Ο Ιωάννης γεννήθηκε μέσω υπόσχεσης, με τον ίδιο τρόπο που ο Ισαάκ γεννήθηκε από τον Αβραάμ. Άνοιξε τον δρόμο για τον Ιησού και επιτέλεσε πολύ έργο, αλλά δεν ήταν ο Θεός. Αντίθετα, ήταν ένας από τους προφήτες, επειδή άνοιξε απλώς τον δρόμο για τον Ιησού. Και το δικό του έργο ήταν μεγάλο, και μόνο αφότου είχε ανοίξει τον δρόμο, ξεκίνησε ο Ιησούς επίσημα το έργο Του. Στην ουσία, απλώς εργάστηκε για τον Ιησού, και το έργο που επιτέλεσε υπηρετούσε το έργο του Ιησού. Αφού είχε ανοίξει τον δρόμο, ο Ιησούς ξεκίνησε το έργο Του —έργο που ήταν πιο νέο, πιο απτό και πιο λεπτομερές. Ο Ιωάννης επιτέλεσε μόνο το αρχικό τμήμα του έργου· το μεγαλύτερο μέρος του νέου έργου επιτελέστηκε από τον Ιησού. Και ο Ιωάννης επιτέλεσε νέο έργο, αλλά δεν ήταν εκείνος που ανήγγειλε μια νέα εποχή. Ο Ιωάννης γεννήθηκε μέσω υπόσχεσης και το όνομά του τού δόθηκε από τον άγγελο. Τον καιρό εκείνον, κάποιοι ήθελαν να του δώσουν το όνομα του πατέρα του, του Ζαχαρία, αλλά η μητέρα του εξέφρασε την άποψή της, λέγοντας: «Αυτό το παιδί δεν μπορεί να ονομαστεί έτσι. Θα πρέπει να ονομαστεί Ιωάννης». Όλα αυτά έγιναν κατ’ εντολήν του Αγίου Πνεύματος. Το όνομα του Ιησού δόθηκε κι αυτό κατ’ εντολήν του Αγίου Πνεύματος, Εκείνος γεννήθηκε από το Άγιο Πνεύμα και μας Τον είχε υποσχεθεί το Άγιο Πνεύμα. Ο Ιησούς ήταν ο Θεός, ο Χριστός και ο Υιός του ανθρώπου. Ωστόσο, εφόσον το έργο του Ιωάννη ήταν επίσης μεγάλο, γιατί δεν λεγόταν Θεός; Ποια ήταν ακριβώς η διαφορά μεταξύ του έργου που επιτέλεσε ο Ιησούς κι εκείνου που επιτέλεσε ο Ιωάννης; Άραγε ο μοναδικός λόγος ήταν το ότι ο Ιωάννης ήταν εκείνος που άνοιξε τον δρόμο για τον Ιησού; Ή επειδή αυτό είχε προκαθοριστεί από τον Θεό; Παρόλο που και ο Ιωάννης είπε: «Μετανοείτε διότι επλησίασεν η βασιλεία των ουρανών» και κήρυξε κι αυτός το ευαγγέλιο της βασιλείας των ουρανών, το έργο του δεν αναπτύχθηκε περαιτέρω και αποτελούσε απλώς την αρχή. Αντίθετα, ο Ιησούς ανήγγειλε μια νέα εποχή και έφερε την παλαιά στο τέλος της, αλλά εκπλήρωσε, επίσης, τον νόμο της Παλαιάς Διαθήκης. Το έργο που επιτέλεσε ήταν μεγαλύτερο από αυτό του Ιωάννη και, επιπλέον, ήλθε για να λυτρώσει όλη την ανθρωπότητα —πραγματοποίησε αυτό το στάδιο του έργου. Ο Ιωάννης απλώς προετοίμασε τον δρόμο. Παρόλο που το έργο του ήταν μεγάλο, τα λόγια του πολλά και οι μαθητές που τον ακολουθούσαν πολυάριθμοι, το έργο του έφερε απλώς μια νέα αρχή στον άνθρωπο. Ο άνθρωπος δεν έλαβε ποτέ τη ζωή, την οδό ή βαθύτερες αλήθειες από αυτόν, ούτε απέκτησε κάποια κατανόηση του θελήματος του Θεού μέσω εκείνου. Ο Ιωάννης υπήρξε μεγάλος προφήτης (Ηλίας), ο οποίος δημιούργησε νέο έδαφος για το έργο του Ιησού και προετοίμασε τους εκλεκτούς. Ήταν ο πρόδρομος της Εποχής της Χάριτος. Τέτοιου είδους ζητήματα δεν διακρίνονται παρατηρώντας απλώς την κανονική ανθρώπινη εμφάνισή τους. Αυτό είναι ακόμη πιο εύστοχο, δεδομένου ότι και ο Ιωάννης επιτέλεσε ιδιαιτέρως σημαντικό έργο και, επιπλέον, μας τον είχε υποσχεθεί το Άγιο Πνεύμα και το Άγιο Πνεύμα υποστήριζε το έργο του. Ενόψει τούτων, μόνο μέσω του έργου που επιτελούν μπορεί κανείς να διακρίνει μεταξύ των αντίστοιχων ταυτοτήτων τους, διότι δεν υπάρχει τρόπος να διακρίνει κανείς την ουσία ενός ανθρώπου από την εξωτερική του εμφάνιση, ούτε υπάρχει τρόπος να εξακριβώσει ο άνθρωπος ποια είναι η μαρτυρία του Αγίου Πνεύματος. Το έργο που επιτέλεσε ο Ιωάννης και το έργο που επιτέλεσε ο Ιησούς ήταν ανόμοια και διαφορετικής φύσης. Από το γεγονός αυτό μπορεί κανείς να καθορίσει εάν ο Ιωάννης ήταν ή όχι ο Θεός. Το έργο του Ιησού ήταν το ξεκίνημα, η συνέχιση, η ολοκλήρωση και η απόδοση καρπών. Επιτέλεσε κάθε ένα από αυτά τα στάδια, ενώ το έργο του Ιωάννη δεν ήταν τίποτα περισσότερο από το να κάνει μια αρχή. Στην αρχή, ο Ιησούς διέδωσε το ευαγγέλιο και κήρυξε την οδό της μετάνοιας, και κατόπιν ξεκίνησε να βαπτίζει τους ανθρώπους, να θεραπεύει τους αρρώστους και να εκβάλλει τα δαιμόνια. Εν τέλει, λύτρωσε την ανθρωπότητα από την αμαρτία και ολοκλήρωσε το έργο Του για ολόκληρη την εποχή. Πήγε επίσης σε κάθε τόπο, κηρύττοντας στους ανθρώπους και διαδίδοντας το ευαγγέλιο της βασιλείας των ουρανών. Από αυτήν την άποψη, έμοιαζε με τον Ιωάννη, με τη διαφορά ότι ο Ιησούς ανήγγειλε μια νέα εποχή και έφερε στον άνθρωπο την Εποχή της Χάριτος. Από το στόμα Του προήλθε ο λόγος για το τι θα πρέπει να κάνει πράξη ο άνθρωπος και για την οδό που θα πρέπει να ακολουθεί ο άνθρωπος κατά την Εποχή της Χάριτος και, στο τέλος, τελείωσε το έργο της λύτρωσης. Ο Ιωάννης δεν θα μπορούσε ποτέ να επιτελέσει αυτό το έργο. Οπότε ο Ιησούς ήταν Εκείνος που επιτέλεσε το έργο του ίδιου του Θεού, και Εκείνος είναι ο ίδιος ο Θεός, Εκείνος που εκπροσωπεί άμεσα τον Θεό. Σύμφωνα με τις αντιλήψεις του ανθρώπου, όλοι όσοι γεννιούνται μέσω υπόσχεσης, γεννιούνται από το Πνεύμα, υποστηρίζονται από το Άγιο Πνεύμα και ανοίγουν νέες διεξόδους είναι ο Θεός. Σύμφωνα με αυτόν τον συλλογισμό, και ο Ιωάννης θα ήταν ο Θεός, και ο Μωυσής, ο Αβραάμ και ο Δαβίδ… θα ήταν και αυτοί ο Θεός. Δεν είναι αυτό καταπληκτικό αστείο;

«Ο Λόγος», τόμ. 1: «Η εμφάνιση και το έργο του Θεού», Το μυστήριο της ενσάρκωσης (1)