Τα διάφορα συναισθήματα τα οποία πρέπει να εγκαταλείψει κανείς και για τα οποία συζητάμε σήμερα είναι πράγματα που είναι βαθιά ριζωμένα στην ψυχή των ανθρώπων. Η επίδραση που έχουν πάνω σου αυτά τα πράγματα δεν είναι προσωρινή· αντίθετα, η επίδρασή τους είναι εκτεταμένη και βαθιά. Όταν δυσκολεύεσαι να κοιμηθείς μέσα στη νύχτα, όταν είσαι ολομόναχος, εκείνοι οι άνθρωποι, τα γεγονότα και τα πράγματα τα οποία προκάλεσαν την ανάδυση αρνητικών συναισθημάτων μέσα σου και τα οποία είναι βαθιά ριζωμένα στη μνήμη σου, βγαίνουν σιγά-σιγά στην επιφάνεια του μυαλού σου. Μια λέξη, ένας ήχος, ακόμη και μια βρισιά, ένας ξυλοδαρμός, μια σκηνή, ένα πράγμα, μια ομάδα ανθρώπων ή η πορεία κάποιου γεγονότος από την αρχή μέχρι το τέλος —όλοι αυτοί οι άνθρωποι, τα γεγονότα και τα πράγματα από το βάθος της μνήμης σου που προκάλεσαν την ανάδυση κάθε λογής αρνητικών συναισθημάτων μέσα σου παίζουν σαν ταινία μες στο μυαλό σου. Αναπαράγονται ξανά και ξανά, έως ότου, στο τέλος και χωρίς να το συνειδητοποιήσεις, υποχωρείς και πάλι σε εκείνα τα αρνητικά συναισθήματα που κρύβονται βαθιά μέσα στην ψυχή σου και σε εκείνη τη στιγμή που επηρέασε τα αισθήματά σου, την ανθρώπινη φύση σου, την προσωπικότητά σου και τη μελλοντική σου ζωή. Όταν είσαι ολομόναχος, όταν αντιμετωπίζεις δυσκολίες, όταν πρέπει να πάρεις μια απόφαση και όταν βρίσκεσαι σε απόγνωση, δεν μπορείς παρά να κουλουριαστείς σαν μπάλα και να αποφύγεις τους πάντες, υποχωρώντας στον πιο ενδόμυχο εαυτό σου σε εκείνη την κατάσταση, σε εκείνο το γεγονός και σε εκείνη την ομάδα ανθρώπων που σου προκάλεσαν πόνο. Αν και αυτοί οι άνθρωποι, τα γεγονότα και τα πράγματα σε έκαναν να νιώσεις ότι δέχεσαι επίθεση και σε πλήγωσαν, αν και εμφύτεψαν μέσα σου κάθε λογής αρνητικά συναισθήματα, όταν νιώθεις πεσμένος και αποκαρδιωμένος, όταν αντιμετωπίζεις αποτυχία, ακόμη κι όταν σε κλαδεύουν ή σε απορρίπτουν οι αδελφοί και οι αδελφές σου, δεν μπορείς παρά να υποχωρήσεις πίσω σε εκείνο το αρνητικό αίσθημα που ασκεί την επιρροή του στη ζωή σου, είτε αυτό είναι απόγνωση, μίσος, θυμός ή κατωτερότητα. Αν και αυτά τα συναισθήματα σου προκάλεσαν κάθε είδους πόνο ή αλλιώς σε έκαναν να νιώσεις άβολα ή σε έκαναν να κλάψεις ή σε έκαναν να νιώσεις ευέξαπτος, και πάλι δεν μπορείς να εμποδίσεις τον εαυτό σου να επιστρέψει σε εκείνο το αρνητικό συναίσθημα που ένιωσες εκείνη τη στιγμή. Όταν επιστρέψεις σε εκείνη τη στιγμή, εκείνο το αρνητικό συναίσθημα ενισχύει και πάλι την επιρροή που έχει πάνω σου. Όταν αυτό το αρνητικό συναίσθημα σε επηρεάζει, σου κάνει υπενθυμίσεις και σε προειδοποιεί ξανά και ξανά, σε διακόπτει ανεπαίσθητα από το να ακούς τα λόγια του Θεού και να κατανοείς τις αλήθεια-αρχές. Όταν αναδυθούν για άλλη μια φορά αυτά τα αρνητικά συναισθήματα μέσα στα μύχια της καρδιάς σου, όταν αξιώσουν την κυριαρχία τους στις σκέψεις σου, το ενδιαφέρον σου για την αλήθεια θα εξασθενήσει, θα μετατραπεί μάλιστα σε αποστροφή, ή μπορεί να αναδυθούν αισθήματα απείθειας. Εξαιτίας του πόνου και της άδικης μεταχείρισης που εισέπραξες στο παρελθόν, μπορεί να βλέπεις την ανθρωπότητα και την κοινωνία με μεγαλύτερη εχθρικότητα, και να μισείς όλα όσα συνέβησαν, καθώς και, φυσικά, όλα όσα θα συμβούν στο μέλλον. Αυτά τα συναισθήματα εκδηλώνονται συνεχώς μέσα στην καρδιά σου και επηρεάζουν ξανά και ξανά τα αισθήματά σου, την κατάστασή σου και το πώς είσαι. Επηρεάζουν επίσης ξανά και ξανά το πώς νιώθεις κατά την εκτέλεση του καθήκοντός σου, καθώς και τη στάση και τις απόψεις σου κατά την εκτέλεση του καθήκοντός σου και, φυσικά, το κίνητρο και την αποφασιστικότητά σου για να επιδιώκεις την αλήθεια. Μερικές φορές, έχεις μόλις πάρει την απόφαση να επιδιώξεις την αλήθεια και να μη νιώσεις ποτέ ξανά αποκαρδιωμένος, να μην πιστέψεις ποτέ ξανά ότι δεν είσαι αρκετά καλός και να μην υποχωρήσεις πάλι· ωστόσο, όταν ένα στιγμιαίο αρνητικό συναίσθημα γεμίσει την καρδιά σου, το κίνητρό σου για να επιδιώκεις την αλήθεια μπορεί να χαθεί εντελώς, να εξαφανιστεί χωρίς ίχνος μέσα σε μια στιγμή. Όταν το κίνητρό σου για να επιδιώκεις την αλήθεια εξαφανιστεί χωρίς ίχνος σε μια τέτοια κατάσταση, τότε νιώθεις πως το να επιδιώκεις την αλήθεια δεν έχει ενδιαφέρον και πως το να πιστεύεις στον Θεό και να σωθείς δεν έχουν κανένα νόημα για σένα. Η ανάδυση αυτού του είδους αισθήματος και κατάστασης σε κάνει απρόθυμο να προσέλθεις ξανά ενώπιον του Θεού, απρόθυμο να διαβάσεις προσευχόμενος τα λόγια του Θεού ή να ακούσεις τα λόγια του Θεού, πολύ λιγότερο δε, φυσικά, έχεις καθόλου αποφασιστικότητα ή την επιθυμία να κάνεις πράξη τα λόγια του Θεού ή να γίνεις κάποιος που επιδιώκει την αλήθεια. Αυτό είναι το τεράστιο εμπόδιο και η τεράστια επίδραση που έχουν αυτά τα διάφορα αρνητικά συναισθήματα στους ανθρώπους που βαδίζουν στο μονοπάτι της επιδίωξης της αλήθειας. Πιο συγκεκριμένα, προκαλούν διαταράξεις και ζημιά στους ανθρώπους και, πού και πού, θα παίρνουν το ψήγμα πίστης που έχεις μόλις καταφέρει να επιστρατεύσεις και τις λιγοστές αρχές διαγωγής που έχεις μόλις τώρα κατανοήσει και θα τα εκμηδενίζουν. Μέσα σε μια στιγμή, σε κάνουν να μην μπορείς να αντιληφθείς μέσα στα μύχια της καρδιάς σου την ύπαρξη του Θεού, τις ευλογίες του Θεού, την κυριαρχία του Θεού και την παροχή Του για σένα, και γεμίζεις μονομιάς με οποιοδήποτε από αυτά τα αρνητικά συναισθήματα. Όταν γεμίσεις με αυτά τα αρνητικά συναισθήματα, οι διεφθαρμένες διαθέσεις σου θα αναλάβουν κατευθείαν τον έλεγχο μέσα σου. Όταν καταληφθείς από τις διεφθαρμένες διαθέσεις σου, γίνεσαι κατευθείαν διαφορετικός άνθρωπος και δείχνεις ένα διαφορετικό πρόσωπο στους ανθρώπους, στα γεγονότα και τα πράγματα γύρω σου. Η αγάπη που είχες πριν έχει χαθεί, η υπομονή που είχες πριν έχει χαθεί, η ενέργεια που είχες πριν για να υποφέρεις και να πληρώνεις τίμημα, να υπομένεις κακουχίες και να εργάζεσαι σκληρά έχει χαθεί, το κίνητρο που είχες πριν για να παραλείπεις κάποιο γεύμα και να κοιμάσαι λίγο λιγότερο ώστε να εκτελείς καλά το καθήκον σου έχει χαθεί, και αυτό που παίρνει τη θέση τους είναι η εχθρικότητα προς κάθε άνθρωπο ανεξαιρέτως. Ποια είναι η κύρια πηγή αυτής της εχθρικότητας που νιώθεις για τους πάντες; Προέρχεται από τη διεφθαρμένη διάθεσή σου, αλλά και από τις καταστάσεις, τους ανθρώπους, τα γεγονότα και τα πράγματα που έχεις βιώσει στο παρελθόν και τα οποία έχουν προκαλέσει την ανάδυση αρνητικών συναισθημάτων μέσα σου. Λες: «Ανέχομαι τους άλλους, αλλά εμένα ποιος με ανέχεται; Δείχνω κατανόηση στους άλλους, αλλά ποιος δείχνει κατανόηση σε εμένα; Ούτε καν οι γονείς μου ή οι αδελφοί και οι αδελφές μου δεν μου δείχνουν κατανόηση! Όλοι οι άλλοι κάνουν λάθη, οπότε μπορώ κι εγώ να κάνω λάθη! Οι άλλοι εκφράζουν αρνητικότητα όταν τους κλαδεύουν, οπότε γιατί δεν μπορώ να κάνω κι εγώ το ίδιο; Οι άλλοι μπορούν να συναγωνίζονται για επιρροή και θέση, οπότε γιατί δεν μπορώ να το κάνω κι εγώ; Αν μπορείς να το κάνεις εσύ, τότε μπορώ να το κάνω κι εγώ! Οι άλλοι εξαπατούν και προσπαθούν να αποφύγουν τις ευθύνες τους όταν εκτελούν τα καθήκοντά τους, οπότε το ίδιο θα κάνω κι εγώ. Οι άλλοι δεν επιδιώκουν την αλήθεια, οπότε ούτε εγώ θα την επιδιώκω. Οι άλλοι δεν ενεργούν βάσει αρχών, οπότε το ίδιο θα κάνω κι εγώ. Οι άλλοι δεν διαφυλάττουν τα συμφέροντα του οίκου του Θεού, οπότε ούτε εγώ θα τα διαφυλάττω. Απλώς θα ακολουθώ ό,τι κάνουν όλοι οι άλλοι. Τι το κακό έχει αυτό;» Τι είδους εκδήλωση είναι αυτή; Είτε το κοιτάξουμε από την άποψη των σκέψεών σου είτε από τη διάθεση που αποκαλύπτεις, δεν είναι τίποτα λιγότερο από μια στροφή 180 μοιρών, λες και έχεις γίνει κάποιος άλλος άνθρωπος. Τι συμβαίνει εδώ; Η βασική αιτία είναι πως έχεις υποβληθεί σε μια εσωτερική αλλαγή. Μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνεσαι ίδιος και να μην έχει αλλάξει η καθημερινή σου ρουτίνα, να μην έχει αλλάξει ο τόνος της φωνής σου, να μην έχει αλλάξει η εμφάνισή σου, και κανείς να μη σε καθοδηγεί ή υποκινεί παρασκηνιακά, οπότε προς τι η ξαφνική συναισθηματική φόρτιση; Ένας λόγος είναι πως προκαλείται από τα αρνητικά συναισθήματα που έχουν εμφυτευτεί βαθιά μέσα στην καρδιά σου. Όταν η κατάσταση κάποιου που τρέφει πάντα μέσα του τα αρνητικά συναισθήματα του μίσους και του θυμού είναι καλή, εκείνος θα προσέρχεται συχνά ενώπιον του Θεού για να προσευχηθεί, να διαβάσει τα λόγια του Θεού, και θα διασφαλίζει πως τα πάντα προχωρούν κανονικά όταν επιδιώκει την αλήθεια και εκτελεί το καθήκον του. Αν αντιμετωπίσει κάτι που δεν του αρέσει ή αντιμετωπίσει κάποια αναποδιά, αποτυχία ή αμηχανία στη δουλειά ή στη ζωή, ή αν πληγεί λίγο η υπόληψή του ή ζημιωθούν λίγο τα συμφέροντά του, το μίσος και ο θυμός που επιφέρονται από τα αρνητικά συναισθήματα μέσα του τον κάνουν να τρελαίνεται από οργή και να γίνεται έξαλλος. Ίσως στο παρελθόν να βίωσε κάποια ασυνήθιστα γεγονότα, όπως να τον κακομεταχειρίστηκαν ή να τον ξυλοκόπησαν έτσι απλά κάποιοι κακοί άνθρωποι ή να του κατασχέθηκε η περιουσία του ή να δέχθηκε εκφοβισμό ή ακόμη και να ταπεινώθηκε από κακούς ανθρώπους. Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να είχαν συναδέλφους ή ανωτέρους που τους έκαναν τη ζωή δύσκολη στη δουλειά, και κάποιοι άνθρωποι μπορεί να υπέστησαν διακρίσεις και άδικη μεταχείριση από συμμαθητές και δασκάλους στο σχολείο λόγω της κακής σχολικής τους επίδοσης, κακών συνθηκών στο σπίτι ή επειδή οι γονείς τους ήταν αγρότες και προέρχονταν από την κατώτερη τάξη της κοινωνίας, και ούτω καθεξής. Όταν ένας άνθρωπος υφίσταται κάθε λογής άδικη μεταχείριση στην κοινωνία, όταν του αφαιρούνται τα ανθρώπινα δικαιώματά του ή όταν του στερούνται τα συμφέροντά του ή του παίρνουν την περιουσία του, ο σπόρος του μίσους φυτεύεται φυσικά στα βάθη της καρδιάς του, και είναι αυτονόητο πως εκείνος θα μεταφέρει αυτό το μίσος στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει την κοινωνία, την ανθρωπότητα, ακόμα και την ίδια του την οικογένεια, τους φίλους και τους συγγενείς του. Οι απόψεις όσων έχουν μίσος σπαρμένο μέσα στην καρδιά τους επηρεάζονται από αυτό το μίσος, και αυτό θα έχει φυσικά επίδραση και στα συναισθήματά τους.

Μόλις το μίσος έχει ριζώσει βαθιά μέσα στην καρδιά ενός ανθρώπου, γίνεται φυσικά ένα συναίσθημα, και όταν κάποιος ζει μέσα στο συναίσθημα του μίσους, η οπτική του για την ανθρωπότητα και για το κάθε ζήτημα δεν είναι πλέον σωστή. Οι απόψεις του για τους ανθρώπους και τα πράγματα διαστρεβλώνονται και είναι αντίθετες με το πώς θα ήταν κανονικά. Εκείνος δεν μπορεί να καταλάβει σωστά κάθε κανονικό και σωστό άνθρωπο, γεγονός ή πράγμα, και επίσης θα τα κρίνει και θα τα καταδικάζει. Πάντα ψάχνει μια ευκαιρία να εκφράσει τα παράπονά του και το μίσος του. Ελπίζει πως, μια μέρα, θα έχει δύναμη και επιρροή, και πως θα είναι σε θέση να διορθώσει όλα αυτά τα παράπονα και να πάρει εκδίκηση από εκείνους που τον εκφόβισαν και τον πλήγωσαν στο παρελθόν. Προς το παρόν, ωστόσο, δεν έχει τον κατάλληλο τρόπο για να το επιτύχει αυτό, οπότε τελικά κάποιοι από αυτούς θα πιστέψουν στον Θεό. Αφότου έχουν αρχίσει να πιστεύουν στον Θεό, σκέφτονται: «Τώρα πιστεύω στον Θεό και μπορώ να κρατώ το κεφάλι μου ψηλά. Θα αφήσω τον Θεό να αποφασίσει για μένα ώστε εκείνοι οι κακοί άνθρωποι να πάρουν αυτό που τους αξίζει. Είναι υπέροχο!» Επομένως, τώρα που πιστεύουν στον Θεό, θάβουν το μίσος και τον θυμό τους βαθιά μέσα τους, δίνουν τα πάντα για να δαπανήσουν τον εαυτό τους, να πληρώσουν το τίμημα, να υποφέρουν, να τρέξουν και να εργαστούν στον οίκο του Θεού, ελπίζοντας πως μια μέρα οι προσπάθειές τους θα τους φέρουν καλή τύχη και θα αλλάξουν την κατάσταση και πως, όταν έρθει η μέρα που θα γίνουν πιο δυνατοί και δεν θα είναι πια αδύναμοι, θα φροντίσουν να τιμωρηθούν εκείνοι που τους έχουν εκφοβίσει και τους έχουν ταπεινώσει τόσο πολύ. Ο σκοπός τους όταν τα κάνουν όλα αυτά είναι να δουν με τα ίδια τους τα μάτια την τιμωρία και τα αντίποινα που επιβάλλονται σε εκείνους που τους προξένησαν τόσο απέραντο πόνο και ταπείνωση. Φέρουν αυτό το συναίσθημα στην πίστη τους στον Θεό, πληρώνοντας το τίμημα και δαπανώντας εαυτόν. Επιφανειακά, φαίνεται σαν να μην παραπονιούνται ή να μην επιθυμούν ή να μην απαιτούν κάτι ποτέ, πως ρίχνονται απλώς ολόψυχα στην εκτέλεση του καθήκοντός τους στον οίκο του Θεού, και πως μπορούν να υποστούν κάθε ταλαιπωρία. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, αυτά τα συναισθήματα του μίσους και του θυμού μέσα στα μύχια της καρδιάς τους παραμένουν ανεπίλυτα και δεν τα έχουν εγκαταλείψει. Τη στιγμή που κάποιος τους πει τη γνώμη του και αποκαλύψει τη διεφθαρμένη διάθεσή τους, εκείνοι κατευθείαν ξαναγυρίζουν υποσυνείδητα στα συναισθήματα του μίσους και του θυμού τους προκειμένου να αντιμετωπίσουν και να επιλύσουν το πρόβλημα. Σκέφτονται: «Με υποτιμάς; Προσπαθείς να με εκφοβίσεις επειδή νομίζεις ότι είμαι άδολος; Με εκφοβίζουν πάρα πολλοί άνθρωποι, αλλά περίμενε και θα δεις τι τους επιφυλάσσει το μέλλον!» Αν κάποιος πει απλώς κάτι για αυτούς, τους πληγώνει, ακόμη κι αν δεν το κάνει σκόπιμα. Αλλά αν εκείνο το άτομο αγγίξει κάποιο ευαίσθητο σημείο, φουντώνουν τα συναισθήματα του μίσους και του θυμού τους, κάνοντάς τους ασυναίσθητα να νιώσουν ξανά μίσος για τα πάντα. Είναι ξεκάθαρο πως αυτή η οπτική, αυτό το συναίσθημα, έχει επηρεάσει την άποψή τους και τη στάση τους προς τους ανθρώπους και τα πράγματα, καθώς και τους τρόπους και τα μέσα με τα οποία συμπεριφέρονται και ενεργούν. Όποιος κι αν τους πει κάποια ορθή γνώμη και πρόταση, εκείνοι πάντα σκέφτονται: «Με περιφρονεί και θέλει να με εκφοβίσει. Πιστεύει ότι μπορεί εύκολα να με κάνει του χεριού του;» Χρησιμοποιούν αυτήν την οπτική και αυτόν τον τρόπο ενέργειας για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση, και στο μεταξύ τα συναισθήματα του μίσους και του θυμού που έχουν εδραιώνονται περισσότερο μέσα στην καρδιά τους. Μόλις τα συναισθήματα του μίσους και του θυμού ριζώσουν βαθιά μέσα στα μύχια της καρδιάς τους, αναπτύσσονται συνεχώς, και το άτομο τα χρησιμοποιεί συνεχώς για να αντιμετωπίσει κάθε λογής ανθρώπους, γεγονότα και πράγματα, και επίσης υπενθυμίζει διαρκώς στον εαυτό του πως πρέπει να μισεί τους πάντες και πως κανείς δεν είναι καλός μαζί του. Ακόμη κι αν πιστέψει για μια στιγμή πως κάποιος είναι καλός μαζί του, πολύ σύντομα θα πει στον εαυτό του ακούσια και ασυναίσθητα: «Μη σκέφτεσαι έτσι. Πέρα από τον Θεό, ο οποίος είναι πραγματικά καλός, δεν υπάρχουν καλοί άνθρωποι. Όλοι χαιρεκακούν με τις κακοτυχίες σου και κανείς δεν θέλει να είσαι καλά. Σε θεωρούν άδολο, οπότε σε εκφοβίζουν, και όταν βλέπουν πως έχεις επιτυχία σε κάτι, απλώς σε κολακεύουν και προσπαθούν να κερδίσουν την εύνοιά σου. Οπότε μην πιστεύεις κανέναν και μη δείχνεις καλοσύνη σε κανέναν. Πρέπει να είσαι επιφυλακτικός και καχύποπτος με τους άλλους ανθρώπους». Όποτε τους λέει κάποιος μια κουβέντα, εκείνοι την αναλύουν και σκέφτονται: «Μήπως μου την έχει στημένη; Γιατί το είπε αυτό; Προσπαθεί να μου επιτεθεί και να με εκδικηθεί για κάτι; Προσπαθεί να με κάνει του χεριού του;» Αυτά τα αισθήματα καχυποψίας, μίσους και θυμού τού κάνουν επανειλημμένως υπενθυμίσεις και τον κάνουν να χρησιμοποιεί ασυναίσθητα αυτά τα αισθήματα στην προσέγγιση και στην αντιμετώπιση που έχει ως προς κάθε λογής άνθρωπο, γεγονός και πράγμα, και όμως ο ίδιος αγνοεί παντελώς πως όλα αυτά είναι είδη αρνητικού συναισθήματος. Αυτά τα αρνητικά συναισθήματα ασκούν αυστηρό έλεγχο στην κρίση του και δεσμεύουν στενά το σκεπτικό του, και τον εμποδίζουν να δει κάθε άνθρωπο, γεγονός ή πράγμα από τη σωστή οπτική ή άποψη. Όταν αρχίσει κανείς να ζει υπό την κυριαρχία αυτών των αρνητικών συναισθημάτων, του είναι πολύ δύσκολο να ξεφύγει από τον έλεγχό τους. Προτού εγκαταλείψει κανείς αυτά τα αρνητικά συναισθήματα, ζει ακούσια μέσα σε αυτά, και κοιτάζει μέσα από αυτά τους ανθρώπους, τα γεγονότα και τα πράγματα, προσεγγίζοντας τους ανθρώπους, τα γεγονότα και τα πράγματα με τις λανθασμένες απόψεις που έχουν προκύψει από αυτά τα αρνητικά συναισθήματα. Καταρχάς, αυτό οδηγεί αναπόφευκτα σε εξτρεμισμό, καχυποψία, αμφιβολία, ακόμη και ευερεθιστότητα, και εκείνος θα βλέπει επίσης τους άλλους με εχθρικότητα και θα τους επιτίθεται. Αυτά τα αρνητικά συναισθήματα κατευθύνουν τις σκέψεις και τις απόψεις του ατόμου μέσα στην καρδιά του, και κατευθύνουν την κάθε λέξη και πράξη του. Αυτός είναι ο λόγος που, όταν αυτός ο άνθρωπος εγκλωβιστεί σε αυτά τα αρνητικά συναισθήματα, αν είναι κάποιος που επιδιώκει την αλήθεια, αυτά τα αρνητικά συναισθήματα δημιουργούν εμπόδια και έχουν επίδραση στην καρδιά και στον νου του, και έτσι εκείνος κάνει πράξη την αλήθεια σε πολύ μικρότερο βαθμό. Εξαιτίας της νόθευσης, της διαταραχής και της ζημιάς που προκαλούν αυτά τα αρνητικά συναισθήματα, υπάρχει όριο στην αλήθεια που είναι σε θέση να κάνει πράξη και, όταν αντιμετωπίζει κάποια κατάσταση, πάντα επηρεάζεται από τα αισθήματά του. Φυσικά, η πιο σημαντική επίδραση είναι πως περιέρχεται στην επιρροή αυτών των διαφόρων αρνητικών συναισθημάτων και, συνεπώς, η άσκηση της αλήθειας γίνεται κάτι το εξουθενωτικό για αυτόν. Δεν είναι σε θέση να αξιοποιήσει τη συνείδηση και τη λογική της κανονικής ανθρώπινης φύσης, ούτε την ελεύθερη βούληση και το ένστικτο που δημιούργησε ο Θεός, ούτε τις αλήθεια-αρχές που θα πρέπει να κάνει πράξη και να τηρεί ο άνθρωπος στην προσέγγισή του ως προς τους ανθρώπους και τα πράγματα γύρω του, και στην κρίση που έχει για τους ανθρώπους και τα πράγματα γύρω του.

Από αυτά τα πράγματα για τα οποία έχω μιλήσει έως τώρα, όπως κι αν το δει κανείς, είναι ξεκάθαρο ότι τα διάφορα αρνητικά συναισθήματα απασχολούν το μυαλό κάθε ανθρώπου ανεξαιρέτως, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό. Επειδή απασχολούν το μυαλό των ανθρώπων, θα προκύψει ένας ορισμένος βαθμός δυσκολίας καθώς κάνουν πράξη την αλήθεια. Αυτός είναι ο λόγος που, καθώς περνούν από τη διαδικασία της επιδίωξης της αλήθειας, οι άνθρωποι πρέπει διαρκώς να εγκαταλείπουν τους ανθρώπους, τα γεγονότα και τα πράγματα που προκαλούν την ανάδυση αρνητικών συναισθημάτων μέσα τους. Για παράδειγμα, το αρνητικό συναίσθημα της κατωτερότητας για το οποίο συζητήσαμε νωρίτερα. Όποια κατάσταση κι αν προκάλεσε την ανάδυση του συναισθήματος κατωτερότητας που έχεις ή όποιος άνθρωπος ή γεγονός κι αν το έκανε να εμφανιστεί, εσύ θα πρέπει να έχεις τη σωστή κατανόηση ως προς το δικό σου επίπεδο, τα δυνατά σου σημεία, τα ταλέντα σου και την ιδιότητα της δικής σου ανθρώπινης φύσης. Δεν είναι σωστό να νιώθεις κατώτερος, ούτε είναι σωστό να νιώθεις ανώτερος —και τα δύο είναι αρνητικά συναισθήματα. Η κατωτερότητα μπορεί να δεσμεύσει τις πράξεις σου, να δεσμεύσει τις σκέψεις σου και να επηρεάσει τις απόψεις και την οπτική σου. Ομοίως, και η ανωτερότητα έχει αυτήν την αρνητική επίδραση. Επομένως, είτε πρόκειται για κατωτερότητα είτε για κάποιο άλλο αρνητικό συναίσθημα, θα πρέπει να έχεις τη σωστή κατανόηση ως προς τις ερμηνείες που οδηγούν στην ανάδυση αυτού του συναισθήματος. Καταρχάς, θα πρέπει να κατανοήσεις πως αυτές οι ερμηνείες είναι εσφαλμένες και, είτε αφορούν το επίπεδό σου, το ταλέντο σου ή την ιδιότητα της ανθρώπινης φύσης σου, οι αξιολογήσεις και τα συμπεράσματα που βγάζουν για εσένα είναι πάντα λανθασμένα. Οπότε, πώς μπορείς να αξιολογήσεις και να γνωρίσεις τον εαυτό σου με ακρίβεια, καθώς και να αποτινάξεις το αίσθημα της κατωτερότητας; Θα πρέπει να πάρεις τα λόγια του Θεού ως τη βάση για να αποκτήσεις γνώση του εαυτού σου, να μάθεις πώς είναι η ανθρώπινη φύση σου, το επίπεδό σου και το ταλέντο σου, καθώς και ποια δυνατά σημεία έχεις. Για παράδειγμα, έστω πως παλαιότερα σου άρεσε να τραγουδάς και ήσουν καλός σε αυτό, αλλά κάποιοι άνθρωποι σε επέκριναν και σε μείωναν συνεχώς, κι έλεγαν πως είσαι κακόφωνος και φάλτσος, οπότε τώρα πιστεύεις πως δεν τραγουδάς καλά και δεν τολμάς πια να το κάνεις μπροστά σε άλλους. Επειδή εκείνοι οι κοσμικοί άνθρωποι, οι μπερδεμένοι και μέτριοι άνθρωποι προέβησαν σε ανακριβείς αξιολογήσεις και κρίσεις για εσένα, περιορίστηκαν τα δικαιώματα που αξίζει η ανθρώπινη φύση σου και καταπνίγηκε το ταλέντο σου. Ως εκ τούτου, δεν τολμάς να τραγουδήσεις ούτε ένα τραγούδι, και έχεις το θάρρος να αφεθείς και να τραγουδήσεις δυνατά μόνο όταν δεν είναι κανείς γύρω σου και είσαι ολομόναχος. Επειδή κατά κανόνα νιώθεις τόσο φριχτά καταπιεσμένος, όταν δεν είσαι μόνος δεν τολμάς να τραγουδήσεις ούτε ένα τραγούδι. Τολμάς να τραγουδήσεις μόνο όταν είσαι μόνος, απολαμβάνοντας τον χρόνο κατά τον οποίο μπορείς να τραγουδήσεις δυνατά και καθαρά, και εκείνος ο χρόνος είναι πολύ υπέροχος και απελευθερωτικός! Έτσι δεν είναι; Εξαιτίας της ζημιάς που σου έχουν προκαλέσει οι άνθρωποι, δεν ξέρεις ή δεν μπορείς να δεις καθαρά τι μπορείς να κάνεις πραγματικά, σε τι είσαι καλός και σε τι δεν είσαι καλός. Σε αυτού του είδους την κατάσταση, πρέπει να προβείς σε μια σωστή αξιολόγηση και να μετρήσεις σωστά τον εαυτό σου σύμφωνα με τα λόγια του Θεού. Θα πρέπει να εξακριβώσεις τι έχεις μάθει και ποια είναι τα δυνατά σου σημεία, και να πας να κάνεις ό,τι μπορείς να κάνεις. Όσο για εκείνα τα πράγματα που δεν μπορείς να κάνεις, τα ελαττώματα και τις ελλείψεις σου, θα πρέπει να τα αναλογιστείς και να τα γνωρίσεις, και θα πρέπει επίσης να αξιολογήσεις και να γνωρίσεις με ακρίβεια πώς είναι το επίπεδό σου και αν είναι καλό ή κακό. Αν δεν μπορείς να κατανοήσεις ή να αποκτήσεις σαφή γνώση των δικών σου προβλημάτων, τότε ζήτα να σε αξιολογήσουν οι άνθρωποι γύρω σου που έχουν αντίληψη. Ανεξάρτητα από το αν αυτό που σου πουν είναι ακριβές, θα σου δώσει τουλάχιστον ένα σημείο αναφοράς και κάτι να σκεφτείς, καθώς και τη δυνατότητα να έχεις μια βασική κρίση ή έναν χαρακτηρισμό του εαυτού σου. Τότε μπορείς να επιλύσεις το βασικό πρόβλημα των αρνητικών συναισθημάτων όπως η κατωτερότητα και, σταδιακά, να τα αφήσεις πίσω σου. Τέτοια αισθήματα κατωτερότητας είναι εύκολο να επιλυθούν αν μπορεί κανείς τα διακρίνει, να αποκτήσει γνώση τους και να αναζητήσει την αλήθεια.

Είναι εύκολο να διορθωθούν τα αισθήματα μίσους και θυμού που νιώθουν όσοι έχουν αντιμετωπίσει άνιση μεταχείριση και έχουν υποστεί κακομεταχείριση και διακρίσεις στην κοινωνία, στα πλαίσια της δουλειάς τους και σε διάφορα περιβάλλοντα; (Ναι.) Πώς διορθώνονται; (Πρέπει να βλέπουν όλους τους ανθρώπους, τα γεγονότα και τα πράγματα σύμφωνα με τα λόγια του Θεού, να εγκαταλείψουν τα αρνητικά συναισθήματα του μίσους και του θυμού, καθώς και τους ανθρώπους, τα γεγονότα και τα πράγματα που τους έχουν πληγώσει στο παρελθόν.) Εύκολο να το λες αυτό, αλλά πώς εγκαταλείπεις στ’ αλήθεια κάτι; Έστω, για παράδειγμα, πως μια γυναίκα βγαίνει ραντεβού με έναν άντρα, ο οποίος τελικά την ξεγελά, τη ρίχνει στο κρεβάτι και της αποσπά χρήματα μέσω κάποιας απατεωνιάς. Όποτε το σκέφτεται εκείνη, νιώθει τον θυμό να φουντώνει μέσα της· τότε σφίγγει τις γροθιές της και το μίσος πλημμυρίζει τα μύχια της καρδιάς της. Σκέφτεται το πρόσωπο του άντρα, όλα όσα της είχε πει και όλα όσα έκανε που την πλήγωσαν και όσο περισσότερο τα σκέφτεται τόσο περισσότερο θυμώνει, εξαγριώνεται, φλέγεται από οργή και φουντώνει το μίσος μέσα της. Το σκέφτεται συνεχώς, δεν θέλει πια να εκτελεί το καθήκον της, νιώθει όλο και χειρότερα και λέει στον εαυτό της ότι δεν πρέπει να στέκεται στιγμή, αλλά όλο να δουλεύει και να μιλάει με άλλους ανθρώπους. Αρχίζει να έχει αϋπνίες και παίρνει υπνωτικά χάπια για να μπορεί να κοιμηθεί. Δεν τολμά να μείνει μόνη της και η καρδιά της δεν ηρεμεί στιγμή. Μόλις μένει μόνη και ξεκουράζεται, φουντώνει το μίσος μέσα της και θέλει να πάρει εκδίκηση, θέλει να πεθάνει εκείνος που την πλήγωσε και, μάλιστα, με όσο το δυνατόν πιο δυσάρεστο τρόπο. Μόνο αν μια μέρα μάθει πράγματι πως ο άντρας έχει βρει τραγικό θάνατο θα μπορέσει να εγκαταλείψει το μίσος και τον θυμό που νιώθει. Σκέψου το εξής: Αν πράγματι πέθαινε, αν έπαιρνε αυτό που του άξιζε και τιμωρούνταν, θα μπορούσες να ξεχάσεις εκείνο το γεγονός που γέννησε μέσα σου μίσος και θυμό, να σβήσεις εκείνη την ανάμνηση που είναι θαμμένη τόσο βαθιά μέσα στα μύχια της καρδιάς σου; Θα μπορούσες να εγκαταλείψεις πραγματικά το μίσος που σου προκάλεσε αυτό το γεγονός; Θα μπορούσε πραγματικά να εξαφανιστεί; (Όχι.) Άρα, λοιπόν, ο τρόπος για να αποβάλεις το μίσος και τον θυμό σου είναι να κάνεις το άτομο που σε πλήγωσε να εξαφανιστεί, να τιμωρηθεί, να βρει έναν πολύ δυσάρεστο θάνατο, να υποστεί αντίποινα ή να έχει κακό τέλος; Αυτός είναι ο τρόπος για να εγκαταλείψεις το μίσος και τον θυμό; (Όχι.) Κάποιοι άνθρωποι λένε το εξής: «Όταν διαπιστώσεις πως τρέφεις συναισθήματα μίσους και θυμού, θα πρέπει να τα εγκαταλείψεις». Είναι αυτό το μονοπάτι άσκησης; (Όχι.) Άρα, όταν κάποιος λέει: «Θα πρέπει να τα εγκαταλείψεις», τι είναι αυτό που λέει; (Δόγμα.) Σωστά, είναι δόγμα, όχι μονοπάτι άσκησης. Μόλις σας είπα πώς να διορθώσετε το αίσθημα της κατωτερότητας· σας είπα, δηλαδή, έναν τρόπο για να εγκαταλείψετε την κατωτερότητα. Γνωρίζετε πλέον το μονοπάτι άσκησης; (Ναι.) Πώς εγκαταλείπετε, λοιπόν, το μίσος και τον θυμό; Μήπως το μονοπάτι άσκησης είναι να μη σκέφτεστε αυτά τα συναισθήματα; (Όχι.) Κάποιοι λένε να τα σβήσετε από τη μνήμη σας. Έτσι λύνεται το πρόβλημα; Αν το κάνατε αυτό, θα σήμαινε πως έχετε εγκαταλείψει αυτά τα πράγματα; (Όχι, δεν θα σήμαινε κάτι τέτοιο.) Το πρόβλημα δεν λύνεται με το να κουνάτε το κεφάλι, να κλείνετε τα μάτια, να μη σκέφτεστε τίποτα ή να είστε διαρκώς απασχολημένοι. Δεν είναι αυτό το σωστό μονοπάτι άσκησης για να εγκαταλείψετε αυτά τα αρνητικά συναισθήματα. Ποιο είναι ακριβώς το μονοπάτι άσκησης, λοιπόν; Πώς μπορείτε να εγκαταλείψετε αυτά τα πράγματα; Πώς μπορείτε να επιλύσετε αυτό το ζήτημα; Έχετε μια καλή μέθοδο για να το κάνετε αυτό; Για να εγκαταλείψετε αυτά τα πράγματα, πρέπει να τα αντιμετωπίσετε, όχι να κρυφτείτε από αυτά ή να τα αποφύγετε. Δεν φοβάσαι να μείνεις μόνος; Δεν φοβάσαι να ανακαλέσεις στη μνήμη σου αυτό το γεγονός; Δεν φοβάσαι πως κάποιος θα ξανανοίξει την πληγή σου; Αντιμετώπισέ το. Κάτσε και γράψε σ’ ένα χαρτί όλους τους ανθρώπους, τα γεγονότα και τα πράγματα που σε πλήγωσαν και σε έκαναν να νιώσεις μίσος και θυμό στο παρελθόν και όσους ανθρώπους άφησαν πάνω σου το αποτύπωμά τους και τους οποίους μπορείς να θυμηθείς. Εξέτασέ τους έναν προς έναν και διέκρινε την ανθρώπινη φύση τους σύμφωνα με τα λόγια του Θεού, γνώρισε τις διαθέσεις τους, ανάλυσε, αποκάλυψε και γνώρισε την ουσία τους και δες τι ακριβώς είναι αυτοί οι άνθρωποι. Το τελικό σου συμπέρασμα δεν μπορεί παρά να είναι πως όλοι τους είναι κακοί, είναι δαίμονες, όχι άνθρωποι! Όποια μέθοδο κι αν χρησιμοποιούν για να σε πληγώσουν ή να σε παγιδέψουν και να σου κάνουν κακό, έχουν την ουσία δαιμόνων, όχι ανθρώπων, και δεν είναι σε καμία περίπτωση αντικείμενα που έχει επιλέξει ο Θεός. Κανένας από δαύτους δεν είναι ικανός να έλθει στον οίκο του Θεού, ενώ εσύ είσαι ένας από τους εκλεκτούς του Θεού. Μπορείς τώρα να ακούς κηρύγματα και να εκτελείς το καθήκον σου στον οίκο του Θεού και να προσέρχεσαι ενώπιόν Του. Έτσι, ο Θεός σε εξυψώνει και σου δείχνει καλοσύνη. Εκείνους, πάλι, ο Θεός δεν τους θεώρησε ποτέ ανθρώπους. Γι’ αυτό και, μόλις αρχίσεις να πιστεύεις στον Θεό, θα πρέπει να κρατήσεις αποστάσεις από δαύτους. Αν εξακολουθείς να θέλεις να έχεις σχέσεις μαζί τους, είναι βέβαιο πως δεν θα μπορέσεις να υπερισχύσεις εναντίον τους. Θα σε καταπιέσουν, θα σε τιμωρήσουν, θα κάνουν διακρίσεις εις βάρος σου, θα σε προσβάλουν, θα σε βλάψουν, ακόμη και θα σε κακομεταχειριστούν. Όλα όσα κάνουν εκδηλώνουν αυτά που κάνουν οι δαίμονες και ο Σατανάς. Αν σου αρέσει να έχεις επαφές μαζί τους και να τσακώνεσαι μαζί τους, τότε ούτε εσύ είσαι άνθρωπος. Είσαι σαν κι αυτούς, ικανός να κάνεις τα ίδια πράγματα που κάνουν εκείνοι. Κι αυτό επειδή οι δαίμονες δεν παγιδεύουν μόνο ανθρώπους, αλλά βλάπτουν και ο ένας τον άλλο· αυτή είναι η φύση ενός δαίμονα. Γίνεται να μη σε παρενοχλήσουν οι δαίμονες, εφόσον σε έχει επιλέξει ο Θεός και ανήκεις στην ανθρωπότητα την οποία Αυτός δημιούργησε; Γίνεται να μη σε πληγώσουν και να μη σε παγιδέψουν; Βλάπτουν τους πάντες. Εδώ βλάπτουν ο ένας τον άλλο, οπότε σε καμία περίπτωση δεν θα πάψουν να ενοχλούν τους ανθρώπους, δεν πρόκειται να τους αφήσουν ήσυχους! Αυτό αποδεικνύει πόσο δαιμονικός είναι ο κόσμος και το ανθρώπινο είδος και πόσο έχουν κατακλυστεί από τις πράξεις του Σατανά. Είναι τρομερά δύσκολο να είσαι καλός άνθρωπος, όπως είναι και τρομερά δύσκολο να είσαι απλώς ένας κανονικός άνθρωπος που δεν θέλει να τον κάνουν οι άλλοι ό,τι θέλουν. Προσπαθείς να το αποφύγεις, αλλά δεν μπορείς. Έτσι είναι ο κόσμος. Σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου, από τότε που καταλαβαίνει αρκετά ώστε να μπορέσει να ξεκινήσει το σχολείο, μετά που βγαίνει στην κοινωνία και αρχίζει να εργάζεται και μέχρι να φτάσει τελικά στον θάνατο, είναι κανένας που δεν έχει δεχθεί ποτέ εκφοβισμό, δεν έχει εξαπατηθεί ή δεν έχει υποστεί διωγμό; Κανένας. Όσο επιδέξιος ή ικανός κι αν είσαι, πάντα θα βρίσκεται κάποιος πιο επιβλητικός από εσένα που θα σε κάνει ό,τι θέλει. Η διαφορά είναι, όμως, ότι καθένας έχει τη δική του φιλοσοφία για τη ζωή. Κάποιοι άνθρωποι υπομένουν και αποδέχονται τις αντιξοότητες· άλλοι, όμως, είναι διαφορετικοί. Αφού τους εξαπατήσουν πολλές φορές, αφού τους εκφοβίσουν τόσο που να μην μπορούν να το αντέξουν άλλο, αφού υποφέρουν πάρα πολύ, γεννιούνται μέσα τους συναισθήματα όπως μίσος και θυμός, με αποτέλεσμα να μισούν τόσο την ανθρωπότητα όσο και την κοινωνία. Μόλις δεις καθαρά την ουσία και τη φύση των ατόμων που σε βλάπτουν και δεις πως έχουν την ουσία δαιμόνων, δεν νιώθεις πια μίσος και θυμό για τους ανθρώπους, αλλά για τους δαίμονες· δεν μειώνεται έτσι το μίσος σου; (Ναι.) Το μίσος σου μειώνεται σε κάποιο βαθμό. Και ποιο όφελος σου προσφέρει αυτό; Όταν ξαναβρεθείς σε μια τέτοια κατάσταση, δεν θα σε παρασύρουν πάλι τα συναισθήματά σου και δεν θα την εξετάσεις με παράφορο τρόπο. Αντίθετα, θα την εξετάσεις σωστά, θα τη διακρίνεις και θα την προσεγγίσεις χρησιμοποιώντας τα λόγια του Θεού και την αλήθεια. Θα εξετάσεις τους ανθρώπους που για άλλη μια φορά σου κάνουν κακό από την οπτική της συνείδησης και της λογικής της ανθρώπινης φύσης και θα τους προσεγγίσεις όπως σου έχει διδάξει ο Θεός και σύμφωνα με τις μεθόδους και τις αρχές που σου έχει δώσει Εκείνος. Όταν τους προσεγγίσεις όπως σου έχει πει ο Θεός, δεν θα νιώσεις ξανά μέσα σου μίσος και θυμό, αλλά θα γνωρίσεις έτσι τη διαφθορά της ανθρωπότητας και το πρόσωπο των δαιμόνων, και θα επιβεβαιώσεις και θα εξακριβώσεις πως τα λόγια του Θεού είναι η αλήθεια με πολύ πιο βαθύ και προοδευτικό τρόπο. Όταν εξετάσεις ένα τέτοιο ζήτημα σύμφωνα με τα λόγια του Θεού, με τον τρόπο που σου έχει πει ο Θεός και τις μεθόδους που σου έχει διδάξει, τότε το ζήτημα αυτό όχι μόνο δεν θα σε βλάψει ξανά και δεν θα γίνει η αιτία να βαθύνουν το μίσος και ο θυμός σου, αλλά αντίθετα θα κάνει το μίσος και τον θυμό που νιώθεις μέσα στα μύχια της καρδιάς σου να μειωθούν σιγά σιγά και, καθώς θα βιώνεις ένα τέτοιο ζήτημα ξανά και ξανά, θα μεγαλώνει το ανάστημά σου και θα αλλάζει η διάθεσή σου.