε άνθρωπο ανάλογα με τις πράξεις του. Όσοι κάνουν καλό θα ανταμειφθούν, ενώ όσοι κάνουν κακό θα τιμωρηθούν. Αυτό ονομάζεται δίκαιη και ισότιμη αντιμετώπιση. Με άλλα λόγια, ως δημιούργημα, δεν έχεις κανένα λόγο να απαιτείς από τον Θεό να σου φέρεται με οποιονδήποτε τρόπο. Όταν λαχταράς τον Θεό ή λαχταράς κι επιδιώκεις την αλήθεια, θεωρείς ότι ο Θεός πρέπει να σε αγαπά. Όταν, όμως, Εκείνος σε αγνοεί και δεν σε αγαπά, θεωρείς ότι δεν είναι ο Θεός. Όταν πάλι επαναστατείς ενάντια στον Θεό, θεωρείς ότι πρέπει να σε μισεί και να σε τιμωρεί. Αν, όμως, σε αγνοεί, θεωρείς ότι δεν είναι ο Θεός. Είναι σωστό να σκέφτεσαι έτσι; (Δεν είναι σωστό, όχι.) Αυτός ο τρόπος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αξιολογηθούν οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, όπως για παράδειγμα η σχέση των γονιών με τα παιδιά τους. Με άλλα λόγια, η αγάπη ή το μίσος που νιώθουν οι γονείς για τα παιδιά τους εξαρτώνται μερικές φορές από τη συμπεριφορά των παιδιών. Η σχέση, όμως, μεταξύ των ανθρώπων και του Θεού δεν μπορεί να αξιολογηθεί με τον ίδιο τρόπο. Η σχέση μεταξύ των ανθρώπων και του Θεού είναι η σχέση μεταξύ δημιουργημάτων και Δημιουργού, και δεν συνδέονται με κανέναν απολύτως δεσμό αίματος. Είναι αποκλειστικά μια σχέση μεταξύ δημιουργημάτων και Δημιουργού. Επομένως, οι άνθρωποι δεν μπορούν να απαιτούν από τον Θεό να τους αγαπά ή να δηλώνει ποια είναι η θέση Του απέναντί τους. Αυτές οι απαιτήσεις είναι παράλογες. Μια τέτοια άποψη είναι λανθασμένη και εσφαλμένη· οι άνθρωποι δεν πρέπει να έχουν τέτοιες απαιτήσεις. Αν, λοιπόν, το εξετάσουμε τώρα, κατανοούν στην πραγματικότητα οι άνθρωποι με ακρίβεια την αγάπη του Θεού; Προηγουμένως δεν την κατανοούσαν με ακρίβεια, έτσι δεν είναι; (Ναι.) Το κατά πόσο αγαπά ή μισεί ο Θεός τους ανθρώπους βασίζεται σε κάποιες αρχές. Εάν η συμπεριφορά και η επιδίωξη των ανθρώπων συμφωνούν με την αλήθεια και αρέσουν στον Θεό, τότε δίνει την έγκρισή Του. Η ουσία των ανθρώπων είναι, όμως, διεφθαρμένη και εκείνοι μπορούν να αποκαλύπτουν διεφθαρμένες διαθέσεις και να επιδιώκουν ιδανικά και επιθυμίες που οι ίδιοι θεωρούν ότι είναι σωστά ή που τους αρέσουν. Αυτό ο Θεός το μισεί και δεν το εγκρίνει. Αντίθετα, όμως, με ό,τι πιστεύουν οι άνθρωποι, δεν ισχύει ότι ο Θεός περιλούζει τους ανθρώπους με ανταμοιβές κάθε φορά που τους εγκρίνει ή ότι τους πειθαρχεί και τους τιμωρεί κάθε φορά που δεν τους εγκρίνει. Οι ενέργειες του Θεού διέπονται από αρχές. Εδώ γίνεται αναφορά στην ουσία του Θεού και έτσι πρέπει να το κατανοήσουν οι άνθρωποι.

Έθεσα μόλις ένα ερώτημα και συναναστράφηκα πάνω στις αρχές των ενεργειών του Θεού και την ουσία Του. Ποιο ήταν το ερώτημα που μόλις έθεσα; (Ρώτησες μόλις ποια είναι η διαφορά μεταξύ της ανεκτικότητας και του ελέους που δείχνει ο Θεός στους ανθρώπους και της πρακτικής των ανθρώπων να είναι επιεικείς όποτε μπορούν. Στη συνέχεια, συναναστράφηκες λέγοντας ότι ο Θεός δεν ενεργεί σύμφωνα με αυτήν τη φιλοσοφία για τις κοσμικές αλληλεπιδράσεις, αλλά αντιμετωπίζει τις ανθρώπινες παραβάσεις με βάση δύο κυρίως πτυχές: Αφενός, ό,τι κάνει ο Θεός βασίζεται σε αρχές και, αφετέρου, η ουσία του Θεού περιλαμβάνει και έλεος και οργή.) Η κατανόησή σας είναι όντως σωστή. Οι αρχές που ακολουθεί ο Θεός για να ενεργεί με τον συγκεκριμένο τρόπο βασίζονται στην ουσία Του και στη διάθεσή Του και δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με τη φιλοσοφία για τις κοσμικές αλληλεπιδράσεις που ακολουθούν οι άνθρωποι όταν είναι επιεικείς όποτε μπορούν. Οι πράξεις των ανθρώπων βασίζονται σε σατανικές φιλοσοφίες και διέπονται από σατανικές διαθέσεις. Οι ενέργειες του Θεού είναι η εκδήλωση της διάθεσης και της ουσίας Του. Στην ουσία του Θεού υπάρχει αγάπη, έλεος και φυσικά μίσος. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, τώρα τι στάση έχει ο Θεός απέναντι στις κακές πράξεις των ανθρώπων και στις διάφορες μορφές επαναστατικότητας και προδοσίας από μέρους τους; Σε τι βασίζεται η στάση του Θεού; Είναι προϊόν της ουσίας Του; (Ναι.) Στην ουσία του Θεού υπάρχει έλεος, αγάπη και οργή. Η ουσία του Θεού είναι η δικαιοσύνη και από αυτήν ακριβώς την ουσία πηγάζουν οι αρχές των ενεργειών του Θεού. Ποιες ακριβώς είναι, λοιπόν, οι αρχές των ενεργειών Του; Ο Θεός δείχνει άφθονο έλεος και ξεσπά βαθιά οργή. Αυτό δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την πρακτική των ανθρώπων να είναι επιεικείς όποτε μπορούν, η οποία ναι μεν φαίνεται να αποτελεί ένα ιδιαίτερα ευγενές αξίωμα, αλλά στα μάτια του Θεού δεν είναι καν άξια αναφοράς. Ως πιστός, αφενός, δεν μπορείς να βασιστείς σ’ αυτό το αξίωμα για να κρίνεις την ουσία του Θεού, τις πράξεις Του και τις αρχές των ενεργειών Του. Αφετέρου, από την άποψη των ίδιων των ανθρώπων, εκείνοι δεν πρέπει να τηρούν αυτήν τη φιλοσοφία για τις κοσμικές αλληλεπιδράσεις· κάθε φορά που τους συμβαίνει κάτι, οι επιλογές που κάνουν και ο τρόπος με τον οποίο το αντιμετωπίζουν πρέπει να βασίζονται σε κάποια αρχή. Ποια είναι αυτή η αρχή; Οι άνθρωποι δεν διαθέτουν την ουσία του Θεού και φυσικά δεν μπορούν να ενεργούν πάντα με ξεκάθαρες αρχές όπως ο Θεός ούτε να είναι υπεράνω και να δίνουν ευκαιρίες στους πάντες ή να είναι επιεικείς με τον οποιονδήποτε. Οι άνθρωποι δεν μπορούν να το κάνουν αυτό. Τι πρέπει, λοιπόν, να κάνεις όταν έρχεσαι αντιμέτωπος με πράγματα που σε ενοχλούν, σε πληγώνουν, προσβάλλουν την αξιοπρέπεια και τον χαρακτήρα σου ή πληγώνουν ακόμη και την καρδιά και την ψυχή σου; Αν τηρείς το ρητό σχετικά με την ηθική διαγωγή που λέει «να είσαι επιεικής όποτε μπορείς», τότε προσπαθείς να εξομαλύνεις καταστάσεις χωρίς να λαμβάνεις υπόψη σου τις αρχές. Προσπαθείς να είσαι ένας ανθρωπάρεσκος και έχεις την αίσθηση ότι δεν είναι εύκολο να τα βγάλεις πέρα σ’ αυτόν τον κόσμο· θεωρείς ότι δεν πρέπει να κάνεις εχθρούς, αλλά να προσπαθείς να μειώσεις τις προσβολές σου απέναντι στους άλλους ή να μην τους προβάλλεις καθόλου και να είσαι επιεικής όποτε μπορείς, να παραμένεις ουδέτερος σε κάθε ευκαιρία, να ακολουθείς τη μέση οδό, να μη βάζεις τον εαυτό σου σε κίνδυνο και να μάθεις να τον προστατεύεις. Αυτό δεν αποτελεί φιλοσοφία για τις κοσμικές αλληλεπιδράσεις; (Ναι.) Είναι μια φιλοσοφία για τις κοσμικές αλληλεπιδράσεις και όχι μια αρχή που διδάσκει στην ανθρωπότητα ο Θεός. Ποια αρχή, λοιπόν, διδάσκει ο Θεός στους ανθρώπους; Ποιος είναι ο ορισμός της επιδίωξης της αλήθειας; Να βλέπει κανείς τους ανθρώπους και τα πράγματα, και να συμπεριφέρεται και να ενεργεί αποκλειστικά σύμφωνα με τα λόγια του Θεού, έχοντας ως κριτήριό του την αλήθεια. Αν σου συνέβαινε κάτι που σου προκαλούσε μίσος, πώς θα το έβλεπες; Με βάση τι θα το έβλεπες; (Με βάση τα λόγια του Θεού.) Σωστά. Αν δεν ξέρεις πώς να βλέπεις τέτοια πράγματα σύμφωνα με τα λόγια του Θεού, το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να είσαι επιεικής όποτε μπορείς, να καταπνίγεις την αγανάκτησή σου, να κάνεις παραχωρήσεις και να περιμένεις την κατάλληλη στιγμή και ευκαιρία να αντεκδικηθείς. Αυτό το μονοπάτι ακολουθείς. Αν θες να επιδιώξεις την αλήθεια, πρέπει να βλέπεις τους ανθρώπους και τα πράγματα σύμφωνα με τα λόγια του Θεού, και να αναρωτιέσαι το εξής: «Γιατί μου φέρεται έτσι αυτός ο άνθρωπος; Πώς γίνεται να μου συμβαίνει αυτό; Πώς προέκυψε μια τέτοια έκβαση;» Τέτοια πράγματα πρέπει να τα βλέπει κανείς σύμφωνα με τα λόγια του Θεού. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνεις είναι να είσαι σε θέση να αποδεχτείς το συγκεκριμένο ζήτημα από τον Θεό και να αποδεχτείς ενεργά ότι προέρχεται από τον Θεό και ότι είναι κάτι που σου χρησιμεύει και σε ωφελεί. Για να το αποδεχτείς από τον Θεό, πρέπει πρώτα να θεωρήσεις πως αυτό το ζήτημα το έχει ενορχηστρώσει και το κυβερνά ο Θεός. Όλα όσα συμβαίνουν κάτω από τον ήλιο, όλα όσα μπορείς να αισθανθείς, όλα όσα μπορείς να δεις και όλα όσα μπορείς να ακούσεις γίνονται με την άδεια του Θεού. Δεν έχει σημασία αν κάτι που είπε ή έκανε κάποιος σε πλήγωσε, αν δέχτηκαν πλήγμα η καρδιά και η ψυχή σου ή αν ποδοπατήθηκε ο χαρακτήρας σου· αφού αποδεχτείς αυτό το ζήτημα από τον Θεό, σύγκρινέ το με τα λόγια Του για να μάθεις τι είδους άνθρωπος είναι αυτός που το έκανε και ποια είναι η ουσία αυτού του ζητήματος. Το πρώτο που πρέπει να δεις είναι αν είναι κακός άνθρωπος ή ένας συνηθισμένος διεφθαρμένος άνθρωπος· πρέπει πρώτα να διακρίνεις πώς πραγματικά είναι αυτός ο άνθρωπος σύμφωνα με τα λόγια του Θεού και έπειτα να διακρίνεις και να αντιμετωπίσεις αυτό το ζήτημα σύμφωνα με τα λόγια του Θεού. Αυτά δεν είναι τα σωστά βήματα που πρέπει να γίνουν; (Ναι.) Πρώτα αποδέξου αυτό το ζήτημα από τον Θεό και δες τους ανθρώπους που εμπλέκονται σ’ αυτό σύμφωνα με τα λόγια Του, για να προσδιορίσεις αν είναι συνηθισμένοι αδελφοί και αδελφές, κακοί άνθρωποι, αντίχριστοι, δύσπιστοι, κακά πνεύματα, ακάθαρτοι δαίμονες ή κατάσκοποι του μεγάλου κόκκινου δράκοντα, καθώς και αν η πράξη τους ήταν μια γενική επίδειξη διαφθοράς ή μια κακή πράξη που είχε σκοπό να προκαλέσει σκόπιμα αναστάτωση και διατάραξη. Όλα αυτά πρέπει να τα προσδιορίσεις συγκρίνοντάς τα με τα λόγια του Θεού. Ο πιο ακριβής και αντικειμενικός τρόπος να μετρήσεις κάτι είναι να το κάνεις σύμφωνα με τα λόγια του Θεού. Η διαφοροποίηση των ανθρώπων και η αντιμετώπιση των ζητημάτων πρέπει να γίνονται σύμφωνα με τα λόγια του Θεού. Θα πρέπει να αναλογιστείς το εξής: «Αυτό που έγινε πλήγωσε πολύ την καρδιά και την ψυχή μου και πλέον είναι σαν να με ακολουθεί ένα μαύρο σύννεφο. Τι το εποικοδομητικό, όμως, μου έχει προσφέρει όλο αυτό όσον αφορά τη ζωή-είσοδό μου; Ποια είναι η πρόθεση του Θεού;» Αυτό σε οδηγεί στην ουσία του ζητήματος, την οποία πρέπει να καταλάβεις και να κατανοήσεις. Ακολουθείς έτσι το σωστό μονοπάτι. Πρέπει να αναζητήσεις την πρόθεση του Θεού και να σκεφτείς: «Αυτό που έγινε έχει αφήσει τραύμα στην καρδιά και την ψυχή μου. Βασανίζομαι και πονάω, αλλά δεν γίνεται να είμαι αρνητικός και επικριτικός. Το πιο σημαντικό είναι να διακρίνω, να δω τη διαφορά και να αποφασίσω σύμφωνα με τα λόγια του Θεού αν αυτό που έγινε με ωφελεί πράγματι ή όχι. Αν προέρχεται από την πειθαρχία του Θεού και είναι ωφέλιμο για τη ζωή-είσοδό μου και για να κατανοήσω τον εαυτό μου, τότε πρέπει να το αποδεχτώ και να υποταχθώ σε αυτό· αν αποτελεί πειρασμό από τον Σατανά, τότε πρέπει να προσευχηθώ στον Θεό και να το αντιμετωπίσω με σύνεση». Αν αναζητάς και σκέφτεσαι με αυτόν τον τρόπο, πρόκειται τότε για θετική είσοδο; Βλέπεις έτσι τους ανθρώπους και τα πράγματα σύμφωνα με τα λόγια του Θεού; (Ναι.) Στο εξής, ό,τι ζητήματα κι αν αντιμετωπίζεις και όποια προβλήματα κι αν προκύπτουν στις σχέσεις σου με τους άλλους, πρέπει να τα λύνεις αναζητώντας τα σχετικά λόγια του Θεού. Πού αποσκοπούν όλες αυτές οι διαδοχικές πράξεις; Στο να βλέπεις τους ανθρώπους και τα πράγματα σύμφωνα με τα λόγια του Θεού, έτσι ώστε να αλλάξουν τελείως η οπτική και η στάση σου απέναντι στους ανθρώπους και τα πράγματα. Δεν αποσκοπούν στο να αποκτήσεις μια καλή φήμη και να σώσεις την υπόληψή σου για να σε έχουν οι άλλοι σε μεγάλη εκτίμηση ούτε αποσκοπούν στο να οδηγήσεις τη χώρα και την κοινωνία σε αρμονία και να ικανοποιήσεις έτσι την άρχουσα τάξη. Αυτό στο οποίο αποσκοπούν είναι το να ζεις σύμφωνα με τα λόγια του Θεού και την αλήθεια, ώστε να ικανοποιείς τον Θεό και να δοξάζεις τον Δημιουργό. Μόνο αν ασκηθείς με αυτόν τον τρόπο θα είσαι σε απόλυτη συμφωνία με τις προθέσεις του Θεού. Δεν χρειάζεται, επομένως, να ακολουθείς τα ρητά της παραδοσιακής κουλτούρας σχετικά με την ηθική διαγωγή και να σκέφτεσαι ως εξής: «Όταν μου τύχει ένα τέτοιο ζήτημα, δεν πρέπει να κάνω πράξη το ρητό: ‘‘Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς’’; Αν δεν μπορέσω να το κάνω, τι θα πει για μένα η κοινή γνώμη;» Δεν χρειάζεται να περιορίζεις και να ελέγχεις τον εαυτό σου με τέτοιου είδους αξιώματα περί ηθικής. Θα πρέπει αντ’ αυτού να υιοθετήσεις την οπτική κάποιου που επιδιώκει την αλήθεια και να φέρεσαι στους ανθρώπους και στα πράγματα όπως σου λέει ο Θεός να επιδιώκεις την αλήθεια. Αυτός δεν είναι ένας εντελώς νέος τρόπος ύπαρξης; Δεν πρόκειται για μια εντελώς νέα άποψη για τη ζωή και έναν εντελώς νέο στόχο ζωής; (Ναι.) Έχοντας υιοθετήσει αυτήν τη μέθοδο για να βλέπεις τους ανθρώπους και τα πράγματα, δεν χρειάζεται να λες σκόπιμα στον εαυτό σου: «Προκειμένου να είμαι μεγαλόψυχος και να κερδίσω μια θέση ανάμεσα στους ανθρώπους, πρέπει να κάνω το ένα ή το άλλο»· δεν χρειάζεται να είσαι τόσο σκληρός με τον εαυτό σου, δεν χρειάζεται να ζεις ενάντια στη δική σου θέληση ούτε χρειάζεται να έχεις τόσο στρεβλή ανθρώπινη φύση. Αντίθετα, θα αποδέχεσαι φυσικά και πρόθυμα όλα αυτά τα περιβάλλοντα, τους ανθρώπους, τα ζητήματα και τα πράγματα που προέρχονται από τον Θεό. Και όχι μόνο αυτό· μπορείς από όλα αυτά να κερδίσεις κιόλας απροσδόκητα οφέλη. Καθώς αντιμετωπίζεις πράγματα που σου προκαλούν μίσος, μαθαίνεις να διακρίνεις τους ανθρώπους όπως είναι πραγματικά σύμφωνα με τα λόγια του Θεού, καθώς και να διακρίνεις και να αντιμετωπίζεις κι αυτά τα πράγματα σύμφωνα με τα λόγια του Θεού. Μετά από μια περίοδο εμπειριών, βιωμάτων και αγώνων, θα έχεις βρει τις αλήθεια-αρχές για να αντιμετωπίζεις αυτά τα πράγματα και θα έχεις μάθει τι είδους αλήθεια-αρχές πρέπει να χρησιμοποιείς όταν αντιμετωπίζεις τέτοιους ανθρώπους, ζητήματα και πράγματα. Δεν θα ακολουθείς έτσι το σωστό μονοπάτι; Έτσι, λοιπόν, επειδή ακολουθείς το μονοπάτι της επιδίωξης της αλήθειας, θα υπάρχει βελτίωση στην ανθρώπινη φύση σου. Με άλλα λόγια, δεν ζεις πλέον απλώς σύμφωνα με την ανθρώπινη συνείδηση και λογική σου, ενώ όταν σου συμβαίνει κάτι, δεν το βλέπεις αποκλειστικά και μόνο σύμφωνα με τον τρόπο σκέψης και τις απόψεις που βασίζονται στη συνείδηση και τη λογική. Αντιθέτως, επειδή έχεις διαβάσει πολλά από τα λόγια του Θεού και έχεις βιώσει πραγματικά το έργο Του, έχεις κατανοήσει κάποιες αλήθειες και έχεις κατανοήσει πραγματικά σε έναν βαθμό τον Θεό —τον Δημιουργό. Αυτή η συγκομιδή είναι σίγουρα πλούσια και μέσα απ’ αυτήν θα έχεις κερδίσει τόσο την αλήθεια όσο και τη ζωή. Εφόσον βασίζεσαι στη συνείδηση και τη λογική σου, μαθαίνεις να αντιμετωπίζεις και να λύνεις όλα τα προβλήματα που συναντάς χρησιμοποιώντας τα λόγια του Θεού και την αλήθεια, και σταδιακά θα φτάσεις στο σημείο να ζεις σύμφωνα με τα λόγια του Θεού. Πώς είναι ένας τέτοιος άνθρωπος; Συμβαδίζει με τις προθέσεις του Θεού; Ένας τέτοιος άνθρωπος πλησιάζει όλο και περισσότερο στο να γίνει δημιούργημα που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του Θεού και καταφέρνει έτσι σταδιακά να πετύχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα του έργου της σωτηρίας του Θεού. Όταν οι άνθρωποι είναι σε θέση να αποδεχτούν την αλήθεια και να ζήσουν σύμφωνα με τα λόγια του Θεού, μια τέτοια ζωή είναι πολύ εύκολη και δεν νιώθουν τον παραμικρό πόνο. Όλα, όμως, όσα κάνουν οι άνθρωποι που έχουν λάβει την εκπαίδευση της παραδοσιακής κουλτούρας πάνε τελείως ενάντια στη θέλησή τους και είναι ιδιαίτερα υποκριτικά, ενώ όλα όσα αποκαλύπτονται από την ανθρώπινη φύση τους είναι ιδιαίτερα στρεβλά και αφύσικα. Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή δεν λένε αυτό που σκέφτονται. Ενώ τα χείλη τους λένε «Να είσαι επιεικής όποτε μπορείς», η καρδιά τους λέει το εξής: «Δεν τελειώσαμε ακόμα. Ποτέ δεν είναι αργά για να πάρει ένας κύριος την εκδίκησή του». Δεν πάει αυτό ενάντια στη θέλησή τους; (Ναι.) Τι σημαίνει ο όρος «στρεβλά»; Σημαίνει ότι ενώ εξωτερικά μιλούν μόνο για αγαθοσύνη και ηθική, πίσω από την πλάτη των άλλων κάνουν κάθε λογής κακές πράξεις· επιδίδονται, για παράδειγμα, σε παράνομες συνουσίες ή λεηλατούν. Όλα αυτά τα λόγια που λένε εξωτερικά περί αγαθοσύνης και ηθικής δεν είναι παρά ένα προσωπείο, ενώ η καρδιά τους έχει κυριευθεί από κάθε λογής κακά πράγματα κι από κάθε λογής απεχθείς ιδέες και απόψεις· είναι λόγια ασύγκριτα αισχρά, υπερβολικά ποταπά, πρόστυχα και χυδαία. Αυτή είναι η σημασία του όρου «στρεβλά». Με σύγχρονους όρους, η στρέβλωση ονομάζεται αλλιώς διαστροφή. Παρότι είναι όλοι τους τόσο διεστραμμένοι, εξακολουθούν μπροστά στους άλλους να προσποιούνται ότι είναι απόλυτα αξιοπρεπείς, εκλεπτυσμένοι, κύριοι και έντιμοι. Πραγματικά είναι τελείως ξεδιάντροποι και τόσο κακοί! Το μονοπάτι που έχει υποδείξει ο Θεός στους ανθρώπους δεν αποσκοπεί στο να ζεις έτσι, αλλά στο να μπορείς, σε ό,τι κι αν κάνεις, είτε ενώπιον του Θεού είτε μπροστά σε άλλους ανθρώπους, να ακολουθείς τις σωστές αρχές και το σωστό μονοπάτι άσκησης που έχει υποδείξει ο Θεός στους ανθρώπους. Ακόμα κι αν έρθεις αντιμέτωπος με κάτι που βλάπτει τα συμφέροντά σου, που δεν σου αρέσει ή που σε επηρεάζει μάλιστα εφ’ όρου ζωής, πρέπει να έχεις αρχές για να αντιμετωπίζεις τέτοια ζητήματα. Για παράδειγμα, στους αληθινούς αδελφούς και αδελφές πρέπει να φέρεσαι με αγάπη και να μάθεις να είσαι ανεκτικός μαζί τους, να τους βοηθάς και να τους υποστηρίζεις. Τι θα πρέπει, λοιπόν, να κάνεις όσον αφορά τους εχθρούς του Θεού, τους αντίχριστους, τους κακούς ανθρώπους και τους δύσπιστους ή τους πράκτορες και τους κατασκόπους που διεισδύουν στην εκκλησία; Πρέπει να τους απορρίψεις μια και καλή. Η διαδικασία περιλαμβάνει τα στάδια της αναγνώρισης και της έκθεσης, του μίσους και τελικά της απόρριψης. Ο οίκος του Θεού έχει διοικητικά διατάγματα και κανονισμούς. Οι αντίχριστοι, οι κακοί άνθρωποι, οι δύσπιστοι και όσοι ανήκουν στο σινάφι των διαβόλων, του Σατανά και των κακών πνευμάτων δεν είναι πρόθυμοι να δουλέψουν· απομάκρυνέ τους, λοιπόν, για πάντα από τον οίκο του Θεού. Πώς πρέπει, άρα, να τους αντιμετωπίζει ο εκλεκτός λαός του Θεού; (Πρέπει να τους απορρίψει.) Ακριβώς, θα πρέπει να τους απορρίψεις —να τους απορρίψεις για πάντα. Κάποιοι άνθρωποι λένε: «Η απόρριψη δεν είναι παρά μια λέξη. Αν υποθέσουμε ότι θεωρητικά τους απορρίπτουμε, πώς μπορούμε έπειτα να το κάνουμε πράξη στην αληθινή ζωή;» Πειράζει να έρχεσαι διαρκώς σε αντιπαράθεση μαζί τους; Δεν υπάρχει λόγος να κουράζεσαι έτσι άσκοπα. Δεν χρειάζεται να έρχεσαι διαρκώς σε αντιπαράθεση μαζί τους, δεν χρειάζεται να τους πολεμάς μέχρι θανάτου ούτε να τους καταριέσαι πίσω από την πλάτη τους. Τίποτα από όλα αυτά δεν χρειάζεται να κάνεις. Απλώς διαχώρισε τη θέση σου από αυτούς βαθιά μέσα σου και μην έχεις πάρε-δώσε μαζί τους υπό κανονικές συνθήκες. Σε ειδικές περιστάσεις και εφόσον δεν έχεις άλλη επιλογή, μπορείς να μιλάς κανονικά μαζί τους. Έπειτα, όμως, πρέπει να τους αποφεύγεις με την πρώτη ευκαιρία και να μην μπλέκεσαι σε καμία από τις υποθέσεις τους. Αυτό σημαίνει ότι τους απορρίπτεις από τα βάθη της καρδιάς σου και δεν τους φέρεσαι ως αδελφούς και αδελφές, ως μέλη της οικογένειας του Θεού ή ως πιστούς. Όσον αφορά τους ανθρώπους που μισούν τον Θεό και την αλήθεια, που προκαλούν σκόπιμα αναστάτωση και διατάραξη στο έργο του Θεού ή που προσπαθούν να το καταστρέψουν, δεν αρκεί να προσεύχεσαι απλώς στον Θεό να τους καταραστεί· πρέπει κιόλας να τους δεσμεύεις και να τους συγκρατείς για πάντα, καθώς και να τους απορρίπτεις μια και καλή. Συμφωνεί αυτό με τις προθέσεις του Θεού; Συμφωνεί απόλυτα με τις προθέσεις του Θεού. Για να αντιμετωπίσει κανείς αυτούς τους ανθρώπους, πρέπει οπωσδήποτε να πάρει θέση και να έχει αρχές. Τι σημαίνει να πάρει κανείς θέση και να έχει αρχές; Σημαίνει να βλέπει καθαρά την ουσία τους, να μην τους θεωρεί ποτέ πιστούς και σε καμία περίπτωση αδελφούς ή αδελφές. Είναι διάβολοι, είναι σατανάδες. Το θέμα δεν είναι αν θα τους συγχωρήσεις ή όχι, αλλά να διαχωρίσεις τη θέση σου από αυτούς και να τους απορρίψεις μια και καλή. Αυτό είναι απολύτως δικαιολογημένο και σύμφωνο με την αλήθεια. Μερικοί άνθρωποι λένε: «Δεν είναι πολύ αδίστακτο πιστοί στον Θεό να κάνουν τέτοια πράγματα;» (Όχι.) Σημαίνει ότι παίρνουν θέση και έχουν αρχές. Κάνουμε ό,τι μας λέει ο Θεός να κάνουμε. Είμαστε επιεικείς με όποιον μας λέει ο Θεός να είμαστε επιεικείς και απεχθανόμαστε ό,τι μας λέει ο Θεός να απεχθανόμαστε. Στην Εποχή του Νόμου, ο εκλεκτός λαός του Θεού λιθοβολούσε μέχρι θανάτου όσους παραβαίναν τους νόμους και τις εντολές. Σήμερα, όμως, στην Εποχή της Βασιλείας, ο Θεός έχει διοικητικά διατάγματα και απλώς αποπέμπει και αποβάλλει τους ανθρώπους που ανήκουν στο ίδιο σινάφι με τους διαβόλους και τον Σατανά. Ο εκλεκτός λαός του Θεού πρέπει να κάνει πράξη τα λόγια του Θεού και τα διοικητικά διατάγματα που εκδίδει Εκείνος και να υπακούει σε αυτά, χωρίς να τα παραβαίνει, χωρίς να περιορίζεται ή να επηρεάζεται από ανθρώπινες αντιλήψεις και χωρίς να φοβάται ότι θα κριθεί και θα καταδικαστεί από θρησκευόμενους ανθρώπους. Το να ενεργεί κανείς σύμφωνα με τα λόγια του Θεού είναι απολύτως φυσικό και δικαιολογημένο. Σε κάθε περίπτωση, να πιστεύετε μόνο ότι τα λόγια του Θεού είναι η αλήθεια και ότι τα λόγια του ανθρώπου, όσο ωραία κι αν ακούγονται, δεν είναι η αλήθεια. Τέτοια πίστη πρέπει να έχουν οι άνθρωποι. Τέτοια πίστη πρέπει να έχουν οι άνθρωποι στον Θεό, καθώς και τέτοια στάση υποταγής. Όλο αυτό είναι θέμα στάσης.

Όσον αφορά το ρητό σχετικά με την ηθική διαγωγή «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς» και τις αρχές των ενεργειών του Θεού, αυτά που έχουμε πει είναι λίγο πολύ αρκετά. Κατανοείτε τώρα την αρχή που διδάσκει ο Θεός στους ανθρώπους σχετικά με τον χειρισμό των ζητημάτων που τους βλάπτουν; (Ναι.) Ο Θεός δεν επιτρέπει στους ανθρώπους να αντιμετωπίζουν παρορμητικά τα ζητήματα που προκύπτουν, πόσο μάλλον να χρησιμοποιούν ανθρώπινους ηθικούς κώδικες για την αντιμετώπιση οποιουδήποτε ζητήματος. Για ποια αρχή μιλά στους ανθρώπους ο Θεός; Ποια αρχή πρέπει να ακολουθούν οι άνθρωποι; (Να βλέπουν τους ανθρώπους και τα πράγματα και να συμπεριφέρονται και να ενεργούν σύμφωνα με τα λόγια του Θεού.) Σωστά, να βλέπουν τους ανθρώπους και τα πράγματα και να συμπεριφέρονται και να ενεργούν σύμφωνα με τα λόγια του Θεού και την αλήθεια. Ό,τι κι αν συμβαίνει, πρέπει να το αντιμετωπίζουν σύμφωνα με τα λόγια του Θεού, διότι σε κάθε ζήτημα και πράγμα, πίσω από καθετί που συμβαίνει και κάθε πρόσωπο ή ζήτημα που προκύπτει υπάρχει μια βασική αιτία, και όλα αυτά τα διευθετεί ο Θεός και βρίσκονται υπό τη δική Του κυριαρχία. Η τελική έκβαση όλων όσα συμβαίνουν μπορεί να είναι είτε θετική είτε αρνητική και η μεταξύ τους διαφορά εξαρτάται από τις επιδιώξεις των ανθρώπων και το μονοπάτι στο οποίο βαδίζουν. Αν επιλέξεις να αντιμετωπίσεις τα ζητήματα σύμφωνα με τα λόγια του Θεού, τότε η τελική έκβαση θα είναι θετική· αν επιλέξεις να τα αντιμετωπίσεις σύμφωνα με τη σάρκα, την παρορμητικότητα και τα κάθε λογής ρητά, τις ιδέες και τις απόψεις που προέρχονται από τους ανθρώπους, τότε το τελικό αποτέλεσμα θα είναι οπωσδήποτε ένα αποτέλεσμα παρορμητικότητας και αρνητικότητας. Αν αυτά τα παρορμητικά και αρνητικά πράγματα πλήττουν την αξιοπρέπεια των ανθρώπων, το σώμα τους, την ψυχή τους, τα συμφέροντά τους και ούτω καθεξής, το μόνο που θα αφήσουν στο τέλος θα είναι μίσος και μια σκιά πάνω από τους ανθρώπους, οι οποίοι δεν θα μπορέσουν ποτέ να απαλλαγούν από αυτά. Ο μόνος τρόπος να βρει κανείς τις αιτίες των κάθε λογής ανθρώπων, ζητημάτων και πραγμάτων που συναντά είναι να ακολουθεί τα λόγια του Θεού, και μόνο αν ακολουθεί τα λόγια του Θεού μπορεί να δει καθαρά την ουσία αυτών των ανθρώπων, των ζητημάτων και των πραγμάτων. Φυσικά, ο μόνος τρόπος να χειριστούν σωστά και να λύσουν οι άνθρωποι τα προβλήματα που έχουν να κάνουν με τους κάθε λογής ανθρώπους, τα ζητήματα και τα πράγματα που συναντούν στην πραγματικότητα είναι να ακολουθούν τα λόγια του Θεού. Στο τέλος, θα μπορέσουν έτσι να επωφεληθούν από όλα τα περιβάλλοντα που δημιουργεί ο Θεός, θα αναπτυχθεί σταδιακά η ζωή τους, θα αλλάξουν οι διεφθαρμένες διαθέσεις τους και ταυτόχρονα θα βρουν μέσα σε αυτά τη σωστή κατεύθυνση ζωής, τη σωστή οπτική για τη ζωή, τον σωστό τρόπο ύπαρξης, καθώς και τον σωστό στόχο και το σωστό μονοπάτι προς επιδίωξη. Έχουμε ουσιαστικά ολοκληρώσει τη συναναστροφή μας πάνω στο ρητό σχετικά με την ηθική διαγωγή «Με την εκτέλεση απλώς πέφτουν κεφάλια· να είσαι επιεικής όποτε μπορείς». Αυτό το ρητό είναι κάπως επιφανειακό· όταν, όμως, αναλύεται σύμφωνα με την αλήθεια, η ουσία του δεν είναι τόσο απλή. Ακόμη πιο περίπλοκο δε είναι το τι θα πρέπει να κάνουν οι άνθρωποι εν προκειμένω και πώς να αντιμετωπίζουν τέτοιες καταστάσεις. Αυτό σχετίζεται με το κατά πόσο είναι σε θέση να αναζητούν και να επιδιώκουν την αλήθεια, και φυσικά σχετίζεται ακόμη περισσότερο με την αλλαγή της διάθεσής τους και τη σωτηρία τους. Επομένως, αυτά τα προβλήματα, είτε είναι απλά είτε σύνθετα, είτε επιφανειακά είτε ουσιαστικά, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται σωστά και με σοβαρότητα. Κανένα ζήτημα που σχετίζεται με τις αλλαγές στη διάθεση των ανθρώπων ή τη σωτηρία τους δεν είναι ασήμαντο· όλα είναι κρίσιμα και σημαντικά. Ελπίζω ότι στην καθημερινότητά σας στο εξής, θα ξεριζώσεις από τις σκέψεις και τη συνείδησή σου όλα τα διάφορα ρητά και τις απόψεις της παραδοσιακής κουλτούρας σχετικά με την ηθική, θα τα αναλύσεις και θα τα διακρίνεις όπως πραγματικά είναι σύμφωνα με τα λόγια του Θεού, έτσι ώστε να μπορέσεις σταδιακά να τα κατανοήσεις και να τα διορθώσεις, να υιοθετήσεις μια εντελώς νέα κατεύθυνση και στόχο ζωής και να αλλάξεις εντελώς τον τρόπο ύπαρξής σου. Ας σταματήσουμε, λοιπόν, σ’ αυτό το σημείο τη σημερινή μας συναναστροφή. Αντίο!

23 Απριλίου 2022

Προηγούμενο: Τι σημαίνει να επιδιώκει κανείς την αλήθεια (8)

Επόμενο: Τι σημαίνει να επιδιώκει κανείς την αλήθεια (10)

Οι καταστροφές αποτελούν συχνό φαινόμενο, κι έχουν εμφανιστεί τα σημεία της επιστροφής του Κυρίου. Πώς μπορούμε, λοιπόν, να υποδεχθούμε τον Κύριο; Σας προσκαλούμε εγκάρδια να επικοινωνήσετε μαζί μας για να βρείτε τον τρόπο.

Η εμφάνιση και το έργο του Θεού Σχετικά με το να γνωρίζει κανείς τον Θεό Οι συνομιλίες του Χριστού των Εσχάτων Ημερών Εκθέτοντας τους αντίχριστους Οι υποχρεώσεις των επικεφαλής και των εργατών Σχετικά με την επιδίωξη της αλήθειας Α’ Σχετικά με την επιδίωξη της αλήθειας Η Κρίση ξεκινά από τον Οίκο του Θεού Ουσιώδη Λόγια του Παντοδύναμου Θεού, του Χριστού των Εσχάτων Ημερών Καθημερινά λόγια του Θεού Οι αλήθεια-πραγματικότητες στις οποίες πρέπει να εισέλθουν οι πιστοί στον Θεό Ακολουθήστε τον Αμνό και τραγουδήστε νέα τραγούδια Οδηγίες για τη διάδοση του ευαγγελίου της βασιλείας Τα πρόβατα του Θεού ακούν τη φωνή του Θεού Άκου τη Φωνή του Θεού Ιδού ο Θεός Εμφανίστηκε Κλασικές Ερωτήσεις και Απαντήσεις για το Ευαγγέλιο της Βασιλείας Μαρτυρίες Εμπειριών Ενώπιον του Βήματος της Κρίσης του Χριστού Πώς Στράφηκα στον Παντοδύναμο Θεό

Ρυθμίσεις

  • Κείμενο
  • Θέματα

Συμπαγή χρώματα

Θέματα

Γραμματοσειρά

Μέγεθος γραμματοσειράς

Διάστημα γραμμής

Διάστημα γραμμής

Πλάτος σελίδας

Περιεχόμενα

Αναζήτηση

  • Αναζήτηση σε αυτό το κείμενο
  • Αναζήτηση σε αυτό το βιβλίο