Το βασικότερο για τον αυτοστοχασμό και τη γνώση του εαυτού σου είναι το εξής: Όσο περισσότερο αισθάνεσαι ότι τα έχεις πάει καλά ή έχεις πράξει το σωστό, και όσο περισσότερο νομίζεις ότι μπορείς να ικανοποιήσεις τις προθέσεις του Θεού ή ότι είσαι σε θέση να καυχιέσαι για συγκεκριμένους τομείς, τόσο περισσότερο αξίζει να γνωρίσεις τον εαυτό σου σε εκείνους τους τομείς και τόσο περισσότερο αξίζει να σκάψεις βαθιά μέσα τους για να δεις τι ακαθαρσίες υπάρχουν μέσα σου, καθώς και ποια πράγματα μέσα σου δεν μπορούν να ικανοποιήσουν τις προθέσεις του Θεού. Ας πάρουμε τον Παύλο ως παράδειγμα. Ο Παύλος ήταν πολύ μορφωμένος, υπέφερε πολύ όσο κήρυττε και εργαζόταν και πολλοί άνθρωποι τον λάτρεψαν ιδιαιτέρως. Ως εκ τούτου, αφού ολοκλήρωσε πολύ έργο, υπέθεσε ότι θα υπήρχε γι’ αυτόν ένας στέφανος. Αυτό τον έκανε να προχωράει όλο και πιο μακριά στο λανθασμένο μονοπάτι, μέχρι που τελικά τιμωρήθηκε από τον Θεό. Αν είχε αναλογιστεί τον εαυτό του και τον είχε αναλύσει εκείνον τον καιρό, δεν θα είχε σκεφτεί με τον τρόπου που σκέφτηκε. Με άλλα λόγια, ο Παύλος δεν είχε επικεντρωθεί στην αναζήτηση της αλήθειας μέσα από τα λόγια του Κυρίου Ιησού· είχε πιστέψει μόνο στις δικές του αντιλήψεις και φαντασιώσεις. Είχε σκεφτεί ότι κάνοντας απλώς κάποια καλά πράγματα και επιδεικνύοντας κάποιες καλές συμπεριφορές, θα λάμβανε την έγκριση και την ανταμοιβή του Θεού. Τελικά, οι δικές του αντιλήψεις και φαντασιοκοπίες τύφλωσαν την καρδιά του και κάλυψαν την αλήθεια της διαφθοράς του. Μα οι άνθρωποι δεν μπόρεσαν να το καταλάβουν και δεν είχαν γνώση αυτών των πραγμάτων, και πριν το εκθέσει ο Θεός, πάντα παρουσίαζαν τον Παύλο ως το πρότυπο στο οποίο θα πρέπει να στοχεύει κανείς, ως παράδειγμα προς μίμηση, και τον έβλεπαν ως ένα είδωλο το οποίο επιζητούσαν και λαχταρούσαν να γίνουν. Η περίπτωση του Παύλου αποτελεί προειδοποίηση για κάθε έναν από τον εκλεκτό λαό του Θεού. Ιδιαίτερα όταν εμείς που ακολουθούμε τον Θεό μπορεί να υποφέρουμε και να πληρώνουμε το τίμημα στα καθήκοντά μας και καθώς υπηρετούμε τον Θεό, αισθανόμαστε ότι είμαστε αφοσιωμένοι και αγαπάμε τον Θεό, και σε τέτοιες στιγμές πρέπει να κάνουμε αυτοκριτική και να κατανοήσουμε ακόμη περισσότερο τον εαυτό μας όσον αφορά το μονοπάτι που ακολουθούμε, πράγμα εξαιρετικά απαραίτητο. Αυτό συμβαίνει επειδή αυτό που νομίζεις ότι είναι καλό είναι αυτό που θα προσδιορίσεις ως σωστό, και δεν θα το αμφισβητήσεις, δεν θα το αναλογιστείς ούτε θα αναλύσεις αν υπάρχει σε αυτό κάτι που αντιστέκεται στον Θεό. Για παράδειγμα, υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν πως είναι εξαιρετικά καλόκαρδοι. Δεν μισούν ποτέ τους άλλους, ούτε τους κάνουν κακό, και τείνουν πάντα μια χείρα βοηθείας στους αδελφούς ή τις αδελφές, οι οικογένειες των οποίων έχουν ανάγκη, μήπως μείνει ανεπίλυτο το πρόβλημά τους· διαθέτουν μεγάλο βαθμό καλής θέλησης και κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους για να βοηθήσουν όποιον μπορούν. Ωστόσο, δεν επικεντρώνονται ποτέ στην άσκηση της αλήθειας και δεν έχουν καμία ζωή-είσοδο. Ποιο είναι το αποτέλεσμα αυτής της εξυπηρετικότητας; Βάζουν τη ζωή τους σε αναμονή, κι όμως είναι πολύ ευχαριστημένοι με τον εαυτό τους και τρομερά ικανοποιημένοι με όλα όσα έχουν κάνει. Επιπλέον, νιώθουν πολύ υπερήφανοι γι’ αυτά, καθώς πιστεύουν πως σε όλα όσα έχουν κάνει, δεν υπάρχει τίποτα που να αντίκειται στην αλήθεια, πως αυτά θα ικανοποιήσουν σίγουρα τις προθέσεις του Θεού, και πως έχουν αληθινή πίστη στον Θεό. Βλέπουν τη φυσική καλοσύνη τους ως κάτι προς αξιοποίηση και, μόλις το κάνουν αυτό, το θεωρούν δεδομένα ως την αλήθεια. Στην πραγματικότητα, ό,τι κάνουν είναι ανθρωπίνως καλό. Δεν κάνουν καθόλου πράξη την αλήθεια, διότι ό,τι κάνουν είναι ενώπιον του ανθρώπου, όχι ενώπιον του Θεού, ενώ πολύ λιγότερο δε, ασκούνται σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Θεού και την αλήθεια. Επομένως, όλες οι πράξεις τους είναι μάταιες. Τίποτε απ’ όσα κάνουν δεν αποτελεί άσκηση της αλήθειας ή των λόγων του Θεού, πόσο μάλλον ακολούθηση του θελήματός Του· αντίθετα, χρησιμοποιούν την ανθρώπινη καλοσύνη και την καλή συμπεριφορά για να βοηθήσουν τους άλλους. Συνοψίζοντας, δεν αναζητούν τις προθέσεις του Θεού σε όλα όσα κάνουν ούτε ενεργούν σύμφωνα με τις απαιτήσεις Του. Ο Θεός δεν εγκρίνει αυτήν την καλή συμπεριφορά του ανθρώπου· για τον Θεό, είναι καταδικαστέα και δεν αξίζει να τη θυμάται Εκείνος.

«Ο Λόγος», τόμ. 3: «Οι συνομιλίες του Χριστού των Εσχάτων Ημερών», Μόνο αναγνωρίζοντας τις πλανεμένες απόψεις του μπορεί κανείς να αλλάξει πραγματικά