Στη συνέχεια, θα σας συναναστραφώ πάνω στο ρητό «Να θυσιάζεις τα συμφέροντά σου για χάρη των άλλων». Το ρητό αυτό αναφέρεται σε μια αρετή της κινεζικής παραδοσιακής κουλτούρας την οποία οι άνθρωποι θεωρούν ευγενή και σπουδαία. Φυσικά, οι απόψεις αυτές είναι λίγο μεγαλοποιημένες και μη ρεαλιστικές· όπως και να ’χει, όμως, αναγνωρίζεται παγκοσμίως ως αρετή. Όποτε ακούει κανείς γι’ αυτήν την αρετή, φέρνει στον νου του σκηνές όπως τις εξής: ανθρώπους να σερβίρουν ο ένας στον άλλο φαγητό καθώς τρώνε όλοι μαζί, αφήνοντας τα καλύτερα κομμάτια για τους άλλους· ανθρώπους να δίνουν τη θέση τους σε άλλους όταν περιμένουν στην ουρά σε κάποιο παντοπωλείο· ανθρώπους να επιτρέπουν σε άλλους να αγοράσουν πρώτοι εισιτήρια στον σιδηροδρομικό σταθμό ή στο αεροδρόμιο· ανθρώπους να δίνουν προτεραιότητα σε άλλους ενώ περπατούν ή οδηγούν και να τους αφήνουν να περάσουν πρώτοι… Όλα αυτά αποτελούν τόσο «όμορφα» παραδείγματα της έκφρασης «ένας για όλους και όλοι για έναν». Κάθε μία από τις σκηνές αυτές δείχνει πόση ζεστασιά, αρμονία, ευτυχία και γαλήνη υπάρχουν στην κοινωνία και τον κόσμο. Το επίπεδο ευτυχίας είναι τόσο υψηλό, που ξεπερνάει κάθε όριο. Αν κάποιος τούς ρωτήσει: «Γιατί είσαι τόσο ευτυχισμένος;» εκείνοι απαντούν: «Η κινεζική παραδοσιακή κουλτούρα υποστηρίζει να θυσιάζει κανείς το συμφέρον του για χάρη των άλλων. Όλοι μας κάνουμε πράξη αυτήν την ιδέα χωρίς καμία δυσκολία. Νιώθουμε απίστευτα ευλογημένοι». Έχουν περάσει από το μυαλό σας σκηνές σαν κι αυτές; (Ναι.) Πού υπάρχουν τέτοιες σκηνές; Σε πίνακες της γιορτής της άνοιξης που κοσμούσαν τους τοίχους κατά τη διάρκεια της Κινεζικής Πρωτοχρονιάς πριν από τη δεκαετία του ’90. Υπάρχουν στον νου των ανθρώπων, ακόμη και σε λεγόμενες οφθαλμαπάτες ή σε κάστρα στον ουρανό. Με λίγα λόγια, σκηνές σαν κι αυτές δεν υπάρχουν στην πραγματική ζωή. Το ρητό που λέει «Να θυσιάζεις τα συμφέροντά σου για χάρη των άλλων» είναι κι αυτό, φυσικά, μια απαίτηση που θέτουν οι ηθικολόγοι αναφορικά με τα ηθικά κριτήρια. Είναι ένα ρητό σχετικά με την ηθική διαγωγή του ανθρώπου το οποίο απαιτεί οι άνθρωποι να σκέφτονται πρώτα τους άλλους προτού ενεργήσουν. Οφείλουν πρώτα να σκέφτονται τα συμφέροντα των άλλων και όχι τα δικά τους. Οφείλουν να σκέφτονται τους άλλους και να μάθουν να αυτοθυσιάζονται· με άλλα λόγια, πρέπει να εγκαταλείψουν τα συμφέροντα, τις απαιτήσεις, τις επιθυμίες και τις φιλοδοξίες τους, φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να εγκαταλείψουν οτιδήποτε δικό τους και να σκεφτούν πρώτα τους άλλους. Ανεξάρτητα από το αν η απαίτηση αυτή είναι εφικτή για τον άνθρωπο, το πρώτο που πρέπει να ρωτήσουμε είναι το εξής: Τι είδους άνθρωποι πρότειναν την άποψη αυτή; Κατανοούν την ανθρώπινη φύση; Κατανοούν τα ένστικτα και την ανθρώπινη φύση-ουσία του πλάσματος που λέγεται «άνθρωπος»; Δεν κατανοούν το παραμικρό. Οι άνθρωποι που διατύπωσαν το ρητό αυτό πρέπει να ήταν εξαιρετικά ανόητοι: έθεσαν στον άνθρωπο —ένα ιδιοτελές πλάσμα το οποίο όχι μόνο έχει σκέψεις και ελεύθερη βούληση, αλλά είναι και γεμάτο με φιλοδοξίες και επιθυμίες— τη μη ρεαλιστική απαίτηση να θυσιάζει τα συμφέροντά του για χάρη των άλλων. Ανεξάρτητα από το αν οι άνθρωποι είναι ικανοί να ανταποκριθούν σ’ αυτήν την απαίτηση, αν λάβουμε υπόψη την ουσία και τα ένστικτα που έχουν οι άνθρωποι ως πλάσματα, τότε οι ηθικολόγοι που προώθησαν την απαίτηση αυτήν ήταν πραγματικά απάνθρωποι. Γιατί λέω πως ήταν απάνθρωποι; Όταν, για παράδειγμα, κάποιος πεινάει, λειτουργεί με το ένστικτο της πείνας του και δεν σκέφτεται μήπως πεινάει κάποιος άλλος. Θα πει: «Πεινάω, θέλω να φάω κάτι». Σκέφτεται πρώτα τον εαυτό του. Αυτό είναι φυσιολογικό, φυσικό και σωστό. Δεν υπάρχει άνθρωπος ο οποίος, ενώ πεινάει ο ίδιος, θα πάει κόντρα στα αληθινά του αισθήματα και θα ρωτήσει: «Τι θέλεις να φας;» Είναι φυσιολογικό να ρωτά κανείς τον άλλο τι θέλει να φάει ενώ πεινάει και ο ίδιος; (Όχι.) Τη νύχτα, όταν κάποιος είναι κουρασμένος κι εξαντλημένος, θα πει: «Είμαι κουρασμένος. Θέλω να πάω για ύπνο». Κανείς δεν θα πει: «Είμαι κουρασμένος, οπότε μπορείς να πας εσύ στο κρεβάτι και να κοιμηθείς για μένα; Όταν σε πάρει ο ύπνος, θα νιώσω λιγότερο κουρασμένος». Δεν θα ήταν αφύσικο αν εκφραζόταν έτσι; (Ναι.) Όλα όσα είναι ικανοί να σκέφτονται και να κάνουν ενστικτωδώς οι άνθρωποι είναι προς δικό τους όφελος. Αν μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους, τότε τα πηγαίνουν ήδη πολύ καλά· είναι ανθρώπινο ένστικτο. Αν μπορείς να ζεις ανεξάρτητος, κι έχεις φτάσει στο σημείο να ζεις και να χειρίζεσαι μόνος σου τα πράγματα, να φροντίζεις τον εαυτό σου, να ξέρεις πως πρέπει να πας στον γιατρό όταν είσαι άρρωστος, να καταλαβαίνεις πώς να αναρρώσεις από κάποια ασθένεια και να γνωρίζεις πώς να επιλύσεις όλα τα ζητήματα και τις δυσκολίες που προκύπτουν στη ζωή, τότε τα πηγαίνεις ήδη πολύ καλά. Το να θυσιάζεις, όμως, τα συμφέροντά σου για χάρη των άλλων απαιτεί να εγκαταλείπεις αυτές τις ανάγκες σου για χάρη των συμφερόντων των άλλων και να μην κάνεις τίποτα για τον εαυτό σου· αντίθετα, πρέπει να σκέφτεσαι πρώτα τα συμφέροντα των άλλων και να κάνεις τα πάντα για χάρη των άλλων. Δεν είναι απάνθρωπο κάτι τέτοιο; Όπως το βλέπω Εγώ, αυτό στερεί κατάφωρα το δικαίωμα των ανθρώπων στη ζωή. Οι βασικές ανάγκες της ζωής είναι κάτι που θα πρέπει να χειρίζεσαι μόνος σου, άρα γιατί να πρέπει οι άλλοι να θυσιάζουν τα συμφέροντά τους για να κάνουν τα πράγματα αυτά και να τα χειριστούν για σένα; Τι είδους άνθρωπος θα ήσουν σ’ αυτήν την περίπτωση; Μήπως είσαι άτομο με νοητικές δυσκολίες, ανάπηρος ή κάποιο κατοικίδιο; Όλα αυτά είναι πράγματα τα οποία οι άνθρωποι θα πρέπει να κάνουν ενστικτωδώς· γιατί να πρέπει οι άλλοι να εγκαταλείψουν τα πράγματα που οφείλουν να κάνουν και να θυσιάσουν την ενέργειά τους για να κάνουν αυτά τα πράγματα για σένα; Είναι σωστό αυτό; Αυτή η απαίτηση που λέει να θυσιάζει κανείς τα συμφέροντά του για χάρη των άλλων δεν είναι απλώς μεγάλα λόγια; (Ναι.) Πώς ακούγεται αυτή η κουβέντα και από πού προέρχεται; Δεν προκύπτει από τους λεγόμενους ηθικολόγους που δεν κατανοούν καθόλου τα ένστικτα, τις ανάγκες και την ουσία του ανθρώπου, αλλά έχουν τον ζήλο να καυχηθούν για την ηθική τους ανωτερότητα; (Ναι.) Δεν είναι απάνθρωπο αυτό; (Ναι.) Αν όλοι θυσίαζαν τα συμφέροντά τους για χάρη των άλλων, τότε πώς θα χειρίζονταν τις δικές τους υποθέσεις; Όντως θεωρείς όλους τους υπόλοιπους ανάπηρους, ανίκανους να διαχειριστούν τη ζωή τους, ανόητους, άτομα με νοητικές δυσκολίες ή ηλίθιους; Αν όχι, τότε γιατί πρέπει να θυσιάσεις τα συμφέροντά σου για χάρη των άλλων και έχεις την απαίτηση να εγκαταλείψουν και οι άλλοι τα συμφέροντά τους για σένα; Μέχρι και κάποιοι ανάπηροι δεν θέλουν βοήθεια από τους άλλους, αλλά να βγάζουν μόνοι τα προς το ζην τους και να διαχειρίζονται οι ίδιοι τη ζωή τους· δεν έχουν ανάγκη να πληρώνουν οι άλλοι επιπλέον τίμημα γι’ αυτούς ούτε να τους δίνουν πρόσθετη βοήθεια. Θέλουν οι άλλοι να τους φέρονται σωστά· έτσι διατηρούν την αξιοπρέπειά τους. Χρειάζονται τον σεβασμό των άλλων, όχι τη συμπόνια και τον οίκτο τους. Αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο για εκείνους που έχουν τη δυνατότητα να φροντίσουν τον εαυτό τους, έτσι δεν είναι; Άρα, λοιπόν, η απαίτηση να θυσιάζεις τα συμφέροντά σου για χάρη των άλλων δεν ευσταθεί κατά την άποψή Μου. Παραβιάζει τα ένστικτα του ανθρώπου και τη συνείδησή του και, αν μη τι άλλο, είναι απάνθρωπη. Ακόμη κι αν ο στόχος είναι η τήρηση των κοινωνικών κανόνων, της δημόσιας τάξης και των κανονικών διαπροσωπικών σχέσεων, είναι ανούσια αυτή η παράλογη κι απάνθρωπη απαίτηση να πηγαίνουν όλοι ενάντια στη θέλησή τους και να ζουν για τους άλλους. Δεν θα ήταν κάπως στρεβλό κι αφύσικο να ζουν οι άνθρωποι για τους άλλους και όχι για τον εαυτό τους;

Σε ποιες περιπτώσεις εφαρμόζεται η απαίτηση να θυσιάζει κανείς τα συμφέροντά του για χάρη των άλλων; Μια τέτοια περίπτωση είναι όταν οι γονείς κάνουν πράγματα για χάρη των παιδιών τους. Αυτό πιθανόν να γίνεται για περιορισμένο μόνο χρονικό διάστημα. Οι γονείς θα πρέπει να κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν για να φροντίσουν τα παιδιά τους μέχρι την ενηλικίωση. Θυσιάζουν τα νιάτα τους, δαπανούν την ενέργειά τους, αφήνουν κατά μέρος τις απολαύσεις της σάρκας και θυσιάζουν μάλιστα την καριέρα και τα χόμπι τους, ώστε να μεγαλώσουν τα παιδιά τους μέχρι να γίνουν ενήλικες και να διασφαλίσουν πως θα ζήσουν μια υγιή, ευτυχισμένη και χαρούμενη ζωή. Όλα αυτά τα κάνουν για τα παιδιά τους. Είναι μια ευθύνη. Γιατί πρέπει να εκπληρώσουν οι γονείς αυτήν την ευθύνη; Επειδή κάθε γονιός έχει την υποχρέωση να μεγαλώσει τα παιδιά του. Είναι μια ευθύνη που δεν μπορούν να αποφύγουν. Ωστόσο, οι άνθρωποι δεν έχουν αυτήν την υποχρέωση απέναντι στην κοινωνία και την ανθρωπότητα. Αν φροντίζεις τον εαυτό σου, δεν δημιουργείς προβλήματα και δεν προκαλείς μπελάδες σε άλλους ανθρώπους, τότε ήδη τα πηγαίνεις πολύ καλά. Υπάρχει και η περίπτωση των ανθρώπων με σωματικές αναπηρίες· τα άτομα αυτά δεν μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους, κι έτσι πρέπει οι γονείς, τα αδέρφια τους ή ακόμη και κάποιοι οργανισμοί κοινωνικής πρόνοιας να τους βοηθούν να ζήσουν και να επιβιώσουν. Άλλη μια ειδική περίπτωση αποτελούν οι άνθρωποι ή οι περιοχές που πλήττονται από κάποια φυσική καταστροφή και δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς παροχή έκτακτης βοήθειας. Σ’ αυτήν την περίπτωση χρειάζονται τη βοήθεια των άλλων. Υπάρχουν άλλες περιπτώσεις πέρα απ’ αυτές, στις οποίες οι άνθρωποι θα πρέπει να θυσιάσουν τα συμφέροντά τους ώστε να βοηθήσουν τους άλλους; Ίσως όχι. Στην πραγματική ζωή, η κοινωνία είναι έντονα ανταγωνιστική· αν κάποιος δεν καταβάλλει κάθε ίχνος της ψυχικής του ενέργειας στο να κάνει καλά τη δουλειά του, τότε είναι δύσκολο να τα βγάλει πέρα και να επιβιώσει. Οι άνθρωποι είναι ανίκανοι να θυσιάσουν τα συμφέροντά τους για χάρη των άλλων· τα πηγαίνουν ήδη αρκετά καλά αν μπορούν να διασφαλίσουν την επιβίωσή τους χωρίς να καταπατήσουν τα συμφέροντα των άλλων. Στην πραγματικότητα, η αληθινή όψη των ανθρώπων αντανακλάται με ακόμη μεγαλύτερη ακρίβεια στις διαμάχες και στις βεντέτες που διαπράττουν μέσα στο κοινωνικό πλαίσιο και τις συνθήκες της πραγματικής ζωής. Σε αθλητικά γεγονότα, βλέπεις πως όταν οι αθλητές δαπανούν κάθε ίχνος της ενέργειάς τους για να δείξουν ποιοι είναι και βγαίνουν τελικά νικητές, κανείς τους δεν γυρίζει να πει: «Δεν θέλω τον τίτλο του πρωταθλητή. Νομίζω πως τον αξίζεις εσύ». Αυτό δεν το έχει κάνει ποτέ κανείς. Είναι ανθρώπινο ένστικτο να συναγωνίζεσαι για να βγεις πρώτος, να είσαι ο καλύτερος και να είσαι στην κορυφή. Στην πραγματικότητα, οι άνθρωποι είναι πολύ απλά ανίκανοι να θυσιάσουν τα συμφέροντά τους για χάρη των άλλων. Ο άνθρωπος δεν έχει ενστικτωδώς την ανάγκη ή τη θέληση να θυσιάζει τα συμφέροντά του για χάρη των άλλων. Δεδομένης της ουσίας και φύσης του, μπορεί να ενεργεί μόνο προς δικό του όφελος, και αυτό θα κάνει. Αν, καθώς ένας άνθρωπος ενεργεί για τα δικά του συμφέροντα, μπορεί συγχρόνως να πάρει το σωστό μονοπάτι, τότε αυτό είναι κάτι καλό και ο άνθρωπος αυτός μπορεί να θεωρείται καλό δημιούργημα μεταξύ των ανθρώπων. Αν, καθώς ενεργείς για το δικό σου συμφέρον, είσαι σε θέση να πάρεις το σωστό μονοπάτι, να επιδιώξεις την αλήθεια και τα θετικά πράγματα, και να ασκείς θετική επιρροή στους ανθρώπους γύρω σου, τότε ήδη τα πηγαίνεις πολύ καλά. Η προώθηση και υποστήριξη της ιδέας που λέει να θυσιάζει κανείς τα συμφέροντά του για χάρη των άλλων δεν είναι τίποτα παραπάνω από μεγάλα λόγια. Δεν συμβαδίζει με τις ανάγκες του ανθρώπου, πόσο μάλλον με την κατάσταση της ανθρωπότητας σήμερα. Παρόλο που η απαίτηση να θυσιάζει κανείς τα συμφέροντά του για χάρη των άλλων δεν συμβαδίζει με την πραγματικότητα και είναι απάνθρωπη, εξακολουθεί να κατέχει μια συγκεκριμένη θέση βαθιά μέσα στην καρδιά των ανθρώπων και, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, εξακολουθεί να επηρεάζει και να ελέγχει τις σκέψεις τους. Όταν οι άνθρωποι κάνουν πράγματα μόνο για τον εαυτό τους και δεν κάνουν τίποτα για τους άλλους, δεν τους βοηθούν, δεν δείχνουν ενδιαφέρον για εκείνους ούτε τους σκέφτονται, τότε νιώθουν συχνά κατάκριση μέσα τους. Νιώθουν μια αόρατη πίεση· μερικές φορές, μάλιστα, νιώθουν και την επικριτική ματιά των άλλων πάνω τους. Όλα αυτά τα συναισθήματα προκύπτουν λόγω της επιρροής της παραδοσιακής ηθικής ιδεολογίας που βρίσκεται ριζωμένη βαθιά μέσα στην καρδιά τους. Έχετε επηρεαστεί κι εσείς λίγο πολύ από την παραδοσιακή κουλτούρα που απαιτεί να θυσιάζετε τα συμφέροντά σας για χάρη των άλλων; (Ναι.) Είναι πολλοί εκείνοι που εξακολουθούν να επιδοκιμάζουν τις απαιτήσεις που έχει η παραδοσιακή κουλτούρα· αν κάποιος μπορεί να συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις αυτές, τότε οι άνθρωποι έχουν καλή γνώμη γι’ αυτόν και, ανεξάρτητα από το πόσες απ’ αυτές τις απαιτήσεις εκπληρώνει, κανείς δεν τον κατακρίνει ούτε του πάει κόντρα. Αν ένας άνθρωπος έβλεπε κάποιον να σωριάζεται στον δρόμο, αλλά δεν πήγαινε να τον βοηθήσει, τότε όλοι θα ήταν δυσαρεστημένοι μαζί του και θα έλεγαν πως είναι πολύ απάνθρωπος. Αυτό δείχνει πως τα πρότυπα που απαιτεί η παραδοσιακή κουλτούρα και τα οποία εφαρμόζονται στους ανθρώπους κατέχουν μια συγκεκριμένη θέση μέσα στην καρδιά των ανθρώπων. Είναι, επομένως, ακριβές να αξιολογείται ένας άνθρωπος με βάση αυτά τα πράγματα της παραδοσιακής κουλτούρας; Όσοι δεν κατανοούν την αλήθεια δεν θα μπορέσουν ποτέ να καταλάβουν πλήρως το ζήτημα αυτό. Θα μπορούσαμε να πούμε πως η παραδοσιακή κουλτούρα είναι μέρος της ανθρώπινης ζωής εδώ και χιλιετίες· ποιο αποτέλεσμα έχει πετύχει, όμως, πραγματικά; Έχει αλλάξει την πνευματική στάση της ανθρωπότητας; Έχει φέρει πολιτισμό και πρόοδο στην κοινωνία; Έχει επιλύσει ζητήματα δημόσιας ασφάλειας στην κοινωνία; Έχει καταφέρει να εκπαιδεύσει επιτυχώς την ανθρωπότητα; Δεν έχει λύσει τίποτε από αυτά. Η παραδοσιακή κουλτούρα δεν έχει υπάρξει καθόλου αποτελεσματική, οπότε μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως τα πρότυπα που απαιτεί και τα οποία εφαρμόζονται στον άνθρωπο δεν μπορούν να θεωρούνται κριτήρια· είναι απλώς περιορισμοί που έχουν σκοπό να δέσουν χειροπόδαρα τον άνθρωπο, να περιορίσουν τις σκέψεις του και να ρυθμίσουν τη συμπεριφορά του. Φροντίζουν ο άνθρωπος, όπου κι αν πάει, να έχει καλούς τρόπους, να ακολουθεί τους κανόνες, να έχει την ομοιότητα της ανθρώπινης φύσης, να σέβεται τους ηλικιωμένους και να φροντίζει τους νέους, και να ξέρει πώς να σέβεται την ιεραρχία. Φροντίζουν ο άνθρωπος να μην αναστατώνει τους άλλους με το να φαίνεται αφελής και αγενής. Στην καλύτερη περίπτωση, το μόνο που καταφέρνουν όλα αυτά τα πρότυπα είναι να κάνουν τους ανθρώπους να φαίνονται λίγο πιο ευπαρουσίαστοι και εκλεπτυσμένοι· στην πραγματικότητα, αυτό δεν έχει καμία σχέση με την ουσία των ανθρώπων και χρησιμεύει μόνο στο να αποκτήσουν τη στιγμιαία έγκριση των άλλων και να ικανοποιήσουν τη ματαιοδοξία τους. Νιώθεις πανευτυχής όταν οι άλλοι σού λένε πόσο καλός άνθρωπος είσαι επειδή κάνεις κάποια θελήματα γι’ αυτούς. Νιώθεις εξίσου πανευτυχής όταν σου λένε τι καλό παιδί που είσαι και σε αποκαλούν το μέλλον του έθνους επειδή παραχώρησες τη θέση σου στο λεωφορείο σε κάποιον νέο ή ηλικιωμένο, δείχνοντας πως τους φροντίζεις. Χαίρεσαι επίσης όταν, ενώ βρίσκεσαι στην ουρά για να αγοράσεις εισιτήριο, αφήνεις κάποιον άλλο να περάσει μπροστά σου και να αγοράσει εκείνος πρώτα το δικό του, με αποτέλεσμα οι άλλοι να σε επαινέσουν που σκέφτεσαι τόσο πολύ τους συνανθρώπους σου. Αφού ακολουθήσεις λίγους κανόνες και κάνεις λίγες πράξεις που δείχνουν πως έχεις καλή συμπεριφορά, νιώθεις πως έχεις ευγενή χαρακτήρα. Δεν είναι ανόητο να πιστεύεις πως έχεις μεγαλύτερο κύρος από τους άλλους μόλις κάνεις λίγες μεμονωμένες καλές πράξεις; Αυτή η ανοησία μπορεί να σε κάνει να χάσεις τον δρόμο σου και τη λογική σου. Δεν αξίζει να αφιερώσουμε πολύ χρόνο στη συναναστροφή πάνω στο ρητό της ηθικής διαγωγής που λέει να θυσιάζεις τα συμφέροντά σου για χάρη των άλλων. Είναι σχετικά εύκολο να διακρίνεις τα προβλήματα που σχετίζονται μ’ αυτό, επειδή στρεβλώνει και παραμορφώνει την ανθρώπινη φύση, τον χαρακτήρα και την αξιοπρέπεια των ανθρώπων σε πολύ μεγάλο βαθμό. Τους κάνει να γίνονται πιο ανειλικρινείς, μη πρακτικοί κι αυτάρεσκοι. Επιπλέον, χάνουν την ικανότητά τους να γνωρίζουν πώς θα πρέπει να ζουν, πώς να διακρίνουν τους ανθρώπους, τα γεγονότα και τα πράγματα στην πραγματική ζωή και πώς να αντιμετωπίζουν τα διάφορα προβλήματα που συναντούν στην πραγματική ζωή. Οι άνθρωποι είναι ικανοί να προσφέρουν απλώς λίγη βοήθεια στους άλλους και να τους απαλλάσσουν από τις ανησυχίες και τα προβλήματά τους, αλλά χάνουν τον προσανατολισμό τους στο μονοπάτι που οφείλουν να ακολουθούν στη ζωή, χειραγωγούνται από τον Σατανά και γίνονται αντικείμενο του χλευασμού του· δεν αποτελεί αυτό ένδειξη ταπείνωσης; Σε κάθε περίπτωση, αυτό το λεγόμενο ηθικό πρότυπο που λέει να θυσιάζει κανείς τα συμφέροντά του για χάρη των άλλων είναι ένα ανειλικρινές και διεστραμμένο ρητό. Φυσικά, αναφορικά μ’ αυτό, ο Θεός απαιτεί απλώς οι άνθρωποι να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις, τις ευθύνες και τα καθήκοντα τα οποία τους έχουν ανατεθεί, να μην προξενούν βλάβη, κακό ή ζημιά στους ανθρώπους και να ενεργούν με τρόπο που μπορεί να ωφελήσει τους άλλους και να τους προσφέρει κέρδος· κάτι τέτοιο είναι αρκετό. Ο Θεός δεν απαιτεί οι άνθρωποι να αναλαμβάνουν επιπλέον ευθύνες ή υποχρεώσεις. Αν μπορείς να εκπληρώσεις όλο το έργο, όλα τα καθήκοντα και όλες τις υποχρεώσεις και ευθύνες σου, τότε ήδη τα πηγαίνεις καλά· δεν είναι απλό αυτό; (Ναι.) Είναι εύκολο να το καταφέρεις. Εφόσον είναι τόσο απλό και το κατανοούν όλοι, δεν υπάρχει λόγος να συναναστραφούμε πάνω σ’ αυτό πιο λεπτομερώς.

Στη συνέχεια θα συζητήσουμε για τη δήλωση σχετικά με την ηθική διαγωγή που λέει: «Η γυναίκα πρέπει να είναι ενάρετη, καλοσυνάτη, ευγενική και ηθική». Η δήλωση αυτή διαφέρει από τα υπόλοιπα απαιτούμενα πρότυπα ηθικής διαγωγής, επειδή απευθύνεται συγκεκριμένα στις γυναίκες. Το ρητό που έχουν προτείνει οι λεγόμενοι ηθικολόγοι και το οποίο λέει «Η γυναίκα πρέπει να είναι ενάρετη, καλοσυνάτη, ευγενική και ηθική» είναι μια απάνθρωπη και μη πρακτική απαίτηση προς τις γυναίκες. Γιατί το λέω αυτό; Σύμφωνα με αυτό το πρότυπο, κάθε γυναίκα, είτε είναι κόρη είτε σύζυγος, πρέπει να είναι ενάρετη, καλοσυνάτη, ευγενική και ηθική. Για να θεωρείται καλή και αξιοσέβαστη γυναίκα, πρέπει να κάνει πράξη αυτήν την ηθική διαγωγή και να διαθέτει αυτόν τον ηθικό χαρακτήρα. Αυτό υποδηλώνει στους άντρες πως οι γυναίκες πρέπει να είναι ενάρετες, καλοσυνάτες, ευγενικές και ηθικές, ενώ εκείνοι όχι. Οι άντρες δεν χρειάζεται να είναι ενάρετοι ή καλοσυνάτοι, πόσο μάλλον ευγενικοί ή ηθικοί. Τι πρέπει να κάνουν οι άντρες; Αν οι γυναίκες τους δεν καταφέρουν να είναι ενάρετες, καλοσυνάτες, ευγενικές και ηθικές, τότε μπορούν να τις χωρίσουν ή να τις εγκαταλείψουν. Και τι θα πρέπει να κάνει ένας άντρας αν δεν αντέχει να εγκαταλείψει τη γυναίκα του; Να τη μετατρέψει σε μια ενάρετη, καλοσυνάτη, ευγενική και ηθική γυναίκα· αυτή είναι η ευθύνη και υποχρέωσή του. Η κοινωνική ευθύνη των αντρών είναι να επιβλέπουν, να καθοδηγούν και να επιτηρούν αυστηρά τις γυναίκες. Πρέπει να ενσαρκώνουν απόλυτα τον ρόλο τους ως ανώτεροι, να καταπιέζουν τις ενάρετες, καλοσυνάτες, ευγενικές και ηθικές γυναίκες, να λειτουργούν ως αφέντες τους και ως η κολόνα του σπιτιού, και να φροντίζουν οι γυναίκες να κάνουν όσα οφείλουν και να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους. Οι άντρες, από την άλλη, δεν χρειάζεται να κάνουν πράξη αυτήν την ηθική διαγωγή —αποτελούν εξαίρεση στον κανόνα. Κι εφόσον αποτελούν εξαίρεση, αυτός ο ισχυρισμός σχετικά με την ηθική διαγωγή είναι μονάχα ένα πρότυπο σύμφωνα με το οποίο οι άντρες κρίνουν τις γυναίκες. Με άλλα λόγια, όταν ένας άντρας θέλει να παντρευτεί μια γυναίκα με καλή ηθική διαγωγή, πώς θα πρέπει να την κρίνει; Μπορεί απλώς να προσδιορίσει αν είναι ενάρετη, καλοσυνάτη, ευγενική και ηθική. Αν διαθέτει όλα αυτά τα γνωρίσματα, τότε μπορεί να την παντρευτεί. Διαφορετικά, δεν θα πρέπει να το κάνει. Αν παντρευόταν μια τέτοια γυναίκα, οι άλλοι θα την περιφρονούσαν και θα έλεγαν, μάλιστα, πως δεν ήταν καλός άνθρωπος. Άρα, λοιπόν, ποιες συγκεκριμένες απαιτήσεις λένε οι ηθικολόγοι πως πρέπει να εκπληρώνουν οι γυναίκες έτσι ώστε να θεωρούνται ενάρετες, καλοσυνάτες, ευγενικές και ηθικές; Έχουν κάποια συγκεκριμένη σημασία αυτά τα επίθετα; Κάθε μία από τις τέσσερις αυτές λέξεις έχει τεράστια σημασία και κανείς δεν μπορεί να ανταποκριθεί εύκολα σ’ αυτά τα γνωρίσματα. Παρόλο που κανένας άνθρωπος ή διανοούμενος δεν μπορεί να ανταποκριθεί σ’ αυτά τα γνωρίσματα, πρέπει να ανταποκρίνονται σ’ αυτά οι συνηθισμένες γυναίκες, πράγμα εξαιρετικά άδικο απέναντί τους. Ποιες είναι, λοιπόν, οι βασικές συμπεριφορές και οι συγκεκριμένες μορφές ηθικής διαγωγής που πρέπει να εκδηλώνουν οι γυναίκες έτσι ώστε να θεωρούνται ενάρετες, καλοσυνάτες, ευγενικές και ηθικές; Καταρχάς, οι γυναίκες δεν πρέπει να βγαίνουν ποτέ από τα εσώτερα δωμάτια της κατοικίας τους, ενώ πρέπει να δένουν τα πόδια τους περιορίζοντάς τα σε μήκος δέκα περίπου εκατοστών, δηλαδή μικρότερο από την παλάμη ενός παιδιού. Αυτό τις περιορίζει και διασφαλίζει πως δεν μπορούν να πάνε όπου θέλουν. Προτού παντρευτούν, οι γυναίκες απαγορεύεται να βγαίνουν από τα εσώτερα δωμάτια της κατοικίας τους, πρέπει να περιορίζονται στις απομονωμένες κάμαρές τους και να μη δείχνουν το πρόσωπό τους δημοσίως. Αν μπορούν να συμμορφωθούν μ’ αυτούς τους κανόνες, τότε διαθέτουν τον ηθικό χαρακτήρα μιας ενάρετης, καλοσυνάτης, ευγενικής και ηθικής ανύπαντρης γυναίκας. Αφού παντρευτεί μια γυναίκα, πρέπει να είναι υπάκουη στα πεθερικά της και να φέρεται ευγενικά στους υπόλοιπους συγγενείς του συζύγου της. Όπως κι αν της συμπεριφέρεται η οικογένεια του συζύγου της, ακόμη κι αν την κακομεταχειρίζεται, εκείνη πρέπει να ανέχεται την ταλαιπωρία και την επίκριση σαν πιστό υποζύγιο. Όχι μόνο πρέπει να υπηρετεί όλα τα μέλη της οικογένειας —νέους και ηλικιωμένους— αλλά πρέπει να φέρει και στον κόσμο παιδιά ώστε να συνεχιστεί η γραμμή των προγόνων· και όλα αυτά, βεβαίως, χωρίς να εκφράσει το παραμικρό παράπονο. Όσο κι αν τη χτυπούν τα πεθερικά της, όσο κι αν υφίσταται αδικίες στα χέρια τους, όσο κι αν κουράζεται και όσο σκληρά κι αν εργάζεται, δεν πρέπει ποτέ να διαμαρτυρηθεί στον σύζυγό της για τίποτε απ’ αυτά. Όσο κι αν την εκφοβίζουν τα πεθερικά της, δεν πρέπει να το αποκαλύψει σε κανέναν έξω απ’ τον οικογενειακό κύκλο ούτε να διαδώσει κουτσομπολιά για την οικογένειά της. Όσο κι αν έχει αδικηθεί, δεν μπορεί να μιλήσει ελεύθερα, αλλά να καταπίνει σιωπηλά τις προσβολές και την ταπείνωση. Πέρα από την ταλαιπωρία και την επίκριση που πρέπει να ανέχεται, πρέπει να μάθει και να υποτάσσεται πειθήνια στην καταπίεση, να καταπνίγει την αγανάκτησή της και να υπομένει την ταπείνωση και το βάρος της ευθύνης· πρέπει να μάθει την τέχνη της καρτερικότητας και της ανεκτικότητας. Πρέπει πρώτα να αφήνει τα άλλα μέλη της οικογένειας να φάνε όσα ωραία φαγητά σερβίρονται κατά τη διάρκεια του γεύματος· προκειμένου να δείξει την υπακοή της προς τα πεθερικά της, πρέπει πρώτα να αφήνει εκείνους να φάνε, κι έπειτα τον άντρα της και τα παιδιά της. Αφού έχουν φάει όλοι οι άλλοι κι έχει τελειώσει όλο το ωραίο φαγητό, μπορεί να γεμίσει την κοιλιά της με τα αποφάγια. Πέρα από τις απαιτήσεις για τις οποίες μόλις μίλησα, τη σύγχρονη εποχή υπάρχει και η προσδοκία οι γυναίκες να «λάμπουν τόσο σε κοινωνικές συγκεντρώσεις όσο και μέσα στην κουζίνα». Όταν άκουσα αυτήν την έκφραση, μου γεννήθηκε η εξής απορία: Τι κάνουν όλοι οι άντρες που προσδοκούν να λάμπουν οι γυναίκες τόσο σε κοινωνικές συγκεντρώσεις όσο και μέσα στην κουζίνα; Οι γυναίκες πρέπει να μαγειρεύουν για όλη την οικογένεια, να κάνουν τις δουλειές του σπιτιού, να φροντίζουν τα παιδιά και να δουλεύουν και στα χωράφια· πρέπει να φροντίζουν για όλες αυτές τις δουλειές, κι έτσι να διαπρέπουν τόσο εντός όσο και εκτός σπιτιού. Οι άντρες, από την άλλη, πρέπει απλώς να πηγαίνουν στη δουλειά. Όταν γυρνούν στο σπίτι, σκοτώνουν την ώρα τους σε ό,τι τους αρέσει και δεν κάνουν καμία δουλειά του σπιτιού. Αν κάτι τους εξοργίσει στη δουλειά, ξεσπούν στη γυναίκα και στα παιδιά τους. Είναι δίκαιο αυτό; Τι έχετε παρατηρήσει από τα ζητήματα για τα οποία μίλησα; Κανείς δεν έχει απαιτήσεις από την ηθική διαγωγή των αντρών, ενώ οι γυναίκες, πέρα από τον ενάρετο, καλοσυνάτο, ευγενικό και ηθικό χαρακτήρα που πρέπει να έχουν, θα πρέπει επίσης να λάμπουν τόσο σε κοινωνικές συγκεντρώσεις όσο και μέσα στην κουζίνα. Πόσες γυναίκες μπορούν να εκπληρώσουν τις απαιτήσεις αυτές; Δεν είναι άδικο να υπάρχουν τέτοιες απαιτήσεις από τις γυναίκες; Αν μια γυναίκα κάνει το παραμικρό λάθος, ο σύζυγός της τη χτυπάει, την προσβάλλει, ενώ ίσως μάλιστα την εγκαταλείψει. Οι γυναίκες πρέπει απλώς να τα υπομείνουν όλα αυτά. Αν πραγματικά δεν μπορούν ν’ αντέξουν άλλο, μόνη τους επιλογή είναι η αυτοκτονία. Δεν είναι κάπως καταπιεστικό να τίθενται τόσο απάνθρωπες απαιτήσεις συγκεκριμένα στις γυναίκες, ενώ είναι σωματικά πιο αδύναμες από τους άντρες και λιγότερο ισχυρές και σωματικά ικανές απ’ αυτούς; Εσείς, οι γυναίκες που βρίσκεστε σήμερα μαζί μας, δεν θα το βρίσκατε υπερβολικό αν οι άνθρωποι απαιτούσαν τέτοια πράγματα από εσάς στην πραγματική ζωή; Όντως πρέπει οι άντρες να ελέγχουν τις γυναίκες; Πρέπει να έχουν μαζί τους μια σχέση αφέντη-σκλάβου και να τις κάνουν να βιώνουν ταλαιπωρίες; Δεδομένης της διεστραμμένης κατάστασης των πραγμάτων, δεν μπορούμε να συμπεράνουμε πως το ρητό που λέει «Η γυναίκα πρέπει να είναι ενάρετη, καλοσυνάτη, ευγενική και ηθική» προκαλεί στην ουσία ρήξεις στην κοινωνία; Δεν είναι ξεκάθαρο πως εξυψώνει τη θέση των αντρών στην κοινωνία, μειώνοντας σκόπιμα τη θέση των γυναικών; Αυτή η απαίτηση κάνει τους άντρες και τις γυναίκες να πιστεύουν ακράδαντα πως η κοινωνική θέση των γυναικών και η αξία τους στην κοινωνία είναι κατώτερες και όχι ίσες με των αντρών. Άρα, λοιπόν, οι γυναίκες οφείλουν να είναι ενάρετες, καλοσυνάτες, ευγενικές και ηθικές, να υφίστανται κακομεταχείριση και διακρίσεις, να ταπεινώνονται και να στερούνται τα ανθρώπινα δικαιώματά τους στην κοινωνία. Αντίθετα, θεωρείται δεδομένο πως οι άντρες θα πρέπει να είναι η κολόνα του σπιτιού· εύλογα απαιτούν από τις γυναίκες να είναι ενάρετες, καλοσυνάτες, ευγενικές και ηθικές. Αυτό δεν προκαλεί σκόπιμα διαμάχες και ρήξεις μέσα στην κοινωνία; Δεν θα εξεγερθούν κάποιες γυναίκες αν υφίστανται κακομεταχείριση για μεγάλο χρονικό διάστημα; (Ναι.) Όπου υπάρχει αδικία θα υπάρξει και εξέγερση. Είναι αυτό το ρητό σχετικά με την ηθική διαγωγή δίκαιο και αμερόληπτο για τις γυναίκες; Αν μη τι άλλο, δεν είναι δίκαιο και αμερόληπτο για τις γυναίκες. Δίνει απλώς την άδεια στους άντρες να συμπεριφέρονται ακόμη πιο ξεδιάντροπα, διευρύνει το χάσμα που υπάρχει στην κοινωνία, βελτιώνει τη θέση των αντρών στην κοινωνία, ενώ επιδεινώνει τη θέση των γυναικών. Παράλληλα, στερεί ακόμη περισσότερο από τις γυναίκες το δικαίωμά τους να υπάρχουν και εντείνει ανεπαίσθητα την ανισότητα μεταξύ αντρών και γυναικών σε ό,τι αφορά την κοινωνική τους θέση. Θα μπορούσα να συνοψίσω τον ρόλο που έχουν οι γυναίκες στο σπίτι και στην ευρύτερη κοινωνία, και την ηθική διαγωγή που εκδηλώνουν σε τρεις λέξεις: σάκος του μποξ. Το ρητό σχετικά με την ηθική διαγωγή που λέει «Η γυναίκα πρέπει να είναι ενάρετη, καλοσυνάτη, ευγενική και ηθική» απαιτεί από τις γυναίκες να σέβονται τους ηλικιωμένους της οικογένειας, να αγαπούν και να φροντίζουν τα νεότερα μέλη της, να δείχνουν μεγάλο σεβασμό προς τον σύζυγό τους και να τον υπηρετούν δουλικά. Πρέπει να χειρίζονται όλες τις υποθέσεις της οικογένειας τόσο εντός όσο και εκτός σπιτιού, ενώ όσες ταλαιπωρίες κι αν βιώσουν, δεν πρέπει να παραπονεθούν ποτέ. Δεν στερεί αυτό από τις γυναίκες τα δικαιώματά τους; (Ναι.) Τους στερεί την ελευθερία, το δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου και στη ζωή. Είναι πράξη ανθρωπιάς να στερούνται οι γυναίκες όλα τα δικαιώματά τους και παρόλα αυτά να πρέπει να εκπληρώνουν τις ευθύνες τους; Είναι σαν να τις ποδοπατάς και να τις τιμωρείς!

Είναι πασιφανές πως οι ηθικολόγοι που επέβαλαν αυτήν την απαίτηση στις γυναίκες, τιμωρώντας τες παράλληλα κατ’ αυτόν τον τρόπο, ήταν άντρες, όχι γυναίκες. Οι γυναίκες δεν θα επέλεγαν να ποδοπατήσουν το είδος τους, οπότε ήταν σίγουρα έργο αντρών. Φοβήθηκαν πως αν δεν είχαν τις γυναίκες υπό αυστηρή επιτήρηση και έλεγχο, τότε θα γίνονταν πολύ ικανές, θα αποκτούσαν πολλή εξουσία και θα είχαν μεγάλη ελευθερία, με αποτέλεσμα να γίνουν ίσες με τους άντρες. Σταδιακά, οι ικανές γυναίκες θα αποκτούσαν καλύτερη θέση από τους άντρες, θα σταματούσαν να κάνουν τα οικιακά τους καθήκοντα, πράγμα που, κατά τη γνώμη τους, θα είχε αντίκτυπο στην οικιακή αρμονία. Αν δεν υπήρχε αρμονία στα μεμονωμένα νοικοκυριά, τότε η ευρύτερη κοινωνία θα γινόταν δυσαρμονική, πράγμα ανησυχητικό για τους κυβερνώντες της χώρας. Όπως βλέπεις, για όποιο θέμα κι αν μιλάμε, η συζήτηση φαίνεται πάντα να επιστρέφει στην άρχουσα τάξη. Οι προθέσεις της είναι κακές και θέλει να αντιμετωπίσει τις γυναίκες και να κινηθεί εναντίον τους· αυτό είναι απάνθρωπο. Απαιτεί από τις γυναίκες, τόσο στο σπίτι όσο και στην ευρύτερη κοινωνία, να είναι απόλυτα υπάκουες, να υποτάσσονται πειθήνια στην καταπίεση, να ταπεινώνονται και να εξευτελίζονται, να καταπίνουν κάθε προσβολή, να είναι καλά μορφωμένες και λογικές, πειθήνιες και συνετές, να ανέχονται κάθε ταλαιπωρία και επίκριση, και άλλα παρόμοια. Ξεκάθαρα προσδοκούν πως οι γυναίκες θα είναι σάκοι του μποξ και χαλί να τις πατήσεις. Θα εξακολουθούσαν να ήταν άνθρωποι αν τα έκαναν όλα αυτά; Αν ήταν όντως σε θέση να συμμορφωθούν με όλες αυτές τις απαιτήσεις, τότε δεν θα ήταν άνθρωποι· θα ήταν σαν τα είδωλα που λατρεύουν οι άπιστοι και τα οποία ούτε τρώνε ούτε πίνουν, είναι αποστασιοποιημένα από κάθε εγκόσμια υλική έγνοια, δεν θυμώνουν ποτέ και δεν έχουν προσωπικότητα. Ή μπορεί να ήταν σαν μαριονέτες ή μηχανές που δεν σκέφτονται ούτε αντιδρούν αυτόνομα. Κάθε πραγματικός άνθρωπος έχει γνώμη και άποψη για τα ρητά και τους περιορισμούς του έξω κόσμου. Σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να υποταχθεί πειθήνια στην καταπίεση. Γι’ αυτό και στη σύγχρονη εποχή έχουν εμφανιστεί κινήματα για τα δικαιώματα των γυναικών. Η θέση της γυναίκας στην κοινωνία βελτιώνεται σταδιακά τα τελευταία εκατό περίπου χρόνια, κι εκείνες έχουν αποτινάξει επιτέλους τα δεσμά που κάποτε τις έδεναν. Για πόσα χρόνια υποβάλλονταν οι γυναίκες σ’ αυτά τα δεσμά; Στην Ανατολική Ασία, καθυποτάσσονταν για τουλάχιστον πολλές χιλιάδες χρόνια. Τα δεσμά αυτά ήταν άκρως βάναυσα και βάρβαρα· τα πόδια τους δένονταν τόσο σφιχτά, που δεν μπορούσαν καν να περπατήσουν, και κανείς δεν τις υπερασπίστηκε ποτέ ενάντια στην αδικία. Έχω ακούσει πως, κατά τον 17ο και τον 18ο αιώνα, κάποιες δυτικές χώρες και περιοχές επέβαλαν κι αυτές ορισμένους περιορισμούς στην ελευθερία των γυναικών. Πώς περιόριζαν τις γυναίκες εκείνη την εποχή; Τις ανάγκαζαν να φορούν κρινολίνα, τα οποία στερεώνονταν στη μέση τους με μεταλλικά κουμπώματα και αποτελούνταν από βαριά, κρεμαστά μεταλλικά στεφάνια. Τα ενδύματα αυτά περιόριζαν δραματικά τις κινήσεις των γυναικών, αφού δεν μπορούσαν εύκολα να φύγουν από το σπίτι ή να περπατήσουν. Κατά συνέπεια, δυσκολεύονταν πάρα πολύ να διανύσουν κάποια μεγαλύτερη απόσταση με τα πόδια ή έστω και να βγουν από το σπίτι τους. Τι έκαναν οι γυναίκες σ’ αυτές τις δύσκολες καταστάσεις; Το μόνο που μπορούσαν να κάνουν ήταν να συναινούν σιωπηλά και να μένουν στο σπίτι τους· δεν μπορούσαν να πάνε με τα πόδια κάπου πιο μακριά. Ούτε συζήτηση να πάνε μια βόλτα, να δουν τα αξιοθέατα, να διευρύνουν τους ορίζοντές τους ή να επισκεφτούν φίλους. Αυτή τη μέθοδο χρησιμοποιούσε η δυτική κοινωνία για να περιορίσει τις γυναίκες· δεν ήθελε να βγαίνουν απ’ το σπίτι και να έρχονται σε επαφή με όποιον ήθελαν. Εκείνον τον καιρό, οι άντρες έμπαιναν στις ιππήλατες άμαξές τους και πήγαιναν όπου ήθελαν χωρίς περιορισμούς. Οι γυναίκες, από την άλλη, υποβάλλονταν σε κάθε λογής περιορισμούς όταν έβγαιναν από το σπίτι. Στη σύγχρονη εποχή, τίθενται όλο και λιγότερες απαιτήσεις στις γυναίκες. Το δέσιμο των ποδιών έχει κηρυχτεί παράνομο και οι Ασιάτισσες είναι ελεύθερες να επιλέξουν με ποιον θέλουν να κάνουν σχέση. Οι γυναίκες είναι πλέον σχετικά χειραφετημένες και απαλλάσσονται σταδιακά από τα παλιά δεσμά τους. Βγαίνοντας από τη σκιά αυτήν, έχουν εισέλθει στην κοινωνία και έχουν αρχίσει σιγά σιγά να αναλαμβάνουν το δίκαιο μερίδιο της ευθύνης τους. Έχουν αποκτήσει σχετικά υψηλή θέση στην κοινωνία και απολαμβάνουν περισσότερα δικαιώματα και προνόμια απ’ ό,τι στο παρελθόν. Σε ορισμένες χώρες, έχουν αρχίσει να εκλέγονται σταδιακά γυναίκες πρωθυπουργοί και πρόεδροι. Είναι καλή ή κακή για την ανθρωπότητα αυτή η σταδιακή βελτίωση της θέσης των γυναικών; Αν μη τι άλλο, έχει προσφέρει στις γυναίκες ένα βαθμό ελευθερίας και χειραφέτησης, πράγμα σίγουρα καλό για τις ίδιες. Ωφελεί την κοινωνία να είναι ελεύθερες οι γυναίκες και να έχουν το δικαίωμα να εκφράζονται; Στην πραγματικότητα, την ωφελεί· οι γυναίκες τυχαίνει να μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα τα οποία οι άντρες είτε δεν κάνουν καλά είτε δεν θέλουν να κάνουν καθόλου. Διαπρέπουν σε πολλούς τομείς εργασίας. Στις μέρες μας, οι γυναίκες όχι μόνο οδηγούν αυτοκίνητα, αλλά πιλοτάρουν και αεροπλάνα. Κάποιες γυναίκες υπηρετούν και ως αξιωματούχοι ή πρόεδροι που προΐστανται εθνικών υποθέσεων, και κάνουν τη δουλειά τους εξίσου καλά με τους άντρες. Αυτό αντανακλά ξεκάθαρα πως οι γυναίκες είναι ίσες με τους άντρες. Πλέον τα δικαιώματα που θα πρέπει να απολαμβάνουν οι γυναίκες προωθούνται και προστατεύονται πλήρως, πράγμα που αποτελεί φυσιολογικό φαινόμενο. Είναι, φυσικά, σωστό οι γυναίκες να απολαμβάνουν τα δικαιώματά τους· αλλά μόλις σήμερα, αφού η κατάσταση διαστρεβλωνόταν για χιλιάδες χρόνια, έγινε ξανά αυτό κανόνας και επετεύχθη ουσιαστικά η ισότητα μεταξύ αντρών και γυναικών. Αν το εξετάσουμε από τη σκοπιά της πραγματικής ζωής, οι γυναίκες αυξάνουν σταδιακά την παρουσία τους σε κάθε κοινωνική τάξη και επαγγελματικό κλάδο. Τι μας δείχνει αυτό; Πως οι γυναίκες με κάθε είδους εξειδικεύσεις αξιοποιούν σταδιακά τα ταλέντα τους και φέρνουν αξία στην ανθρωπότητα και την κοινωνία. Όπως κι αν εξετάσει κανείς αυτήν την κατάσταση, το σίγουρο είναι πως ωφελεί την ανθρωπότητα. Αν τα δικαιώματα και η θέση των γυναικών στην κοινωνία δεν είχαν αποκατασταθεί, τι είδους δουλειές θα έκαναν; Θα έμεναν σπίτι και θα φρόντιζαν τον σύζυγό τους, θα μεγάλωναν τα παιδιά τους, θα ασχολούνταν με το νοικοκυριό και θα ασκούσαν την ενάρετη, καλοσυνάτη, ευγενική και ηθική διαγωγή τους. Δεν θα μπορούσαν να εκπληρώσουν καθόλου τις κοινωνικές τους ευθύνες. Τώρα που προωθούνται και προστατεύονται τα δικαιώματά τους, μπορούν να συνεισφέρουν κανονικά στην κοινωνία, και η ανθρωπότητα απολαμβάνει το όφελος της αξίας και της συμβολής των γυναικών στην κοινωνία. Από το γεγονός αυτό, δεν χωρά αμφιβολία πως οι άντρες και οι γυναίκες είναι ίσοι, οι άντρες δεν θα πρέπει να υποτιμούν ή να κακομεταχειρίζονται τις γυναίκες και η κοινωνική θέση των γυναικών θα πρέπει να αυξηθεί· όλα αυτά υποδηλώνουν πως η κοινωνία βελτιώνεται. Οι άνθρωποι κατανοούν πλέον πιο εύστοχα, σωστά και ισορροπημένα τα φύλα, με αποτέλεσμα οι γυναίκες να κάνουν την εμφάνισή τους σε δουλειές για τις οποίες οι άνθρωποι τις θεωρούσαν παλιότερα ανίκανες. Οι γυναίκες όχι μόνο προσλαμβάνονται ως υπάλληλοι σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, αλλά συνήθως καλύπτουν θέσεις σε τμήματα επιστημονικών ερευνών, ενώ αυξάνεται και το ποσοστό των γυναικών που υπηρετούν σε εθνικούς ηγετικούς ρόλους. Όλοι μας έχουμε ακούσει για γυναίκες συγγραφείς, τραγουδίστριες, επιχειρηματίες και επιστήμονες· πολλές γυναίκες έχουν γίνει πρωταθλήτριες ή δευτεραθλήτριες σε αθλητικές διοργανώσεις, ενώ έχουν υπάρξει μάλιστα και γυναίκες ηρωίδες σε καιρούς πολέμου· όλα αυτά αποδεικνύουν πως οι γυναίκες είναι εξίσου ικανές με τους άντρες σε αντίστοιχες θέσεις. Το ποσοστό των γυναικών που απασχολούνται σε κάθε κλάδο αυξάνεται, κι αυτό είναι σχετικά φυσιολογικό. Σε κάθε τέχνη και επάγγελμα της σύγχρονης κοινωνίας, υπάρχει όλο και λιγότερη προκατάληψη κατά των γυναικών, η κοινωνία είναι πιο δίκαιη και υπάρχει αληθινή ισότητα μεταξύ αντρών και γυναικών. Οι γυναίκες δεν περιορίζονται ούτε κρίνονται πια από εκφράσεις και κριτήρια ηθικής διαγωγής όπως «Η γυναίκα πρέπει να είναι ενάρετη, καλοσυνάτη, ευγενική και ηθική» και «Η γυναίκα πρέπει να περιορίζεται στην απομονωμένη κάμαρά της». Πλέον τα δικαιώματα των γυναικών απολαμβάνουν σχετικά μεγαλύτερη προστασία και αντανακλούν πραγματικά το κοινωνικό κλίμα της ισότητας των φύλων.

Φαίνεται πως μόνο οι άντρες απαιτούν από τις γυναίκες να είναι ενάρετες, καλοσυνάτες, ευγενικές και ηθικές, αλλά δεν βλέπουμε ποτέ γυναίκες να απαιτούν το ίδιο από τους άντρες. Είναι ένας εξαιρετικά άδικος τρόπος μεταχείρισης των γυναικών, και μάλιστα κάπως ιδιοτελής, ποταπός και ξεδιάντροπος. Θα μπορούσαμε να πούμε πως αυτή η μεταχείριση των γυναικών είναι μάλιστα παράνομη και συνιστά κακοποίηση. Στη σύγχρονη κοινωνία, πολλές χώρες έχουν θεσπίσει νόμους που απαγορεύουν την κακοποίηση γυναικών και παιδιών. Στην πραγματικότητα, ο Θεός δεν έχει να πει κάτι συγκεκριμένο για τα φύλα των ανθρώπων, επειδή τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες είναι δημιουργήματά Του και προέρχονται απ’ Αυτόν. Για να χρησιμοποιήσω μια φράση που λένε οι άνθρωποι: «Τόσο η παλάμη όσο και το πίσω μέρος του χεριού είναι φτιαγμένα από σάρκα». Ο Θεός δεν έχει κάποια προκατάληψη κατά των αντρών ή των γυναικών, ούτε θέτει χωριστές απαιτήσεις στο ένα ή στο άλλο φύλο· και τα δύο είναι ίδια. Άρα, λοιπόν, είτε είσαι άντρας είτε γυναίκα, ο Θεός σε κρίνει σύμφωνα με τα ίδια πρότυπα. Εξετάζει τι είδους ανθρώπινη φύση-ουσία έχεις, σε ποιο μονοπάτι βαδίζεις, ποια στάση τηρείς απέναντι στην αλήθεια, αν αγαπάς την αλήθεια, αν έχεις θεοφοβούμενη καρδιά και αν μπορείς να υποταχθείς σ’ Αυτόν. Όταν επιλέγει να καλλιεργήσει κάποιον για να κάνει ένα συγκεκριμένο καθήκον ή να φέρει εις πέρας μια συγκεκριμένη ευθύνη, δεν εξετάζει αν το άτομο είναι άντρας ή γυναίκα. Ο Θεός προωθεί και χρησιμοποιεί ανθρώπους ανεξάρτητα από το αν είναι άντρες οι γυναίκες· βλέπει αν έχουν συνείδηση και λογική, αν έχουν αποδεκτό επίπεδο, αν αποδέχονται την αλήθεια και σε ποιο μονοπάτι βαδίζουν. Φυσικά, όταν σώζει και οδηγεί τους ανθρώπους στην τελείωση, δεν κάθεται να σκεφτεί το φύλο τους. Αν είσαι γυναίκα, ο Θεός δεν σκέφτεται αν είσαι ενάρετη, καλοσυνάτη, ευγενική, ηθική ή αν έχεις καλούς τρόπους, ούτε αξιολογεί τους άντρες με βάση τον ανδρισμό και την αρρενωπότητά τους. Δεν χρησιμοποιεί αυτά τα πρότυπα για να αξιολογήσει τους άντρες και τις γυναίκες. Στις τάξεις της διεφθαρμένης ανθρωπότητας, όμως, υπάρχουν πάντα κάποιοι που κάνουν διακρίσεις κατά των γυναικών, θέτουν ορισμένες ανήθικες και απάνθρωπες απαιτήσεις σ’ αυτές για να τους στερήσουν τα δικαιώματά τους, την κοινωνική θέση που τους ανήκει δικαιωματικά και την αξία που θα πρέπει να έχουν για την κοινωνία. Επιπλέον, προσπαθούν να περιορίσουν και να εμποδίσουν τη θετική ανάπτυξη και ύπαρξη των γυναικών μέσα στην κοινωνία, καταρρακώνοντας την ψυχολογία τους. Αυτό κάνει τις γυναίκες να ζουν ολόκληρη τη ζωή τους μες στην κατάθλιψη και την αγωνία. Η μόνη τους επιλογή είναι να υπομένουν έναν εξευτελιστικό τρόπο ζωής σ’ αυτά τα στρεβλά και ανθυγιεινά κοινωνικά και ηθικά περιβάλλοντα. Αυτό έχει συμβεί αποκλειστικά επειδή η κοινωνία και ο κόσμος ολόκληρος ελέγχονται από τον Σατανά και επειδή κάθε λογής δαίμονες παραπλανούν και διαφθείρουν αλόγιστα την ανθρωπότητα. Ως αποτέλεσμα, οι άνθρωποι δεν καταφέρνουν να δουν το αληθινό φως ούτε αναζητούν τον Θεό· αντίθετα, ζουν απρόθυμα ή εν αγνοία τους υπό την εξαπάτηση και τη χειραγώγηση του Σατανά, ανήμποροι να ξεφύγουν. Μόνη τους διέξοδος είναι να αναζητήσουν τα λόγια του Θεού, την εμφάνιση και το έργο Του, έτσι ώστε να κατανοήσουν την αλήθεια και να μπορούν να βλέπουν και να διακρίνουν καθαρά διάφορες πλάνες, αιρέσεις, λόγια του διαβόλου και εξωφρενικούς ισχυρισμούς που προέρχονται από τον Σατανά και την κακή ανθρωπότητα. Τότε μόνο θα μπορέσουν να απαλλαγούν απ’ αυτούς τους περιορισμούς, τις πιέσεις και επιρροές. Και μόνο αν βλέπει κανείς τους ανθρώπους και τα πράγματα, και συμπεριφέρεται και ενεργεί σύμφωνα με τα λόγια του Θεού και την αλήθεια μπορεί να βιώνει μια ανθρώπινη ομοιότητα, να ζει αξιοπρεπώς και στο φως, να κάνει αυτά που οφείλει, να εκπληρώνει τις ευθύνες του και, φυσικά, να συνεισφέρει την αξία του και να ολοκληρώσει την αποστολή του στη ζωή υπό την ηγεσία του Θεού και την καθοδήγηση σωστών σκέψεων και απόψεων. Δεν είναι αυτή μια ζωή γεμάτη νόημα; (Ναι.) Τι νιώθετε όταν σκέφτεστε πάλι το γεγονός πως ο Σατανάς χρησιμοποιεί το ρητό που λέει «Η γυναίκα πρέπει να είναι ενάρετη, καλοσυνάτη, ευγενική και ηθική» για να θέτει απαιτήσεις στις γυναίκες και να τις περιορίζει, να τις ελέγχει και μάλιστα να τις υποδουλώνει εδώ και πολλές χιλιετίες; Όταν όλες εσείς οι γυναίκες ακούτε κάποιον να λέει την έκφραση «Η γυναίκα πρέπει να είναι ενάρετη, καλοσυνάτη, ευγενική και ηθική», μήπως αντιτίθεστε κατευθείαν και λέτε «Μην το αναφέρεις αυτό! Δεν έχει καμία σχέση μ’ εμένα. Αν και είμαι γυναίκα, τα λόγια του Θεού λένε πως αυτή η έκφραση δεν έχει καμία σχέση με τις γυναίκες»; Κάποιοι άντρες θα πουν το εξής: «Αν δεν έχει καμία σχέση μ’ εσένα, τότε σε ποιον απευθύνεται αυτή η έκφραση; Δεν είσαι γυναίκα;» Κι εσύ θα απαντήσεις: «Είναι αλήθεια πως είμαι γυναίκα. Αλλά τα λόγια αυτά δεν προέρχονται από τον Θεό και δεν είναι η αλήθεια. Προέρχονται από τον διάβολο και την ανθρωπότητα, ποδοπατούν τις γυναίκες και τις στερούν το δικαίωμα στη ζωή. Είναι απάνθρωπα και άδικα προς τις γυναίκες. Εγώ θα επαναστατήσω για να αντισταθώ!» Στην πραγματικότητα, δεν είναι απαραίτητο κάτι τέτοιο. Το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να προσεγγίζεις σωστά όλες αυτές τις εκφράσεις, να τις απορρίπτεις και να μην επηρεάζεσαι ούτε να περιορίζεσαι απ’ αυτές. Αν στο μέλλον κάποιος σού πει: «Δεν μοιάζεις με γυναίκα. Μιλάς πολύ άξεστα, σαν άντρας. Ποιος θα ήθελε να σε παντρευτεί εσένα;» τι θα πρέπει να του απαντήσεις; Μπορείς να πεις το εξής: «Αν δεν με παντρευτεί κανείς, έχει καλώς. Στ’ αλήθεια εννοείς πως ο μόνος τρόπος να ζεις αξιοπρεπώς είναι να είσαι παντρεμένος; Εννοείς πως αληθινές γυναίκες είναι μόνο όσες είναι ενάρετες, καλοσυνάτες, ευγενικές, ηθικές και αγαπητές σε όλους; Δεν μπορεί να έχεις δίκιο. Τις γυναίκες δεν θα πρέπει να τις καθορίζουν πραγματικά οι λέξεις “ενάρετη, καλοσυνάτη, ευγενική και ηθική”. Δεν θα πρέπει να τις καθορίζει το φύλο τους ούτε να κρίνεται η ανθρώπινη φύση τους με βάση το αν είναι ενάρετες, καλοσυνάτες, ευγενικές και ηθικές. Αντίθετα, θα πρέπει να κρίνονται σύμφωνα με τα πρότυπα που χρησιμοποιεί ο Θεός για να αξιολογήσει την ανθρώπινη φύση του ανθρώπου. Αυτός είναι ο δίκαιος και αντικειμενικός τρόπος αξιολόγησής τους». Κατανοείτε πλέον τα βασικά όσον αφορά το ρητό που λέει «Η γυναίκα πρέπει να είναι ενάρετη, καλοσυνάτη, ευγενική και ηθική»; Η μέχρι τώρα συναναστροφή Μου θα πρέπει να έχει ξεκαθαρίσει τις αλήθειες που σχετίζονται μ’ αυτό το ρητό και τις σωστές απόψεις με τις οποίες θα πρέπει να το προσεγγίζουν οι άνθρωποι.

Υπάρχει άλλο ένα ρητό που λέει: «Όταν πίνει κανείς νερό από ένα πηγάδι, δεν θα πρέπει ποτέ να ξεχνάει ποιος το έσκαψε». Δεν θέλω να σας συναναστραφώ πάνω σ’ αυτό το ρητό. Γιατί όχι; Επειδή ως προς τη φύση του μοιάζει με την έκφραση «Να θυσιάζεις τα συμφέροντά σου για χάρη των άλλων», και έχει κι αυτό κάτι το διεστραμμένο. Δεν θα ήταν πολύ ενοχλητικό αν έπρεπε κανείς να τιμά τη μνήμη του ατόμου που έσκαψε το πηγάδι κάθε φορά που πήγαινε να πάρει νερό απ’ αυτό; Κάποια πηγάδια είναι στολισμένα με κόκκινες κορδέλες και φυλαχτά. Δεν θα ήταν κάπως παράξενο αν οι άνθρωποι έκαιγαν εκεί και θυμίαμα και άφηναν καλάθια με φρούτα ως προσφορές; Ανάμεσα στις εκφράσεις «Όταν πίνει κανείς νερό από ένα πηγάδι, δεν θα πρέπει ποτέ να ξεχνάει ποιος το έσκαψε» και «Οι μελλοντικές γενιές απολαμβάνουν τη σκιά των δέντρων που φύτεψαν οι προηγούμενες γενιές», προτιμώ πολύ περισσότερο τη δεύτερη, επειδή το ρητό αυτό αντικατοπτρίζει μια πραγματικότητα την οποία οι άνθρωποι μπορούν όντως να βιώσουν και να ζήσουν προσωπικά. Αφού φυτευτεί ένα δέντρο, χρειάζονται από δέκα έως είκοσι χρόνια για να αναπτυχθεί τόσο σε μέγεθος ώστε να μπορεί να παρέχει σκιά, οπότε το άτομο που το φύτεψε θα αργήσει πολύ να αναπαυτεί στη σκιά του· μόνο οι μεταγενέστερες γενιές θα επωφελούνται απ’ αυτό όσο ζουν. Αυτή είναι η φυσική τάξη των πραγμάτων. Αντίθετα, υπάρχει κάτι ελαφρώς νευρωτικό στο να τιμά κανείς τη μνήμη του ατόμου που έσκαψε ένα πηγάδι κάθε φορά που πίνει νερό απ’ αυτό. Δεν θα ήταν κάπως τρελό αν όλοι έπρεπε να τιμούν τη μνήμη και να θυμούνται αυτόν που το έσκαψε κάθε φορά που πήγαιναν να πάρουν νερό; Έστω πως μια χρονιά υπήρχε ξηρασία και πολλοί άνθρωποι χρειάζονταν νερό απ’ το πηγάδι· δεν θα τους απέτρεπε να πάνε να πάρουν νερό και να μαγειρέψουν αν όλοι έπρεπε πρώτα να σταθούν μπροστά του και να σκεφτούν το άτομο που το έσκαψε; Θα ήταν αυτό πραγματικά απαραίτητο; Απλώς θα καθυστερούσε τους πάντες. Μήπως η ψυχή του ανθρώπου που έσκαψε το πηγάδι αναπαύεται δίπλα σ’ αυτό; Μήπως τους ακούει καθώς τιμούν τη μνήμη του; Τίποτε απ’ αυτά δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί. Άρα, λοιπόν, η έκφραση που λέει «Όταν πίνει κανείς νερό από ένα πηγάδι, δεν θα πρέπει ποτέ να ξεχνάει ποιος το έσκαψε» είναι παράλογη και πέρα για πέρα ανούσια. Η κινεζική παραδοσιακή κουλτούρα έχει προτείνει πολλά τέτοια ρητά σχετικά με την ηθική διαγωγή. Στην πλειονότητά τους είναι παράλογα, ενώ το συγκεκριμένο είναι ακόμη πιο παράλογο. Ποιος έσκαψε το πηγάδι; Για ποιον το έσκαψε και γιατί; Στ’ αλήθεια το έκανε για χάρη όλων των ανθρώπων και των μελλοντικών γενεών; Όχι απαραίτητα. Το έκανε μόνο για να έχει ο ίδιος και η οικογένειά του πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Δεν σκέφτηκε τις μελλοντικές γενιές. Άρα, λοιπόν, όταν βάζει όλες τις μελλοντικές γενιές να τιμούν τη μνήμη του και να τον ευχαριστούν, και κάνοντάς τες να νομίζουν πως το έσκαψε για όλους τους ανθρώπους, δεν παραπλανά και δεν αποπροσανατολίζει τους ανθρώπους; Επομένως, ο άνθρωπος που πρότεινε το ρητό αυτό επέβαλε απλώς τις σκέψεις και τις απόψεις στους άλλους και τους ανάγκασε να αποδεχτούν τις ιδέες του. Αυτό είναι ανήθικο και θα κάνει ακόμη περισσότερους ανθρώπους να νιώθουν αηδία, απέχθεια κι αποστροφή προς τέτοια ρητά. Εκείνοι που προωθούν τέτοια ρητά έχουν απλώς ορισμένες νοητικές αναπηρίες, κι έτσι είναι αναπόφευκτο πως θα πουν και θα κάνουν κάποια γελοία πράγματα. Τι επίδραση έχουν στους ανθρώπους οι ιδέες και απόψεις της παραδοσιακής κουλτούρας, όπως τα ρητά: «Όταν πίνει κανείς νερό από ένα πηγάδι, δεν θα πρέπει ποτέ να ξεχνάει ποιος το έσκαψε» και «Μια σταγόνα καλοσύνης θα πρέπει να ανταποδίδεται με έναν χείμαρρο καλοσύνης»; Τι αποκομίζουν απ’ αυτά τα ρητά της παραδοσιακής κουλτούρας οι μορφωμένοι άνθρωποι και όσοι έχουν κάποιες γνώσεις; Έχουν γίνει όντως καλοί άνθρωποι; Έχουν βιώσει την ανθρώπινη ομοιότητα; Ούτε κατά διάνοια. Αυτοί οι ειδικοί σε θέματα ηθικής, οι οποίοι λατρεύουν την παραδοσιακή κουλτούρα, από την υψηλή τους θέση στην κορυφή της ηθικής θέτουν στους ανθρώπους ηθικές απαιτήσεις που δεν συμφωνούν ούτε στο ελάχιστο με την αληθινή κατάσταση της ζωής τους. Αυτό είναι ανήθικο και απάνθρωπο για όλους όσοι ζουν στη γη. Οι ηθικές απόψεις της παραδοσιακής κουλτούρας τις οποίες προωθούν μπορούν να μεταμορφώσουν κάποιον άνθρωπο με σχετικά κανονικό ορθολογισμό σε κάποιον με μη κανονική λογική, ικανό να λέει κουβέντες που οι άλλοι βρίσκουν αδιανόητες και ακατανόητες. Η ανθρώπινη φύση τέτοιων ανθρώπων είναι στρεβλή και το μυαλό τους διεστραμμένο. Δεν είναι ν’ απορεί, λοιπόν, κανείς που πολλοί Κινέζοι έχουν την τάση να λένε πράγματα σε αθλητικές διοργανώσεις, δημόσιους χώρους και επίσημες περιστάσεις τα οποία είναι κάπως περίεργα και οι άλλοι δυσκολεύονται να καταλάβουν. Όλα όσα λένε αποτελούν κενές και γελοίες θεωρίες, και δεν περιέχουν ούτε μία ειλικρινή ή πρακτική λέξη. Αυτό είναι η πραγματική απόδειξη, το αποτέλεσμα της διαφθοράς της ανθρωπότητας από τον Σατανά και η συνέπεια της εκπαίδευσης του κινεζικού λαού από την παραδοσιακή κουλτούρα επί πολλές χιλιετίες. Όλα αυτά έχουν μετατρέψει τους ανθρώπους που ζούσαν ειλικρινά και αληθινά σε ανθρώπους που λένε ψέματα, που διαπρέπουν στο να μεταμφιέζονται και να κρύβονται για να εξαπατήσουν τους άλλους, που φαίνονται απίστευτα καλλιεργημένοι και ικανοί να εκφράζουν ευφραδώς τη γνώμη τους πάνω σε κάποια θεωρία. Στην πραγματικότητα, όμως, έχουν στρεβλή νοοτροπία και είναι ανίκανοι να μιλήσουν λογικά ή να αλληλεπιδράσουν και να επικοινωνήσουν με τους άλλους. Όλοι τους έχουν ουσιαστικά αυτήν τη φύση. Για να ακριβολογήσουμε, οι άνθρωποι αυτοί είναι στα πρόθυρα ψυχικής ασθένειας. Αν δεν μπορείς να αποδεχθείς αυτά τα λόγια, σε ενθαρρύνω να τα βιώσεις. Εδώ ολοκληρώνεται η σημερινή μας συναναστροφή.

2 Απριλίου 2022